شهرداری رکورد تاریخی زد ؛شفاف سازی اعداد متناقض و سیاست های چندگانه

لایحه بودجه سال 1403 شهرداری تهران شاید اولین لایحه بودجه سالانه ای است که در شهرداری تهران در فاصله زمانی کمتر از یک ماه پس از ارائه لایحه اصلاحیه بودجه و لایحه متمم بودجه سال قبل خود تهیه و ارائه شده است. همین ویژگی باعث شده است تا در مقایسه و ارزیابی سیاست حاکم بر تدوین لایحه بودجه سال 1403 ما سه عدد مختلف در دسترس داشته باشیم، اعدادی که واقعیت های حاکم بر تدوین بودجه در شهرداری را کمی پیش چشم مردم آشکار می کند.

بهروز شیخ رودی؛ معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران با اشاره به ارائه سه لایحه بودجه در فواصل زمانی کمتر از یک ما در سال جاری توسط زاکانی به شورای شهر به اکو ایران گفت: یکی از اتفاقات منحصر به فرد در ادوار بلدیه پس از انقلاب اسلامی در فرآیند اصلاحیه و متمم بودجه سال 1402 و ارائه لایحه بودجه سال 1403 شهرداری تهران رخ داده است،به نحوی که ما شاهد آن هستیم در کمتر از یک ماه یعنی فاصله بین آذر و دی ماه سالجاری سه لایحه متفاوت با محوریت بودجه سالجاری و سال آینده توسط زاکانی به شورای ششم ارائه می شود.لوایحی که علی القائده و در یک نظام مدیریتی باید همسو و همپوشان و بدون تناقض در ماهیت و محتوا تهیه و ارائه شوند، اما بررسی جزئیات اعداد و ارقام نشان می دهد که تهیه کنندگان لوایح اصلاحیه، متمم بودجه سال 1402 و لایحه بودجه سال 1403 شهرداری تهران دچار سردرگمی بوده اند و از یک سیاستگذاری مشخص و معین در تهیه این لوایح و تنظیم اعداد و ارقام آن پیروی نکرده اند و همین موضوع باعث شده تا ما با مجموعه اعدادی متناقض از یک سیاستگذاری دچار تشویش در جداول بودجه مواجه باشیم! افرادی که این اعداد را انشاء کرده اند، احتمالا تن به دیکته مقامات شهرداری تهران در تهیه این اعداد و ارقام داده اند یا توان تنظیم گری میان اعداد را نداشته اند که دچار خطا های سهوی یا عمدی بسیار آشکار و نخ نما شده اند!

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری در ادامه با اشاره به درآمد حاصل از تراکم تا حد مجاز به عنوان یکی از این اعداد دچار تناقض به اکو ایران گفت:شورای شهر در بودجه سال 1402 رقم درآمد حاصل از عوارض تراکم تا حد مجاز را بر اساس پیشنهاد شهرداری رقم 14 هزار و 770 میلیارد تومان تصویب کرده بود، رقمی که شهرداری در اصلاحیه و متمم بودجه سال 1402 پیشنهاد کاهش 10 هزار میلیارد تومانی آن و رساندن به رقم 4 هزار و 80 میلیارد تومانی را به شورای شهر داده بود، اما ما می بینیم در مقابل این درآمد در لایحه بودجه سال 1403 شهرداری تهران که در مدتی کمتر از یک ماه بعد از لوایح اصلاحیه و متمم بودجه سال 1402 به شورا ارائه شد رقم صفر درج می شود! فارغ از موضوع محاسبه عوارض مازاد تراکم در چارچوب فرمول عوارض زیر بنا که از دستاوردهای زاکانی و چمران در مدیریت شهری دوره ششم است اما ما شاهد آن هستیم که تهیه کنندگان بودجه در شهرداری یکباره و در مدت کمتر از یک ماه به این نتیجه رسیده اند که درآمد 4 هزار و 80 میلیارد تومانی که برای اصلاح درآمد حاصل از تراکم تا حد مجاز در متمم بودجه پیشنهاد کرده بودند را در لایحه بودجه سال 1403 صفر در نظر بگیرند! البته نویسندگان این رقم در لایحه بودجه سال آینده آنقدر فراموش کار بوده اند که حواسشان نبوده شهرداری تا پایان آذرماه 1402 رقم 4 هزار و 56 میلیارد تومان از محل مازاد تراکم علی رغم اعمال شیوه جدید محاسبه تراکم به عنوان زیر بنا درآمد کسب کرده است! شاید هم حواسشان بوده است و این صفر را در جهت تعبیر و تحقق ادعای زاکانی مبنی بر نفروختن حتی یک سانتی متر تراکم او به نویسندگان لایحه بودجه دیکته کرده است و نتیجه اش این صفر شده است! صفری که بیشتر از آنکه در عمل واقعی باشد در میان اعداد لایحه بودجه سال 1403 توی ذوق می زند!

معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران رقم پیش بینی شده برای عوارض بالکن و پیش آمدگی را نیز مشمول همین تناقضات بر شمرد و در ادامه افزود:نویسندگان  این لوایح در لایحه اصلاحیه و متمم بودجه سال 1402 پیشنهاد کاهش درآمد مصوب شورا برای سال 1402 را و رساندن آن به رقم 21 میلیارد تومان را مطرح کرده بودند و در کمتر از یک ماه بعد در هنگام تهیه لایحه بودجه سال 1403 به این نتیجه رسیدند که برای این درآمد رقم صفر بگذارند! احتمالا وقتی این صفر را با افتخار در بودجه پیشنهادی سال آینده می گذاشتند حواسشان نبوده است که شهرداری امسال تا پایان آذرماه 1402 درآمد 19 میلیارد تومانی از عوارض بالکن و پیش آمدگی داشته است. البته نویسندگان بودجه سال 1403 در پیشنهاد درآمد حاصل از عوارض قطع درختان حواسشان به رقمی که در لایحه متمم بودجه سال 1402 روی میز شورا گذاشتند بوده است و همان رقم 700 میلیارد تومان را بدون هیچ گونه افزایشی برای سال 1403 پیشنهاد کرده اند.البته این تکرار رقم پیشنهادی در متمم بودجه بدون هیچ افزایشی برای سال آینده با توجه به کسب درآمد 510 میلیارد تومانی تا پایان آذرماه امسال چندان با واقعیت ها جور در نمی آید.

شیخ رودی با اشاره به رقم پیش بینی شده برای عوارض تعیین کاربری آن را یکی از نمونه های تشویش سیاستگذاری در تهیه سه لایحه بودجه ارائه شده در کمتر از یک ماه به شورای شهر تهران در دوره مدیریت زاکانی خواند و به اکو ایران گفت: بر اساس بودجه مصوب سال 1402 شهرداری می بایست رقم 5 هزار میلیارد تومان از محل تعیین کاربری درآمد کسب می کرد،اما در جریان لایحه اصلاحیه بودجه شهرداری پیشنهاد کاهش 4 هزار میلیارد تومانی و رساندن آن به رقم 1 هزار میلیارد تومان را روی میز شورا گذاشت، پیشنهادی که در لایحه متمم بودجه با اندکی افزایش به رقم 1 هزار و 137 میلیارد تومان رسید و سپس در لایحه بودجه سال 1403 شهرداری رقم 2 هزار و 143 میلیارد تومان را مطرح کرد.همانطور که می بینیم در کمتر از یک ماه پیشنهاد کاهش 4 هزار میلیارد تومانی در اصلاحیه بودجه در متمم و سپس لایحه بودجه سال آینده جهتش به سمت افزایش تغییر پیدا می کند! معلوم نیست با چه سیاستی آن جهت گیری کاهشی پیشنهاد شده است که با گذشت کمتر از یک ماه روندش دچار تعدیل می شود! همین روند البته در مورد عوارض تغییر کاربری این روند با شکل متفاوتی مواجه هستیم به نحوی که ابتدا در جریان لایحه اصلاحیه بودجه سال 1402 تهیه کنندگان لایحه پیشنهاد کاهش 4 هزار میلیارد تومانی این درآمد و رساندن آن به 1 هزار میلیارد تومان را مطرح می کنند و سپس در لایحه متمم بودجه دوباره این رقم را کاهش می دهند و به رقم 203 میلیارد تومان می رسانند! البته در تهیه لایحه بودجه سال 1403 هم با اندکی افزایش رقم 504 میلیارد تومانی را برای این منبع درآمد شهرداری پیشنهاد می کنند.

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری نوسان در پیش بینی درآمد حاصل از برج میلاد را در سه لایحه اصلاحیه،متم بودجه سال 1402 و لایحه بودجه سال 1403 را از نکات جالب  سیاستگذاری مالی در تدوین بودجه شهرداری بر شمرد و گفت: درآمد حاصل از برج میلاد در بودجه سال 1402 با رقم 50 میلیارد تومان به تصویب شورا رسیده است، اما در یک ماه گذشته شهرداری در پیشنهاد ارقام اصلاحیه،متمم و بودجه سال آینده رفتار پر نوسانی داشته است! نویسندگان بودجه شهرداری ابتدا در اصلاحیه بودجه این رقم را به صفر می رسانند،سپس در متمم بودجه بر خلاف روند کاهشی که در تنظیم اصلاحیه نسبت به درآمدهای برج میلاد پیش گرفته بودند عمل می کنند و رقم 110 میلیارد تومان را برای درآمدهای حاصل از برج میلاد می نویسند. کمتر از چند روز بعد ودر خلال این یک ماه که سه لایحه را تهیه و به شورای ششم ارائه کردند یکباره نظرشان عوض می شود و درآمد حاصل از برج میلاد را برای سال 1403 رقم صفر در نظر می گیرند! این تغییرات پی در پی و پر نوسان یعنی شهرداری پیشنهادش در لایحه متمم بودجه ای که کمتر از بیست روز قبل از لایحه بودجه سال 1403 به شورا ارائه شده بود را برای سال 1403 قبول ندارد و رقم پیشنهادی 110 میلیارد تومانی درآمد حاصل از برج میلاد در سال 1402 را برای سال آینده صفر پیش بینی می کند!

معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران دیگر تناقض موجود در اعداد لایحه بودجه سال 1403 در مقایسه با اعداد متمم بودجه سال 1402 را درآمد حاصل از تبلیغات دانست و به خبرنگار اکو ایران گفت:در بودجه مصوب سال 1402 رقم درآمد حاصل از تبلیغات برابر با 1 هزار و 50 میلیارد تومان به تصویب شورای شهر رسیده است،اما شهرداری درلایحه متمم بودجه ای که دی ماه امسال به شورای شهر ارائه کرد پیشنهاد افزایش این رقم تا 1 هزار و 200 میلیارد تومان را مطرح کرد، پیشنهادی که حتی یک ماه هم طول نکشید تا شهرداری از آن پا پس بکشد و این بار در لایحه بودجه سال 1403 پیشنهاد تکرار درآمد 1 هزار و 50 میلیارد تومانی را که در متمم بودجه تقاضای افزایش آن را مطرح کرده بود روی میز شورا گذاشت،این تناقضات در پیش بینی یک رقم درآمدی بیش از آنکه نشان دهنده محاسبات قابل اتکاء در برآورد درآمدهای شهرداری باشد حکایت از سردرگمی تهیه کنندگان لایحه و وجود تشویش در سیاستگذاری های مالیه شهری دارد!موضوعی که با این اعداد و ارقام آنقدر واضح است که می توان آن را یکی از ویژگی های بی نظیر بودجه نویسی در دوره مدیریت زاکانی بر شهرداری تهران بدانیم!

 شیخ رودی با برشمردن نمونه های متعددی از این نوسانات و تغییر نظر مدیران زاکانی در مقایسه میان لوایح اصلاحیه و متمم بودجه سال 1402 و لایحه بودجه سال 1403  خاطر نشان کرد:عمده این تغییرات و نوسانات فاقد یک پیوست مستدل محاسباتی و برآوردهای درآمدی قابل اعتناء است، در حقیقت باید گفت شهرداری در اصلاحیه و متمم بودجه از روی ناچاری راهی را رفته است تا بتواند مصوبه شورا را بگیرد،راهی که چندان با رعایت تناسب میان اعداد در لایحه بودجه سال 1403 ادامه پیدا نکرده است و عواملی همچون دیکته مدیران ارشد،حواس پرتی،فراموش کاری یا بی حوصلگی تنظیم کنندگان لایحه بودجه که در مدت کمتر از یک ماه سه لایحه متفاوت اصلاحیه،متمم و بودجه سال آینده را جمع و جور کرده اند دسیت به دست هم داده اند و بخشی از سردرگمی و سیاستگذاری متناقض مدیریت شهری دوره ششم را آشکار کند، رفتارهای پر نوسان و زیکزاکی شهرداری فقط در تنظیم و ارائه لایحه اصلاحیه ،متمم  و بودجه سال آینده خلاصه نمی شود و جلوه های مختلف آن را شهروندان،کارکنان شهرداری و اعضاء شورای شهر در این مدت لمس کرده اند.