آیا اردوغان به پایان راه رسیده است؟/ خواب آشفته سلطان برای مخالفان

به گزارش اقتصادنیوز، نتایج انتخابات شهرداری ها در ترکیه شگفت‌انگیز بود؛ نتایجی که که صدها هزار ترک آن را مقدمه احیای لیبرال دموکراسی در تنها در ترکیه بلکه در سراسر جهان می دانند. علاوه بر این، این کارزار آغازی بود بر مبارزه مخالفان رئیس جمهور رجب طیب اردوغان. به باور ناظران، آنچه که انتخابات شهرداری ترکیه ثابت کرد این است که حتی برای موفق ترین رهبران پوپولیست، اقتصاد به سان پاشنه اشیل است و قدرت سیاسی فاقد هویت می باشد.

پایان اردوغان رقم خورد؟

نارضایتی ها از سوء مدیریت به ویژه در مورد اردوغان آشکار بود، بالاخص ان که او مسئولیت شخصی خود در قبال سیاست های پولی فاجعه آمیز را به عنوان نشان افتخار برجسته می کرد و تاکیدش بر کاهش نرخ بهره به جای افزایش ان، جهت مهار تورم فاجعه‌بار بود.در همین حال، حزب جمهوری خواه خلق تحت رهبری امام اوغلو بهتر از آن چیزی بود ظاهر شد. حزب مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه که با نام (جمهوری خلق ترکیه) شناخته می شود، برای اولین بار از زمان به قدرت رسیدن اردوغان در بیش از 20 سال پیش، آرای بیشتری را در سراسر کشور در قیاس با حزب حاکم عدالت و توسعه به دست آورد. حزب جمهوری خلق علیرغم کاهش تلاش هایش برای معرفی نامزدهای مشترک با سایر احزاب مخالف به این مهم دست یافت. انتخابات فقط به شهرداری محدود بود، اما در ترکیه - جایی که قدرت در حال حاضر بیش از حد در دست رئیس جمهور متمرکز شده- شهرها منابع حیاتی هستند و می توانند سرنوشت قدرت سیاسی را تعیین کنند.

آنگونه که بلومبرگ نوشته، هیچ یک از مولفه های فوق به معنای پایان دوران ریاست اردوغان و ورود ترکیه به جرگه دموکراسی سالم و سکولار نیست.در وهله اول، مانند انتخابات شهرداری در همه جا، انتخابات در ترکیه همیشه شاخص های قابل اعتمادی از نحوه رأی دادن مردم به یک دستگاه اجرایی مرکزی نیست. دوم، هیچ انتخابات ملی تا سال 2028 برنامه ریزی نشده تا به اردوغان فرصت دهد تا بهبود اقتصاد این کشور را رقم بزند. اردوغان سال گذشته با ادامه دادن تزریق پول به سیستم برای کاهش تاثیر تورم سرسام آور، موفق به انتخاب مجدد شد. ترک‌ها تاوان این سیاست اشتباه را درست بعد از پیروزی اردوغان و تعریف تیم سیاست پولی و مالی متعارف‌تر تا به امروز پرداخته‌اند.به عبارت دیگر، اردوغان می دانست که نوعی حسابرسی سیاسی در راه است و برای آن برنامه ریزی کرد. از همین رو سرمایه‌گذاران خارجی بازگشت خود را کلید زدند، پس اردوغان می‌تواند انتظار داشته باشد که داروی سخت انقباض‌های مالی نتایجی را به همراه داشته و قبل از انتخابات بعدی امکان بازگشت مجدد را فراهم کند.

اهرم های سلطان

برگزاری رای گیری زودهنگام توسط اردوغان غیرممکن نیست، اما پیش بینی اینکه چگونه ممکن است این اتفاق بیفتد، دشوار است. همانطور که اردوغان در سخنرانی خود با پذیرفتن شکست گفت: «ما قد بلند خواهیم کرد، ایستاده خواهیم ایستاد. 31 مارس برای ما پایان نیست، در واقع یک نقطه عطف است».اینکه اردوغان اکنون به کدام سمت خواهد رفت، بسیار مهم است و هنوز مشخص نیست. به نظر می رسد که او به سیاست های اقتصادی مسئولانه تری پایبند است، اما در عین حال کنترل بیشتر رسانه ها و همه نهادهای حیاتی را در دست خواهد داشت، گزاره ای که به او برای شکل دادن به رویدادها اختیار بیشتری می دهد. اردوغان همچنین تمام ابزارهای مورد نیاز برای به حاشیه راندن رقبای سیاسی را در اختیار خواهد داشت.صلاح‌الدین دمیرتاش، یکی از رهبران حزب دموکراتیک خلق‌های کردی یا HDP، در سال 2016، یک سال پس از رهبری حزب خود به واسطه اتهامات واهی راهی زندان شد. او علیرغم انصراف از سیاست و احکام دادگاه اروپایی حقوق بشر که بازداشت او را به واسطه انگیزه سیاسی توصیف کردند، همچنان در زندان است. امام اوغلو خود به توهین به اعضای کمیسیون انتخابات ترکیه متهم شده، اتهامی که به موجب آن می توان از شهرداری استانبول منع شود.

نتیجه کارزار اخیر ممکن است باعث شود اردوغان به سمت اعتدال حرکت کند، اما به نظر می رسد این یک تفکر دور از ذهن است. سهم اقلیت بزرگ کرد ترکیه به اندازه ای زیاد بود تا بلوک با نفوذ قانونگذار مخالف رئیس جمهور در انتخابات پارلمانی را تضمین کند، در چنین شرایطی اردوغان ممکن است با هدف قرار دادن کردهای قومی به آرای ملی گرایان ترک پاسخ دهد.علاوه بر اینف اردوغان از حمایت طیف رادیکال برخوردار است، این حقیقتی است که در انتخابات ریاست جمهوری اخیر عریان شد، حال رئیس جمهوری ترکیه این شانس را دارد تا با توسل به همین گروه ها، منتقدانش را کنار بزند.اردوغان  در قیاس با سایر قدرتمندان پوپولیست پیشگام بوده؛ همان هایی که برای به قدرت رساندن شان روی جنگ های فرهنگی شرط بندی کرده اند. اشتباهات چشمگیر او در اقتصاد باید به قیمت موقعیت او در سال گذشته تمام می شد، اما اینطور نشد و او احتمالاً در حال حاضر موقعیت امنی دارد. این بدان معناست که مخالفان سیاسی اش و نهادهای دموکراتیک ترکیه احتمالاً توانایی رویارویی با او را ندارند.