کدام شورا رکورد دار نام گذاری معابر است / نام بزرگان جایگزین رز و لاله شد / برج میلاد در کدام شورانام گذاری شد
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از شرق ،تصمیمگیران نامهای خودشان را روی معابر میگذارند، مردم نیز خیابانها را به نامهای سابق صدا میکنند. تغییر نامهای پیدرپی معابر یکی از گلایههای همیشگی شهروندان تهرانی بود. گاهی این تغییر نامها دلنشین است اما گاهی نیز مخالفان سرسخت محلی دارد. اما چالش نامگذاری معابر در این دوره از مدیریت شهری از جنس دیگری است. دیگر مقاومت ساکنان این شهر در برابر تغییر نامهای پرخاطره نیست. تلاش میشود مصوبات این شورا محدود به نامگذاریها شود.
زمانی هم که نامهای چهرههای پرخاطره و محبوب هنری، ادبی و سیاسی بر معبری گذاشته میشود مقاومتها آغاز میشود. مانند زمانی که فرمانداری در نامهای با نامگذاری معبری به نام مهدی بازرگان مخالفت کرد آن هم به استناد مادهای که اولویتهای نامگذاری معابر با شخصیتهای مهم تاریخ اسلام و انقلاب اسلامی است، هیئت تطبیق فرمانداری، مهدی بازرگان و اعظم طالقانی را در لیست چهرههای سرشناس انقلاب ندانسته بود.
این تنها اعتراض فرمانداری تهران به نامگذاریهای شورای شهر تهران نیست. پیش از این نیز فرمانداری در نامهای به رئیس شورای شهر تهران خواسته بود شاخصهای برتری انتخاب مرتضی ممیز، اکبر رادی، احمد اقتداری و محمدعلی مجتهدی را برای نامگذاری معابر اعلام کند. هنوز هم مشخص نیست چرا با وجود مصوبه شورای شهر تهران، سیمین بهبهانی و فروغ فرخزاد نداریم. هنوز حاشیههایی که بعد از نصب تابلوی استاد شجریان در منطقه دو اتفاق افتاد، فراموش نشده است، حاشیههایی که پس از یک سال از اجرای مصوب این نامگذاری اتفاق افتاد.
پس نصب این تابلو، معترضانی که به تشخیص خود هرگاه لازم ببینند نامگذاریهای خود را در خیابانهای این شهر میکنند، نام این تابلو را تغییر دادند، همانهایی که مدتی قبلتر نام تابلوی خیابان نوفللوشاتو را به حضرت پیامبر تغییر دهند. محمود میرلوحی دلیل مخالفتها با نامگذاریهای این دوره را به زبان ساده میگوید: نامگذاریهای این دوره تفاوتی نکرده تنها تفاوتی که ایجاد شده این است که همه این نامگذاریها که پیش از این باب دل یک عده بوده، تغییر کرده و به مطالبات همه شهروندان در این حوزه توجه میشود.
او ادامه میدهد: نامگذاریهای شورا براساس چارچوبهای مشخصی است و باید معبر انتخابی مرتبط با محل زندگی یا نوع فعالیت او باشد و باید در آنجا نشان و ارتباطی از تلاشها و فعالیتهای شخصیتی که نامگذاری براساس آن انجام میشود، وجود داشته باشد. برخی وانمود میکنند که در این دوره تنها نامگذاری انجام شده، درحالیکه در یک بررسی آماری مشخص شد که تعداد نامگذاریهای دوره پنجم از دورههای گذشته کمتر بوده است و درحالیکه دو جلسه در هفته برگزار میکنیم، در ماه در برخی از جلسات، فهرستی از نامگذاریها ارائه میشود.
میرلوحی میگوید: تهران شهری برای همه است، البته برخی گمان میکنند تهران فقط برای آنهاست. آمارها نشان میدهد که شورای پنجم یکی از دورههایی است که کمترین مصوبه را در حوزه نامگذاری داشته است. رکورد تغییر نام و نامگذاری مربوط به شورای سوم است که با توجه به عمر طولانی این شورا طبیعی به نظر میرسد. آنچه این دوره را از دورههای دیگر متمایز کرده است، شاید نامهای انتخابی برای معابر باشد. در شورای اول از سال 77 تا 81، 20 نامگذاری انجام شده است که 11 نامگذاری از نامهای عمومی یعنی گلها، کوهها، اعداد و... بودند، هشت نام شهدا و یک مورد از نامگذاریها هم نام مشاهیر و نامآوران بوده است.
در این دوره برج میلاد، باغ هنر، بزرگراه نیایش، خیابان روزنامه اطلاعات نامگذاری شده است. همچنین تغییر نامی هم از خیابان قلقلی به ستایش انجام شده است. در این دوره بوستان گفتوگو نامگذاری شده است. نام علامه محمدتقی جعفری هم تنها مشاهیری است که در این دوره نامگذاری شده است. در شورای دوم 840 درخواست نامگذاری داده شده است که 479 مصوبه نامگذاری وجود دارد، 374 نامگذاری هم نام شهدا بوده، 122 مورد نامگذاریها گل و کوه و... بوده و 10 مشاهیر که برای خیابانهای تهران نامگذاری کردهاند.
بنفشه، رز، لاله، یاس، زنبق، نیلوفر، صبح صادق، نرگس، شمشاد نامهای محبوب در این دوره برای نامگذاری بودهاند. یکی از نامگذاریهای پرحاشیه این دوره تغییر نام خیابان خالد اسلامبولی به انتفاضه است که با حاشیههای زیادی همراه بود و سبب شد که این مصوبه اجرا نشود. در میان چهرهها هم نام امیرکبیر و لقمان حکیم به چشم میخورد. در این دوره نام دو معبر که به نام شهدا نامگذاری شده بود، تغییر کرد. در شورای سوم نیز سههزارو 257 درخواست مطرح شده که دوهزارو 641 مورد تصویب شده است. هزارو 630 نامگذاری عمومی، 965 نام شهدا ،40 نامگذاری هم به نام شهید انجام شده است. شهریار، آرش کمانگیر، غزالی، حافظ، مولانا، هادی ساعی، کمالالملک، مالک اشتر و شمس تبریزی ازجمله نامهای مشاهیری بود که در این دوره برای خیابانهای تهران انتخاب شد. در دوره چهارم نیز هزارو 272 درخواست نامگذاری مطرح شده است که به 973 مصوبه ختم شده است. از این میان 699 نامگذاری شهدا، 247 نامگذاری عمومی و 27 نامگذاری مشاهیر انجام شده است. این دوره بیشتر نامگذاریهای عمومی نام کوهها و استانها بوده است. از مشاهیری که در این دوره نامشان بر خیابانهای شهر نشسته است میتوان به آیتالله هاشمی، آیتالله مهدویکنی، عسگراولادی، طاهره صفارزاده و... اشاره کرد. شورای پنجم تا پایان سال 98 ،267 مصوبه نامگذاری داشته که سهم مشاهیر 84 نامگذاری بوده، شهدا 107 مصوبه داشته و 75 مصوبه هم به نامهای عمومی اختصاص داشته است.
در میان نام مشاهیر، از نامگذاری معبری به نام مصدق که مطالبه سالیان دراز مردم شهر بود، به چشم میآید تا بیژن ترقی، داوود رشیدی، بهمن کشاورز، جمشید مشایخی، بازرگان، عباس کیارستمی، حسین منزوی، علی نصیریان، پروین دولتآبادی، سیمین دانشور، اخوانثالث، علی حاتمی، عزتالله انتظامی، ناصر حجازی و... .
محمدجواد حقشناس، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران، در این رابطه به «شرق» توضیح میدهد که در این دوره سعی شد که به مسئله نامگذاریها توجه بیشتری شود و سطحی، گذرا و بیتوجه به هویت و نیازهای شهر از کنار آن نگذریم. مهمترین مسئله در اینجا پاسخگویی به نیازهای یک شهر بزرگ است که جمعیتی نزدیک به 10 میلیون نفر دارد که از شورای شهرشان خواستههایی متفاوت دارند. این 10 میلیون همه مثل هم فکر مینمیکنند. در این شهر امکان ندارد که حضور اقوام و اهالی مختلف استانها و شهرهای مختلف را شاهد نباشیم و این نشان میدهد که ما باید حتما به شهرها، استانها، مناطق، قومیتها، زبانها و به تمام این مناسبات توجه کنیم. توجه به این نیازها یک کار جدی بود؛ به همین دلیل کمیسیون نامگذاری شاید یکی از منظمترین و پرکارترین کمیسیونهایی بود که در این سه سال گذشته تلاش کرد به گوشهای از این خواستهها توجه کند. او ادامه میدهد: شاید برای اولینبار ببینید که مثلا ما سراغ شاعران رفتهایم؛ شاعرانی کتابهایشان در نسخههای میلیونی چاپ میشد و در هیچ کتابخانهای نیست که کتاب شعرشان نباشد و نامشان آشنا نباشد؛ حتی کتابهای درسی. ولی یک کوچه بنبست هم به نامشان نبوده است. یا هنرمندان بزرگی که محبوب میلیونها ایرانی و شناختهشده هستند، اما هیچ خبری از آنها چه بعد از درگذشتشان و چه در زمان حیات آنها در شهر نیست؛ مانند دانشمندان، صاحبان سخن، استادان دانشگاه، کارگردانها یا ورزشکاران بنام. ما نمیتوانیم به این شخصیتهایی که هرکدام در حوزه خودشان یک الگو هستند بیتوجهی کنیم. اولویت ما برای نامگذاریها خیابانها و میدانهای جدیدالاحداث یا بدون نام است.
حقشناس به نامگذاریهایی نیز اشاره میکند که فاقد مصوبه شورای شهر هستند و اهالی محل با همراهی ریشسفیدان تابلوی کوچهای را نصب کردهاند، بههمیندلیل شاهد این هستیم که فراوانی برخی نامها به تعداد 700 نام مشترک در شهر میرسد. این عدد خیلی عجیب و غریبی است! نامهای شناختهشده هم که خیابانهای اصلی به نامشان است، در فهرست فراوانیهای نام معابر پایتخت هستند؛ برای مثال در یک محله کوچک نام شهید مطهری در سه گذر وجود دارد و مردم دچار اشتباه می شوند. اداره پست، آژانسها و تاکسیها و... دچار مشکل میشد. برای تغییر نام این معابر اولویت ما شهدایی بود که با گذشت 30 سال از پایان دفاع مقدس هنوز معبری به نامشان نشده یا شهدای مدافع حرم. حقشناس با اشاره به اینکه رویکرد دیگر در نامگذاری توجه به نام مشاهیر حوزههای مختلف بود که بهشدت مورد استقبال حوزههای تخصصی قرار گرفت، میگوید: دهها شاعر، هنرمند، موسیقیدان، سینماگر و... از این رویکرد شورای شهر استقبال کردند.