جنگ غزه؛ شکاف میان آمریکا و جنوب جهانی را عریان کرد/ بی‌اعتباری نسخه غرب برای اوکراین

به گزارش اقتصاد نیوز،حمایت 120 کشور از قطعنامه اخیر سازمان ملل که در چارچوبش بر برقراری «آتش بس بشردوستانه» در جنگ غزه تاکید داشت، نشان دهنده شکاف عریان میان غرب و جهان جنوب است.با این همه ارقام صرفا راوی نیمی از روایت است.

سازناکوک جهان جنوب

کشورهایی که عمدتا مستقردر نیمکره جنوبی هستند؛ بازیگرانی که گاها از آنها تحت عنوان کشورهای «در حال توسعه»، «کمتر توسعه‌یافته» یا «توسعه‌نیافته» یاد می‌شوند – به سان گذشته به غرب اعنماد ندارند و از همین رو شاهد ایجاد گسل بین شمال و جنوب سیاسی هستیم، این گزاره بعد از وقوع جنگ اوکراین و حالا تداوم درگیری ها در غزه، عریان تر هم شده است.امروز، بازیگرانی چون اندونزی و ترکیه به شدت از بمباران غزه انتقاد کرده اند و همزمان، رهبران برزیل، آفریقای جنوبی و دیگر کشورهای جهانی جنوب موضعی مشابه اتخاذ کرده اند. لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل تا آنجا پیش رفت که کارزار غزه را «نسل‌کشی» خواند - اظهار نظری که توسط دولت آفریقای جنوبی نیز تکرار شد. پیشتر ایالات متحده از عبارت نسل کشی در رابطه با حمله روسیه به اوکراین استفاده کرده بود، اما حالا دولت بایدن صراحتا می گوید که این واژه در باب رویدادهای جاری در غزه صدق نمی کند.

آنگونه که گلوبل نیوز در این باره نوشته، واکنش بین‌المللی به جنگ غزه نشان‌دهنده فرایندی عمیق‌ و طولانی‌مدت در عرصه سیاست جهانی است؛ فرایندی که در قابش شاهد در هم شکسته شدن نظم تحت رهبری آمریکا هستیم. نفوذ فزاینده چین و پیامدهای حاصل از جنگ در اوکراین – نبردی که که بسیاری از کشورهای جهان جنوب در ارتباط با ان بی طرف مانده اند- روابط بین المللی را بهم ریخته است.بسیاری از تحلیلگران به جهان چندقطبی در حال ظهور اشاره می کنند که در چارچوبش اعضای جنوب جهانی، همسو با آمریکا نیستند و در مسیری تازه قرار برداشته اند؛ حال همین گروه عقیده دارند که واکنش این گروه از بازیگران به جنگ غزه نشان می دهد که جنوب جهانی بالغ شده است.

یک صدایی جنوب

ماه اوت، ژوهانسبورگ میزبان اجلاس سران گروه بریکس - بلوکی متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بود که طی آن 21 کشور از سراسر جنوب جهانی برای پیوستن به این نهاد درخواست دادند. و کشورهایی چون آرژانتین، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان و امارات ژانویه 2024 به این گروه ملحق خواهند شد.بریکس 46 درصد جمعیت و 38 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل خواهد داد.در مقابل، گروه هفت، متشکل از اقتصادهای پیشرو کمتر از 10 درصد از جمعیت جهان و 30 درصد از اقتصاد جهانی را به خود اختصاص داده اند.

واکنش های غرب و جهان جنوب به جنگ اسرائیل و حماس نشان داد که جنوب جهانی می‌تواند یک صداتر باشد و منسجم تر عمل کند.از نظر تاریخی، بسیاری از کشورهای آفریقایی و آسیایی حامی آرمان فلسطین هستند و گروهی از آنها چون اندونزی اسرائیل را به رسمیت نمی شناسند.اما واکنش آمریکای لاتین به حملات اسرائیل در غزه قابل تامل است.در کوتاه مدت، بولیوی روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل قطع کرد و شیلی و کلمبیا سفیرانشان را از شرق بیت المقدس برای رایزنی فراخواندند - ابزار دیپلماتیک ثابت شده برای نشان دادن عدم تایید رفتار یک کشور.