قمار اردوغان با کارت غزه/ چگونه ترکیه، اسرائیل و آمریکا را خلع سلاح کرد؟

به گزارش اقتصادنیوز، نزدیک به سه ماه است که جنگ غزه به رئیس جمهور ترکیه فرصت دهن کجی به غرب را داده است.اخیرا اردوغان اسرائیل را به دلیل بمباران شمال غزه به چالش کشید و سیاست های دوگانه غرب را زیر سوال برد. او با اشاره به کشته شدن 68 کارمند رسانه ای در غزه از زمان آغاز بمباران اسرائیل، گفت: «هر روز یک روزنامه نگار کشته می شود. اما هیچ یک از نهادهایی که سال ها به ما درباره آزادی مطبوعات موعظه می کنند حتی یک کلمه هم نمی گویند».به نوشته اکونومیست، چنین موضع گیری اغراق آمیز بالاخص آن که سازمان‌های ناظر حقوق بشر از زمان آغاز جنگ، اسرائیل را به دلیل کشتار غیرنظامیان و روزنامه‌نگاران فلسطینی مورد انتقاد قرار داده‌اند. اما مواضع اردوغان به قوت خود باقی است.

پس لرزه های جنگ غزه برای غرب

با افزایش تعداد کشته شدگان نوار غزه، انتقاد از سیاست غرب و اتهامات دوگانه در ترکیه به اوج خود رسیده تا جایی که مردم عادی نیز به انفعال بازیگران غربی واکنش نشان داده اند. احساسات مشابهی در بسیاری از مناطق جنوب جهانی، وجود دارد. اما ترکیه به دلیل عضویت در ناتو و آرزوهایش برای پیوستن به اتحادیه اروپا، سوابق حقوق بشری اش بیش از بسیاری از کشورهای دیگر نیازمند بررسی است. رابطه این کشور با غرب بسیار مهم است. از این رو موضع گیری اش علیه غرب با اهمیت است.روابط ترکیه با اروپا و آمریکا از قبل تیره شده بود. جنگ غزه بر تیرگی ها افزوده است. بالاخص آن که رئیس جمهوری ترکیه در کنار حماس قرار دارد.

نزدیکی اردوغان به حماس، روابط شکننده ترکیه و اسرائیل را به کلی منفی تحت تاثیر قرار داده فراتر از ان می تواند به قیمت تمام شدن فرصت داشتن عکس مشترک با جو بایدن برای رئیس جمهوری ترکیه تمام شود. رویکرد ترکیه حتی می تواند، فرایند فروش اف-16 ها به ایالات متحده را متوقف کند.فارغ از این، پیامدهای دراز مدت چنین موضع گیری به همان اندازه جدی است. کمپین بمباران اسرائیل در غزه ممکن است کار را برای کشورهای غربی سخت‌تر کند. به بیانی دیگر شاید این گروه از بازیگران دیگر نتوانند ترکیه را به واسطه حمله به زیرساخت های غیر نظامی در سوریه به بهانه مبارزه با کردهای این کشور تحت فشار بگذارند. علاوه بر این،ئدرخواست‌ها از ترکیه برای محکوم کردن جنایات جنگی روسیه در اوکراین، زمانی که آمریکا شواهد مربوط به جنایات اسرائیل در غزه را کنار می‌گذارد، قابل قوبل نیست.

فرصتی برای مانور «سلطان»

درک استانداردهای دوگانه غرب، توانایی اروپا و آمریکا برای بحث در مورد هنجارها با ترکیه را به خطر انداخته است. یکی از دیپلمات‌های غربی می‌گوید: «قبل از غزه صحبت کردن درباره حقوق بشر به اندازه کافی سخت بود، زیرا اردوغان در برابر انتقاد بردباری نداشت، خحالا کار به مراتب سخت تر شده است. به ادعای ناظران، غزه همان طور که برای بسیاری از کشورهای عربی اهمیت دارد، برای ترکیه اهمیتی ندارد. هرچند نتایج نظرسنجی ها می گویند، 76 درصد از ترک‌ها طرفدار فلسطینی‌ها هستند، در حالی که تنها 5 درصد حامی اسرائیل هستند.اما این درگیری برای تعداد رو به کاهش ترک هایی که کشور خود را بخشی از نظم غربی می دانند نیز اهمیت دارد.

سهم غرب در ترکیه رو به کاهش است، زیرا سیاست های آمریکا و بازیگران اروپایی به طور فزاینده ای در تضاد با رویکرد ترکیه قرار دارد، در یک نظرسنجی که تنها چند روز قبل از حمله حماس منتشر شد، تنها 12 درصد از ترک‌ها آمریکا را به عنوان یک کشور دوست معرفی کردند، در حالی که 77 درصد آن را دشمن می‌دانستند. حمایت از آمریکا و اکثر کشورهای اروپایی قطعاً امروز حتی کمتر شده است.آنگونه که یگیت آکساکاوغلو، فعال جامعه مدنی ترکیه ای تبعیدی می گوید، ناتوانی جهان در متوقف کردن جنگ در غزه نه تنها به اردوغان موقعیت اخلاقی بالایی را ارائه داده، موقعیتی که او را قوی تر نشان داده و موجب شده تا در برابر سوء استفاده هایش از قدرت کم تر پاسخگو باشد.