چگونه عطش قدرت «شی» برای چین چالش ساز شد؟/ جدال پکن در دو جبهه داخلی و خارجی
به گزارش اقتصادنیوز، با بستهتر شدن ساختار سیاسی چین، رویدادهای عمومی یکی از معدود روزنه های باقیمانده برای تصمیمگیری را ارائه میدهند. مهمترین گردهمایی سالانه پارلمان، در پکن برگراز شد. سیگنالها اطمینانبخش نیستند. داده ها نشان می دهند که چین فاقد برنامه قوی برای مقابله با رکود اقتصادی خود است و برخی از اهدافش خیالی هستند. قدرت حتی بیشتر در دستان رئیس جمهور شی جین پینگ متمرکز شده است.لی چیانگ، نخست وزیر چین در سخنرانی مجمع، از هدف رشد تولید ناخالص داخلی حدود 5 درصد در سال 2024 رونمایی کرد. او همچنین طرحی بلندمدت را ذیل شعار «نیروهای مولد جدید» ارائه کرد. این امر بر جابجایی بخش دارایی متورم، سرمایه گذاری با بدهی و اختصاص تولید پایه به صنایع با بهره وری بالا مانند انرژی سبز، هوش مصنوعی و خدمات دیجیتال تاکید دارد. حاکمان چین بر این باورند که نسبت به بحران املاک سختگیرانه عمل کرده اند، در واکنش به این رکود نظم و انضباط داشته اند و دیدگاهی منسجم دارند.
معضل بی اعتمادی در چین
اکونومیست در این باره نوشته، چین برای تحقق اهداف خود به محرک های بیشتری نیاز دارد. با این حال، هدف کسری مالی 3 درصد برای سال 2024، که با انتشار اوراق قرضه بلندمدت و سایر صندوقهای خارج از بودجه افزایش مییابد، بسیار کوچک است. لی همچنین طبق رویه گذشته سقفی را برای تورم 3 درصد تعیین کرد. اما چین اکنون با بحران کاهش تورم مواجه است: قیمت برای مصرف کننده در ژانویه 0.8 درصد نسبت به سال قبل کاهش یافت. چین اهدافی را تعیین می کرد و آنها را شکست می داد. اکنون اهداف این بازیگر جدا از واقعیت است.چین برای تقویت اقتصاد خود نیاز به مهار بخش خصوصی دارد. سرمایهگذاریهای خصوصی نیمی از اقتصاد کل کشور قلمداد می شود، اما همین مقوله در سال 2023 به میزان 0.4 درصد کاهش یافت که عمدتاً به دلیل رکود دارایی است. اما با توجه به مقررات ناپایدار و پارانویای رسمی، دولت راه خوبی برای ترمیم اعتماد در میان کارآفرینان غمگین ندارد. سرمایه گذاری چند ملیتی به پایین ترین حد خود در 30 سال اخیر رسیده است. سرمایه گذاران آنقدر سرخورده شده اند که تخفیف ارزش گذاری سهام چین در مقایسه با آمریکایی ها به 54 درصد رسیده است.
در میان چنین ضعفی، رقص سیاسی نشان میدهد که شی کمتر تمایلی به تقسیم قدرت حتی با زیردستان خود دارد. لی در سخنرانی خود بیشتر از نخست وزیران قبلی از رئیس خود نام می برد. با این که نشست اخیر تنها فرصت برای مردم عادی بود تا پاسخ یک سیاستمدار ارشد را به سؤالات بشنوند. حالا حتی این اشاره کوچک به شفافیت هم از بین رفته است. در همین حال، تکنوکرات ها به حاشیه رانده شده و داده های نامطلوب سرکوب می شوند. هرچه استراتژی اقتصادی چین کمتر قانع کننده باشد، شی میزان کنترل را تشدید می کند.
خیز برای جنگ سرد
اگرچه نشست سالانه حزب رخدادی داخلی است، اما می تواند بر روابط چین با آمریکا تأثیر بگذارد. با نامطمئن بودن رقابت برای کاخ سفید، حاکمان چین در تلاش هستند تا جنجال ایجاد نکنند. لی در سخنرانی اش به «توسعه مسالمت آمیز» روابط با تایوان اشاره کرد و صادرات را به عنوان موتور رشد کم اهمیت جلوه داد، احتمالاً برای جلوگیری از تحریک حمایتگران در خارج از کشور.با این حال، سرنخهای زیادی وجود داشت که نشان میداد رژیم چین خود را در یک جنگ سرد طولانی مدت میبیند. مخارج دفاعی امسال 7 درصد افزایش خواهد یافت که بالاتر از اکثر پیش بینی ها برای تولید ناخالص داخلی اسمی است. هزینه های دولت مرکزی برای علم در حال افزایش است. همزمان با آغاز این نشست، چین توافقنامه دفاعی جدیدی با مالدیو امضا کرد که باعث افزایش تنش در اقیانوس هند شد. سیاست چین بیش از هر زمان دیگری مبهمتر است، اما پیام واقعی غیرقابل انکار است: اقتصاد در حال شکست است، قدرت متمرکز شده و شی بیدرنگ بر رقابت با آمریکا تمرکز کرده است.