هراس متحدان آمریکا از مردان ترامپ/ شکاف در کانالهای ارتباطی-اطلاعاتی فراآتلانتیک

به گزارش اقتصادنیوز، دیپلماسی اطلاعاتی- عنصری کلیدی و اغلب پنهان قدرت ملی است. واشنگتن بیش از آنچه که علنا عریان شده، با شرکای خود رابطه دارد، زیرا کشورها و حتی گروههای غیردولتی که نمیخواهند در تعامل با مقامات آمریکایی دیده شوند، هنوز از طریق کانالهای مخفیانه با دولت ایالات متحده رایزنی دارند.
به طور سنتی، روابط ارتباطی تحت تأثیر سیاست بینالمللی و تغییرات در سیاست خارجی قرار نمیگیرد. دولتها میآیند و میروند و اطلاعات بدون وقفه جریان مییابد. اما گاهی اوقات، تحولات سیاسی آنقدر چشمگیر است که در روابط اطلاعاتی نفوذ میکند.
این عبارات بخشی از یادداشت فارن افرزاست، یادداشتی که اقتصادنیوز آن را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست آن با تیتر «ماجرای کانالهای مخفیانه/ رونمایی از پاشنه آشیل دولت ترامپ در برابر چین، روسیه و ایران» منتشر شده و بخش دوم و نهایی در ادامه آمده است.
دغدغههای اطلاعاتی متحدان ترامپ
نگرانیهای اطلاعاتی متحدان آمریکا ریشه در مجموعهای از رویدادهایی دارد که در دوره اول ترامپ و پس از آن اتفاق افتاد. در مارس ۲۰۱۷، بریتانیا یکی از متحدان ترامپ، به جاسوسی از کمپین ترامپ متهم شد. این گزاره زنگ خطر در لندن را به صدا در آورد و موجب شد تا نزدیکترین شریک اطلاعاتی واشنگتن به شکلی جدی سرزنش شود.
کاخ سفید به داونینگ استریت وحشتزده اطمینان داد که چنین ادعاهای عجیب و غریبی تکرار نخواهد شد. استراتژی اشتباه دولت نخست ترامپ در ارتباط با آژانس اطلاعاتی بریتانیا تبادل اطلاعاتی یا همکاری عملیاتی دو کشور را به شکلی منفی تحت تأثیر قرار نداد. اما پس لرزههای چنین کنشی پس از آن احساس شد.
براساس گزارش واشنگتن پست، ترامپ در نشستی در ماه مه ۲۰۱۷ در دفتر بیضی شکل، اطلاعات حساس ارتباطی - یعنی اطلاعات بسیار محرمانه از یک شریک آمریکایی - را با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه و سرگئی کیسلیاک، سفیر روسیه در ایالات متحده به اشتراک گذاشت. این کنش، نقض فاحش پروتکل ارتباط اطلاعاتی بود.
فرض بر این است که اطلاعات ارائه شده توسط یک کشور کاملاً محرمانه منتقل میشود. نگرانی متحدان ایالات متحده تنها زمانی افزایش یافت که در آگوست ۲۰۱۹، ترامپ یک تصویر ماهوارهای با وضوح بالا را در توییتی منتشر کرد که در آن جزئیات آسیب به مرکز فضایی سمنان ایران، جایی که یک انفجار موشک در حین آمادهسازی برای پرتاب ماهواره رخ داده بود، نشان داده شد. اگرچه این تصویر توسط دولت دیگری ارائه نشده، اما قابلیتهای اطلاعاتی تصویری ایالات متحده را نشان میدهد و دوباره نگرانیها را در مورد مدیریت بیدقت رئیسجمهور با اطلاعات مخفی برجسته میکند. در یک حادثه جداگانه سه سال بعد، اف بیآی جعبههایی از اسناد بسیار طبقهبندی شده را در حمامی در استراحتگاه مار-آ-لاگو ترامپ کشف کرد.
اکنون، رویکرد جنگجویانه ترامپ خطر تشدید چالشهای ذاتی در دیپلماسی را با پیامدهایی برای مشارکت اطلاعات خارجی واشنگتن در پی دارد. یکی از مقامات ارشد اطلاعاتی اروپا اخیراً گفته که دانمارک، متحد ناتو و شریک اطلاعاتی مستحکم واشنگتن، ممکن است با کاهش همکاری اطلاعاتی، حداقل به طور موقت، نارضایتی خود را از تلاشهای ناخواسته ایالات متحده برای خرید گرینلند نشان دهد.
همکاری اطلاعاتی توسط کارشناسانی انجام میشود که با کارشناسان در مورد مسائل فنی یا تخصصی همکاری دارند. این کار نباید توسط سیاستمداران یا افراد تازه کار انجام شود. همانطور که جیمز گلگایر و الیزابت ساندرز اخیراً در فارین افرز نوشتند، سازمانهای اطلاعاتی متحدان و مخالفان ایالات متحده ممکن است به ترتیب خطر یا فرصتی را ببینند، زمانی که رئیسجمهور آمریکا اجازه دسترسی گسترده به پایگاههای اطلاعاتی و سیستمهای دولت ایالات متحده را به تیمی از جوانانی که تجربه دولتی ندارند و ممکن است تحت فرآیندهای بازرسی پرسنل استاندارد قرار نگرفته باشند، اختصاص دهد.
به نوبه خود، افسران اطلاعاتی خارجی افراد حرفهای هستند که انتظار دارند تجارت مخفی خود را با دیگر متخصصان حرفهای به اشتراک بگذارند. برخی از متحدان نیز ممکن است استدلال کنند که ایالات متحده شبه انزواگرا کمتر با نظام بینالملل در تعامل خواهد بود و بنابراین یک شریک دفاعی یا دیپلماتیک انتخابی قلمداد نمیشود.
کاهش ارزش ایالات متحده به عنوان یک شریک در وهله اول به معنای کاهش نیاز به اشتراکگذاری اطلاعات است، زیرا هیچ سیاست خارجی مشترکی وجود نخواهد داشت که بتوان آن را دنبال کرد. متحدان ایالات متحده ممکن است ببینند که واشنگتن در سطح جهانی به اطلاعات ارتباطی کمتری در مورد موضوعاتی نیاز دارد که دولت ترامپ علاقه چندانی به آنها نشان نمیدهد.
در حال حاضر، شرکای خارجی هنوز تمایل دارند اسرار خود را با واشنگتن در میان بگذارند، زیرا این سرمایهگذاری عاقلانهای برای امنیت ملی آنهاست. ایالات متحده اغلب اطلاعات بیشتر و بهتر از آنچه دریافت میکند، بر میگرداند و شرکای آن نمیخواهند این جریان را به خطر بیندازند.
حمله تروریستی موفق دسامبر گذشته به بازار کریسمس آلمان با حمله تروریستی خنثی شده به کنسرت تیلور سوئیفت در وین در تضاد است. ارتباط اطلاعاتی بین ایالات متحده و اتریش، دومی را خنثی کرد. برای متحدان ایالات متحده، مزایای امنیتی همکاری با واشنگتن قابل توجه است. با این حال، شرکای واشنگتن مزایای ارتباط اطلاعاتی را در مقابل نگرانیهای خود در مورد دولت ترامپ متعادل خواهند کرد.
احیای اعتبار از دست رفته
علیرغم برخی مشکلات قابل توجه در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، ارتباط اطلاعاتی تا حد زیادی به سرعت ادامه یافت، اما بخش عمده این فرایند به واسطه حضور چهرههایی کارآمد اجرایی شد. انتخاب افراد حرفهای در پایتختهای خارجی، مانند جینا هاسپل بهعنوان مدیر سیا و کریستوفر رای بهعنوان رئیس افبیآی، تا حد زیادی به کاهش نگرانیهای شرکای آمریکایی در مورد تأثیر بالقوه ترامپ بر تجارت روزمره اطلاعات کمک کرد.
در دوره دوم ریاست جمهوری خود، اگر ترامپ اصرار بر نصب افراد فاقد صلاحیت بدون خلق و خو، تجربه و قضاوت خوب مورد نیاز متخصصان اطلاعاتی داشته باشد، اعتماد به مراتب کمتری در میان شرکای مخفی واشنگتن وجود خواهد داشت. اکثر ۱۸ سازمانی که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده را تشکیل میدهند به وزارت دفاع گزارش میدهند و توسط افسران ارشد نظامی غیرحزبی اداره میشوند که مواضع خود را مدیون وفاداری خود به ترامپ نیستند.
اگرچه وعده کمپین ترامپ این بود که «تمام بازیگران فاسد در دستگاه امنیت ملی و اطلاعات را پاکسازی کند»، به نظر میرسد ترامپ معتقد است که «دولت پنهان» عمدتاً در کمین افبیآی و سیاست و به نظر میرسد راضی به ترک آژانسهای کمتر ذکر شده، مانند آژانس ملی اطلاعات جغرافیایی و اداره اطلاعات سیاسی بینالمللی، بدون ادامه همکاری مستقیم بینالمللی آنهاست.
حتی اگر نامزدهای اطلاعاتی جنجالیتر ترامپ توسط سنا تأیید شوند، میزان نگرانی در پایتختهای خارجی به این بستگی دارد که آیا آنها پس از تصدی عناوین لحن خود را تعدیل کنند یا خیر. به گفته افسران ارشد اطلاعاتی، جان رتکلیف، یکی از اعضای جمهوریخواه سابق کنگره که در جریان روند استیضاح ترامپ به عنوان یک حزب وفادار به ترامپ متمایز شد، در پی انتخاب ترامپ برای ریاست سیا، -به گفته افسران ارشد اطلاعاتی، در دوره کوتاهی که به عنوان مدیر اطلاعات ملی ترامپ انتخاب کرده بود،- ذهنی باز داشت و مایل بود حرفهای حرفهایها را بشنود.
راتکلیف در طول جلسات تأیید سنا در ژانویه ۲۰۲۵ نکات درستی را در مورد محافظت از سیا در برابر نفوذ سیاسی ناروا به کار برد، اما ایده همکاری با چهرههای وفادار به ترامپ به عنوان مدیر اف بیآی یا تولسی گابارد به عنوان مدیر اطلاعات ملی، مهمترین شرکای واشنگتن را نگران کرده است.
اگر شرکای آمریکایی به مقامات این کشور در باب تحریف یا برداشت دادههای اطلاعات مشترک برای حمایت از سیاست ترجیحی دولت ترامپ مطنون باشند، این امر پیامدهای جدی برای روابط ارتباطی این گروه از کشورها با واشنگتن خواهد داشت.
اطلاعات آشکارا سیاسی شده به طور گسترده به عنوان اطلاعات کم ارزش در نظر گرفته میشود. بعلاوه، شرکای ایالات متحده در مورد سیاسی شدن اطلاعات خود در فرآیند سیاست ایالات متحده ملاحظاتی خواهند داشت. به عنوان مثال، یکی از شرکای ایالات متحده ممکن است اطلاعات پراکنده یا حتی متناقضی جمعآوری کند که در ظاهر ادعا میشود تهران ممکن است تصمیم بگیرد سیستم تسلیحاتی پیشرفتهتری را در اختیار حوثیها قرار دهد.
در شرایط عادی، شریک ایالات متحده همه این اطلاعات را به واشنگتن میفرستد به اینامید که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده متقابلاً آنچه را که در این زمینه میداند به اشتراک بگذارد و زمینه را برای بحث بیشتر در مورد پاسخهای سیاست هماهنگ فراهم کند.
با این حال، در این سناریوی فرضی، شریک آمریکایی میتواند برخی یا همه اطلاعات را به دلیل نگرانی از اینکه تیم امنیت ملی ترامپ به اطلاعات حساستر تکیه کند و بقیه را برای توجیه سیاست فشار حداکثری خود در قبال ایران نادیده بگیرد، انتخاب کند.
ارتباط اطلاعاتی ایالات متحده را قویتر و متحدانش را توانمندتر و همسوتر میکند. دیدگاه مبادلهای و پیگیری «معاملات خوب» به راحتی به حوزه اطلاعاتی ترجمه نمیشود، جایی که اعتماد در بلندمدت ایجاد میشود و شرکا از طریق همکاری سودمند متقابل به موفقیت میرسند.
اول قرار دادن ایالات متحده از منظر اطلاعاتی به معنای استفاده از دیپلماسی اطلاعاتی برای حفاظت از منافع و شهروندان آمریکایی و در عین حال حفاظت از نظم جهانی لیبرال است که بیش از سایر کشورها به نفع ایالات متحده بوده است. با این حال، کاهش تبادل اطلاعات در دولت دوم ترامپ یک نتیجه قطعی نیست. برای تضمین مزایای روابط قوی، واشنگتن باید بپذیرد که شرکایش نگرانیهای مشروعی در مورد سیاسی شدن و دسترسی به سیستمها دارند. برای رسیدگی به این مسائل، دولت ترامپ باید اقداماتی را انجام دهد تا به متحدان ایالات متحده اطمینان دهد که حرفهای گرایی، بیطرفی غیرسیاسی و عدم مداخله دستور روز خواهد بود.
کار اطلاعاتی مستلزم قضاوت خوب، خلق و خوی سنجیده و صداقت برای قرار گرفتن در نقطهای است که با توسل به اهرمهای متناسب بتوان اطلاعات خوب یا بد را تأیید کرد. این بدان معناست که گهگاه اخبار ناخوشایندی را برای شخصیتهای سیاسی قدرتمند ارائه میکنیم. برای این منظور، ترامپ باید متخصصان با تجربه را در پستهای کلیدی امنیت ملی و اطلاعاتی مستقر کند.
دولت نباید کاندیداها را به خاطر نظراتشان در مورد حمله ۶ ژانویه به ساختمان کنگره آمریکا بررسی کند یا آنها را در معرض آزمونهای ایدئولوژیک قرار دهد. این رویکرد تکنوکراتیک پیام مثبتی را ارسال میکند که به متحدان اطمینان میدهد که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده غیرحزبی باقی میماند. کنگره همچنین باید بر مدیریت ترامپ بر جامعه اطلاعاتی نظارت داشته باشد و اصرار داشته باشد که بازرسان کل مستقل اجازه داشته باشند کار خود را بدون دخالت سیاسی انجام دهند.
در نهایت، در طول زمان، دولت باید پایبندی مداوم به هنجارهای مرتبط با ارتباط اطلاعاتی، از جمله اختیار در امور اطلاعاتی و امنیتی را نشان دهد. این امر باعث بازگرداندن اعتماد شرکای ایالات متحده به امنیت اطلاعات و شیوههای پاسخگویی واشنگتن خواهد شد و چرخهای همکاری مخفی به خوبی میچرخاند.