زنان و جنگ روایت‌ها در غزه!

زنان غزه در شرایط مداوم مرگ عزیزان، حفظ خانواده ، تحمل آوارگی، عادت کردن به بمباران‌های روزانه،حملات مداوم بسان فولاد آبدیده شدند . کنشگری این زنان تنها به ایفای نقش مادری خلاصه نمی‌شود. زنان غزه به خوبی توانستند در کنشگری اجتماعی و رسانه‌ای بهترین نمره را کسب کنند تا ضمن حفظ بقای خانواده و مقاومت در برابر حملات بتواند تصویری واقع‌بینانه را برای جهانیان به نمایش بگذارد.

ضرورت واکاوی کنشگری اجتماعی و رسانه‌ای زنان در نوار غزه موجب شد تا  گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات با همکاری دپارتمان زنان انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا نشستی را با حضور طاهری گودرزی کارشناس ارشد مطالعات فلسطین، نسرین صدقی کارشناس ارشد مطالعات فلسطین و احسان اعجازی مدیر دپارتمان فلسطین انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا با مدیریت افسانه مظفری مدیر دپارتمان زنان انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا برگزار کند تا نقش‌آفرینی زنان را به صورت  جامع و منصفانه مورد ارزیابی قرار بگیرد.

* تبدیل مخاطب به کاربر

در شروع نشست، افسانه مظفری، مدیر دپارتمان زنان انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا گفت: رسانه‌ها در شرایط کنونی یکی از مهم‌ترین دستاوردهای پیشرفت بشری و یکی از با ارزش‌ترین وسایل آگاهی رسانی همگانی بشمار می‌آیند که پیوسته و با سرعت در حال گسترش و فراگیری‌ هستند.در پرتو آگاهی‌دهی آنها، موانع جغرافیایی و تا حدودی سیاسی و فرهنگی از میان برداشته شده و میلیاردها نفر به وسیله رسانه‌ها با هم مرتبط شده‌اند و بسیار ساده و سریع می‌توانند اطلاعاتی را که نیازدارند به دست آورند. چنان که جهان امروز را اصطلاحا دهکده جهانی می نامند.

مدیر گروه علوم ارتباطات و دانش شناسی واحد علوم و تحقیقات ادامه داد: در شرایط امروز جهان، کارکرد رسانه‌های ارتباطی، صرفا انتقال پیام نیست؛ بلکه کانال‌ها و ابزار بسیار مهمی برای شناخت و آگاهی سیاسی، هوشیارسازی، فهم و جهت دهی دیدگاه‌های افراد و گروه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی محسوب می‌شوند. گستردگی و تنوع فوق العاده رسانه‌ها در دنیای امروز به خصوص فضای مجازی، موجب شده است که ما در فضایی به سر ببریم که هر فرد به تنهایی بتواند در حوزه رسانه به ایفای نقش موثر بپردازد و در دنیای بیکران رسانه ای امروز بر دیگران تاثیر گذار باشد.

از این رو در شرایط جنگ و بحران ها اهمیت خبرنگاران و روزنامه نگاران بحران مشخص  می‌شود. در واقع، آنها، افسران بدون سلاح جنگ‌ها هستند که باید در خط مقدم نبرد با رویدادهای پرخطر، بدون هیچ ابزار محافظتی، به ثبت سخت ترین شرایط طاقت فرسا مبادرت ورزند. به قولی، قلم در این صحنه، تنها سلاح پیکار سختکوش ترین جهادگران عرصه آگاهی بخشی به جوامع است.

مظفری تصریح کرد: قلم خبرنگار به واسطه ذهن فعال و پویا، سطح وسیع اطلاعات و همچنین مسئولیت حرفه ای و اخلاقی که دارد، مسائل، مشکلات و دردها و مصائب جامعه جهانی را به تصویر می کشد.در جنگ های اخیر از جمله جنگ غزه نیز کنشگری رسانه ای زنان خبرنگار در ‌کسب اطلاعات و مصرف محتوای رسانه‌ای و بازنشر آن ها، تحلیل و درک محتوای رسانه‌ای، تولید و توزیع محتوا، همسو با سایر کنشگران کاملا تاثیرگذار بوده است.

 مدیر دپارتمان زنان تصریح کرد: خبرنگاران جان  خودشان را کف دستشان گرفتند و برای تهیه خبر جان دادند. انتظار ما از  کنشگری رسانه‌ای این است که مطالب منتشر شده با واقعیت تطابق داشته باشد. مهمترین نقطه کلیدی کنشگری این است که  باید مخاطب را به کاربر تبدیل کند. بین مخاطب و کاربر تفاوت زیادی وجود دارد. در کنشگری مخاطب باید به کاربر تبدیل شود و این رویکرد دارای چندین سطح است.

به منظور تحلیل دقیق‌تر کنشگری زنان در غزه ، این نشست را برگزار کردیم تا استادان و متخصصان این حوزه به بحث و تبادل نظر بپردازند.

* شکل‌گیری نبرد دیجیتالی

نسرین صدقی کارشناس ارشد مطالعات فلسطین در ابتدای جلسه گفت: از هفتم اکتبر که درگیری بین رژیم صهیونیستی و حماس شکل گرفته است، نوع حملات تغییر کرده و حتی گاهی شدت گرفته است. این حملات حتی به حملات زمینی رسیده و نبردی در زمین شکل گرفته است. حملات زمینی و ویران ساختن زیرساخت‌ها موجب شد تا میدان جدیدی شکل بگیرد. در واقع  یک نبرد جدید دیجیتالی در فضای مجازی به وجود آمد که  اگر به اندازه جنگ میدان اهمیت نداشته باشد ، اهمیتش کمتر نیست. این میدان جدید تا جایی پیش رفته که یک عده از کارشناسان کلیپ‌های ویدئویی منتشر شده را به عنوان سلاح علیه رژیم صهیونیستی ارزیابی می‌کنند و براین باورند که این کلیپها به جهان، برای درک خشونت این رژیم کمک زیادی کرده است در برابر رژیم صهیونیستی، میلیونها دلار هزینه کرده تا ضمن ترویج روایت خود بتواند اکانتها و کاربران طرفدار فلسطین را حذف کند. این تلاش در مورد کاربران فرانسوی و آلمانی به اوج خود رسیده است.

صدقی به تعدادخبرنگاران  شهید اشاره و تصریح کرد: تا بیست و سه دسامبر ۶۲  خبرنگار فلسطینی و ۳  خبرنگار لبنانی شهید شدند . این رقم بیش از ۵ درصد فعالان رسانه‌ای را تشکیل می‌دهد. ۱۵ خبرنگار  زخمی، سه نفر مفقود، بیست نفر دستگیر و ۶۷ مقر رسانه و ۲۴ ایستگاه رادیویی هدف قرار گرفته و بمباران شده است. گزارش‌های متعددی در مورد تهدید خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای و خانواده آنها منتشر شده است. معافیت حقوقی رژیم صهیونیستی در قتل خبرنگاران نه تنها بر آزادی مطبوعات و  نحوه فعالیت خبرنگاران در خاورمیانه تاثیر گذاشته است بلکه اعتبار آمریکا را در رعایت حقوق بشر و آزادی بیان زیر سوال برده است.  آمریکا که مدعی دفاع از حقوق بشر و آزادی بیان است، در تهدید و خفقان رسانه نقش مهمی به همراه رژیم صهیونیستی ایفا کرده است. در جنگ اخیر بارها در دیوان‌های کیفری بین‌المللی شکایت‌هایی مطرح شده است اما رژیم صهیونیستی حتی در مورد شهادت شیرین ابوعاقله پاسخی نداده است چه برسد به اینکه بخواهد در مورد به شهادت رساندن  ۶۲ خبرنگار در جنگ غزه پاسخی بدهد.

صدقی به واکاوی خفقان رسانه‌ای موجود  پرداخت و گفت: این سوال مطرح می‌شود که رژیم صهیونیستی چه هدفی را برای شکل دهی به این خفقان دنبال می‌کند. واقعیت این است که هدف رژیم صهیونیستی ، قطع هرگونه آگاهی‌بخشی است به همین دلیل روزنامه نگاران را مورد هدف قرار می‌دهد تا هرگونه صدای حامی مقاومت را خاموش می‌کند تا جنایتش برجسته نشود و بتواند روایت خودش را در فضای مجازی و رسانه‌ها منتشر کرده و به این ترتیب افکار عمومی را با خود همراه کند. مهمتر اینکه روایت او از جنگ غزه در کشورهای غربی باور شود.

صدقی تصریح کرد: طبق آخرین آمار ۱۵ خبرنگار از ۶۲ خبرنگار شهید، زن هستند. یک سری هدف مستقیم گلوله  در حین فعالیت خبری قرار گرفتند و یک سری منازلشان بمباران شد. آیت خدواه ،سلام نیما و امل زهد ،شیما الگزاز ،اولا عطاالله،  دعا العبور،  نرمین قواس …..به شهادت رسیدند یک خبرنگار اقا به نام معتز عزایزه  تصاویر را زنده در اینستاگرام منتشر کرد و فالوورهاش از جو بایدن پیشی گرفت و به ۱۵ میلیون عدد رسید. این خبرنگار از لحظه آوار شدن خانه خود فیلم آنلاین پخش کرد  و با این کار توانست عمق جنایت را به تصویر بکشد.

وی در ادامه افزود:می‌توان فعالان رسانه‌ای دیگری را به این لیست افزود. ثمر ابوعلوف،مریم برغوثی،بیان پلسطین،هند خودری،دعا خالد،ویزارد بیزان،لاما جاموس(خبرنگار نوجوان)،دعا طعیمه ،عید یارا،سلام صدوف ،والا جامعه،زین رحمه، آیه جودا، یومنا الکنسول،سمیه ابوعطا،شوروق شاهین، بای پلستیا بوده مایا حسین هم یک مدل لبنانی هست که ۹۸ درصد از استوری هاش در مورد فلسطین هست.

*پوشش رسانه‌ای عامل تمایز جنگ غزه

در ادامه،  طاهره گودرزی کارشناس ارشد مطالعات فلسطین به وجه تمایز جنگ غزه اشاره کرد و گفت :نقطه متمایز کننده جنگ غزه پوشش رسانه ای بودند، چنان زیاد بود که جنگ اوکراین را به حاشیه راند و به کانون خبری تبدیل شد. یکی از دلایل میزان اهمیت اسراییل برای آمریکا است. زنان و کودکان همواره در طول جنگ به عنوان اقشار آسیب‌پذیر مطرح بوده و مواد قانونی زیادی به حقوق آنها پرداخته است.ماده ۴۶ کنوانسیون لاهه وکنفرانس بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر هم بر حقوق خانواده  زنان و کودکان خیلی تاکید کرده است.

گودرزی تصریح کرد: به طور کلی می‌توان در دو محور بحث کرد. یکی بحث تفاوت رفتاری رژیم صهیونیستی با کودکان فلسطینی در برابر کودکان اسرائیلی است که قشر خیلی مطلومی هستند و باید صدای آنها را به سراسر جهان رساند کما اینکه بسیاری این صداها را نمی‌شنوند یا اینکه خود را به تجاهل می‌زنند. محور دوم تاثیر طوفان الاقصی بر زنان اسیر فلسطینی است.

گودرزی افزود: بحث کودکان و تفاوت و تمایزی که رژیم صهیونیستی بین کودکان خود و کودکان غزه قائل می‌شود از اهمیت زیادی برخوردار است. بیش از نیمی از قربانیان در غزه، زنان و کودکان هستند و سهم مبارزان  کمتر است. این نکته را مدظر قرار دهید که نوار غزه جز متراکم‌ترین مناطق جهان است.

گودرزی تصریح کرد: بحث کشتار کودکان در حال حاضر اهمیت زیادی دارد کما اینکه در دوران محاصره غزه بارها و بارها و هر روز تن کودکان غزه لرزیده است زیرا خانواده تحت شدیدترین محدودیتها قرار داشته و دنیای کودکانه این کودکان از آنها گرفته شده است. با این حال در جنگ ، بارها دیگر کودکان در معرض کشتار قرار می‌گیرند هرچند موضوع کشتار بخشی از حقوق نقض شده کودکان است. البته طنزی هم رژیم صهیونیستی به کار گرفته که حماس عامل کشته شدن کودکان است زیرا اقدامات حماس موجب میشود که چنین اتفاقاتی رخ بدهد حال این سوال مطرح می‌شود که قبل از شکل‌گیری حماس، آیا رژیم صهیونیستی دست به کشتار کودکان نمیزد!

* حفاظت از کودکان و  نماد استقامت

گودرزی در پاسخ به این سوال که زنان در برابر نقض حقوق کودکان چه کنشگری دارند، گفت: کودکان ثمره عمر مادران فلسطینی و در کنار زنان به عنوان اقشار آسیب پذیر جنگ شناخته شده است. در این میان زنان کنشگری رسانه‌ای داشته و مهمتر اینکه تلاش می‌کنند تا خانواده را سرپا نگهدارند. حتی اجازه نمی‌دهند که فرزندانشان در کوچه بازی کنند. گودرزی افزود:کنشگری دیگر نشان دادن صبر و استقامت در برابر دوربین است که شرایط جذب دیگران را فراهم کرده باشد بسیاری از افراد کنجکاو شده بودند که دلیل صبر این مادران را درک کنند و در نهایت جذب اسلام شدند. رژیم صهیونیستی  بسیار روی اسیران نوجوان و کودک مانور می‌دهد البته امار دقیقی هم در مورد کودکان ارائه نکردند. بسیاری این تحلیل را ارائه می‌کنند که اسراییل عامل کشتار کودکان در مهدکودکها بودند اما این کشتار را به حماس نسبت می‌دهند.حتی سلاح هایی را در دستگاه ونیتلایتور کار گذاشتند و بعد تبلیغ کردند که ما به دلیل رفتار حماس این حق را داریم که بیمارستان را بمباران کنیم. اسراییل حاضر نشد برای یک زن کشته شده خودشان یک کمیته تحقیق و تفحص تشکیل بدهند . انسانیت در اسراییل به قهقرا رفته به ترتیبی که حاضرند تعداد زیادی کودک در بخش nicuکشته شوند.

گودرزی افزود: نکنه جالب استناد به نظرسنجی‌ها  درباره سلامت روانی کودکان اسراییلی است  به طوری که ۸۴ درصد کودکان اسراییلی اعلام کردن که دچار اضطراب و نگرانی و افسردگی هستند یا همان دسته‌بندی‌های کذایی بیمارستان‌های اسرائیلی از نظر رسیدگی‌های پس از عمل زایمان و بخش های ان آی سی یوی نوزادان و …  اما در همین حال هیچ اشاره ای به اقدامات عملی و کشتاری که در غزه در جریان است،نمی‌کنند.

گودرزی تصریح کرد: رسانه‌ها کمتر به زنان توجه دارند، طبق امار رسمی هم اکنون حدود ۸۲ اسیر زن در زندان‌های اسرائیلی هستند اما اخیرا هاارتص از وجود بازداشتگاه‌های نظامی و مخفی خبر داده که تعداد زیادی زن و کودک هم در آنجا به سر می‌برند. شرایط نگهداری زنان در زندان دشوار بوده و به قول اسیران زن آزاد شده  مثل گوانتانامو هست. انواع تهدیدها،گرسنگی دادن، شکنجه ، منع ملاقات با خانوادهها و … در مورد زنان به ویژه زنان باردار اعمال می‌شود. از سال ۱۹۴۸ تا پیش از طوفان الاقصی در سندهای مبادله امضا شده با رژیم صهیونیستی تعداد اسرای آزادشده زن فلسطینی ۸۱ نفر بوده اما طی قراردادهای مبادله طی همین طوفان الاقصی تا کنون  ۷۱ زن فلسطینی آزاد شدند.

* تغییر نگرش جهان اسلام نسبت به زنان

احسان اعجازی مدیر دپارتمان فلسطین به نوع نگاه به زنان اشاره کرد و گفت : این سوال به صورت جدی مطرح است که  آیا نگاه به زنان باید از منظر یک جنس باشد یا جنسیت. اگر از نگاه فیزیولوژیکی نگاه شود که زن و مرد هستند ، پس یک سری وظایف مختص زنان و یک سری وظایف مختص مردان است. نگاه دیگر این است که جنسیت ملاک قرار گرفته و تفاوت‌ها کم دیده و ناشی از تفاوت برساخته اجتماعی و فرهنگی دانست . در چنین شرایطی با تغییر نوع نگرش نسبت به زنان  می‌توان وظایف جدیدی را برای زنان تعریف کرد. هدف من از بیان این موضوع این است که در بسیاری از مواقع این تلاش صورت گرفت که برساخته اجتماعی و فرهنگی در مورد زنان تغییر  پیدا کند  به همین دلیل وظایف جدیدی را برای زنان تعریف کردند که مستلزم حضور اجتماعی و خروج زنان از منزل داشت.

مدیر دپارتمان فلسطین افزود:  در چنین نگاهی، زن نباید محصور در خانه باشد امواج فمنیستی منجر به این شد که زنان می‌توانند در ارتش عضویت پیدا کنند ،همچنانکه بسیاری از مدیران ارشد ارتش آمریکا زن هستند. پیشتر، یک نگاه کلیشه‌ای وجود داشت که زنان را مسئول تربیت بچه ها می‌دانست. اما جریان ورودی از غرب ،  وارد جهان اسلام هم شد.  پیشتر این نگاه وجود داشت که نوع نگاه  سکولاریستی غرب به زنان محصول نگاه استعماری است . جهان اسلام وظیفه زنان را تربیت کودکان می دانست . اما این  نوع نگاه هم به تدریج در جهان اسلام تغییرکرد.به ترتیبی  که زنان وارد حوزه نظامی شدند .

* فشار مضاعف بر زنان غزه

اعجازی در ادامه افزود:زنان در همه جنگ های مدرن قربانیان اصلی جنگها به دلایل مختلف بودند زیرا از زنان به عنوان سلاح جنگی استفاده  می‌شد. زنان با توجه به مسئولیتی که در خانه دارند، آسیب پذیر شده و امکان دارد که تحت تسلط نیروهای دشمن درآمده و مورد سواستفاده قرار بگیرد. پر رنگ بودن احساسات موجب می‌شود که زنان بیشتر آسیب بینند.

مدیر دپارتمان فلسطین گفت: در جنگ اخیر غزه زنان وضعیت به شدت اسف باری دارند که تمام مشکلات جنگ بر دوش زنان بار شده است‌، چون همسرانشان درگیر جنگ هستند  در هنگام رفتن از مکانی به مکان دیگر  ناچار هستند تا تمام مشکلات را متحمل شوند و از همه اعضای خانواده مراقبت کنند.  و فشار فیزیکی و روانی  زیادی بر زنان تحمیل میشود‌.

* تربیت نظامیان زن توسط حماس

اعجازی افزود: حماس از ۲۰۰۶در نوار غزه حضور داشته و نوع نگاهشان به زن تغییر کرده است و یک بخش نظامی متشکل از افسران نظامی زن و از طرف دیگر یک سری از افسران زن را تربیت کردند که بتوانند در برابر دشمن ایستادگی کنند. در واقع  تشکیلات کاملی برای خود غزه ایجاد کرده و افسران زن تربیت کردند. در مقام  مقایسه با کرانه  باختری که سکولارتر بوده و گرایش‌های مارکسیستی دارند ،متوجه می‌شوید کرانه باختری توجه چندانی به زنان ندارند. حماس در این  بیست سال‌ اخیر روی زنان سرمایه گذاری کرده است تا از ظرفیت زنان در میدان نبرد بهره بگیرد. البته در انتفاضه اول نقش زنان بسیار کمرنگ و محو بود. اما در انتفاضه های بعدی نقش زنان پر رنگ شد.  در سال ۲۰۰۳ حماس جنبش زنان مسلمان را راه انداخت.  تفاوت دیگر این است که نهادهای اسلامی در کرانه باختری بسیار محدود و پراکنده هستند . زنان مسلمان در کرانه  باختری  بعد از فارغ التحصیلی فرصت کمتری برای اشتغال دارند و بیشتر در سازمانهای خیریه کار می‌کنند.

مدیر دپارتمان فلسطین گفت: نگاه حماس نسبت به  زنان در زمینه جنگی و نبرد و تامین امنیت داخلی نوع  تغییر یافته و سرمایه گذاری زیادی انجام شده است. البته در ابن مورد  تناقضهایی ‌وجود دارد چون اخوانی هستند و در مورد اینکه زن به عنوان همسر و مادر ایده آل باید درنظر گرفته شود یا یک فعال سیاسی،اختلاف نظر دارند. واحدهای نظامی متشکل از زنان همه محجبه هستند و با حجاب آموزش نظامی می بینند.

اعجاری تصریح کرد:در غزه کمیته اداری وجود دارد که پنج عضو دارد و دو رئیس دارد که یک رئیس خانم و یک رئیس آقا دارند، اما در شورای ملی فلسطین در کرانه باختری از ۷۴۴  کرسی، حضور زنان کمتر از ده درصد است. حتی در کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین زنان نقشی ندارند.

آموزش نظامی دختران ۱۲ تا ۱۸ سال

اعجازی تصریح کرد: در بخش نظامی ،حماس یک کمپ یا واحد نظامی به نام ارتش القدس ایجاد  کرده که هزار رزمنده دارد و دختران  ۱۲-۱۸ساله را آموزش نظامی می‌دهند .اسمش را آموزش نظامی برای آزادی فلسطین گذاشتند. یک تیپ ناصرصلاح الدین دارند که مختص زنان بوده و بسیار فوق سری است. البته تعداد دقیق آن مشخص نیست. هر زنی فقط فرمانده خود را می‌شناسد و اطلاعی از واحدهای دیگر ندارد.

مدیر دپارتمان فلسطین افزود: زنان اطلاعات، غذا و تجهیزات نظامی را وارد تونل کنند. در حالیکه، گردانهای عزالدین قسام در تونلها هستند و بیرون نمی‌‌آیند. این زنان مهارت استفاده از آرپی‌چی و سلاحهای دیگر را دارند. حماس چند صد رزمنده زن دارد که می‌توانند از این سلاحها استفاده کند. حتی در پرتاب راکت هم آموزش دیدند.

اعجازی افزود:  حماس، در  بخش تامین امنیت نوار غزه ،حماس برنامه خاصی را برای زنان تدارک دیده است، همچنانکه  پلیس زن وجود دارد که یک سال دوره آموزشی دیده و شش ماه هم دوره آزمایشی دارند. دختران زیر ۲۸ سال را استخدام می‌کردند البته پیشتر فقط زنان متاهل امکان پلیس شدن داشتند.البته نکته این است که زنان با اعتقادات قوی را استخدام کرده و گزینش آنها بسیار قوی است.

کودک سربازی دختران غزه داوطلبانه است!

اعجازی افزود: زنان در نوار غزه مظلومیت زیادی دشته و قربانی جنگ محسوب می‌شوند در کنار این مظلومیت زنان غزه توانستند استقامت زیادی از خود نشان بدهند و به راحتی امکان دفاع از خود را دارند. در رسانه های اسراییلی به هیچ عنوان نامی از زنان غزه نمی‌آورند، ولی به کرات در مورد اسرای خود در فلسطین صحبت می‌کنند . مهمتر اینکه اسیر اسراییلی اعلام کرد که هیچ شهروند بی‌گناهی در نوار غزه وجود ندارد، به عبارت دیگر دو میلبون و پانصد هزار نفر را بیگناه دانستند و شما متوجه خواهید شد که وقتی یک نیرو چنین  تفکری دارند پس رهبران اسرائیلی چه تفکری دارند!متاسفانه رسانه‌های عربی موضوع غزه را به خوبی پوشش خبری نمی دهند،  کارشان بیشتر مصرف داخلی دارد و هدفشان راضی کردن مردم است و تنها الجزیره در حال کار است .‌

مدیر دپارتمان فلسطین ، در پاسخ به این  سوال که «کودک سربازی دختران نوجوان که افتخار ندارد ؟ » گفت :این ایراد را به سران حماس بگیرید. شما در کانتکس خودتان نگاه می‌کنید،شاید درست باشد اما ابن نکته را مدنظر فرار بدهید که حماس چگونه دارد به زن نگاه می‌کند. ما نباید از نگاه خودمان آنها را قضاوت کنیم. مهمتر اینکه شما باید محدودیت آنها را درک کنید. به هر حال آنها شرایط مساعدی ندارند که بخواهند این رنج سنی را نادیده بگیرند. این افراد، داوطلبانه آموزش نظامی می‌بینند.