بررسی نرخ سود اوراق بدهی بلندمدت دولت

نرخ سود اوراق بدهی بلندمدت دولت 20 تا 23 درصد است

به گزارش ایرنا از وزارت امور اقتصادی و دارایی، این وزارتخانه با انتشار عملکرد سود اوراق بدهی دولتی تا پایان بهمن 95 آورده است: استفاده دولت ها از امکانات بازار بدهی، امری رایج و پذیرفته شده در سطح جهانی است.

در ایران نیز رویکرد دولت در استفاده از ظرفیت اوراق بدهی از جمله اسناد خزانه اسلامی و اوراق مرابحه و اجاره، گامی برای ارتقاء نظام تأمین مالی دولت و رشد و توسعه روزافزون‌ بازار سرمایه به شمار می رود و از این رو، اکنون اوراق بدهی دولتی با نمادهای مختلف در بازار عرضه می‌شوند.

بر اساس این گزارش اسناد خزانه کوتاه‌مدت دولتی با سررسیدهای کمتر از یک سال با نماد «سخا» و اسناد خزانه با سررسید یک ساله با نماد «اخزا» در بازار عرضه می شوند.

تاکنون اسناد خزانه کوتاه‌مدت «سخا1» تسویه شده و اسناد کوتاه‌مدت جدید با نماد «سخا2» آماده عرضه به بازار است.

همچنین 11 سری اسناد خزانه با سررسید یک ساله با نمادهای «اخزا1» تا «اخزا11» نیز منتشر شده که اسناد خزانه «اخزا1» تا «اخزا5» تسویه شده اند و نمادهای «اخزا6» تا «اخزا11» هنوز به سررسید نرسیده‌اند و همچنان در بازار معامله می شوند.

یک مرحله اوراق مرابحه گندم با نماد «گندم9707»، دو مرحله اوراق اجاره دولت با نماد «اجاد1» و «اجاد2» و اوراق مرابحه مربوط به سازمان بیمه سلامت با نماد «سلامت» نیز منتشر شده است.

اکنون بازار اوراق بدهی دولتی در قالب بازار سرمایه کشور شکل گرفته و این اوراق در بازار ثانویه در فرابورس قابل معامله است اما بخش اعظم آن در کنترل بازارگردانان بزرگ (شرکت های تأمین سرمایه، صندوق های سرمایه گذاری و ...) قرار دارد.

در این ارتباط نحوه تنظیم سود اوراق با استراتژی‌های تعیین مقدار و زمان عرضه اوراق (با فرض انجام تعهدات دولت در سررسید اوراق) بر فرآیند معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه تأثیر خواهد گذاشت.

همچنین با توجه به اینکه اوراق بدهی از نوع اوراق بدون ریسک (همانند سپرده بانکی) محسوب می شوند، می تواند یک معیار بازدهی برای سرمایه گذاران قرار گیرد و در صورت نامناسب بودن نرخ بازدهی آن، نبود تعادل در سایر بازارها را به دنبال خواهد داشت.

رصد و پایش این موارد برای تداوم بهره‌برداری دولت از اوراق بدهی در سال های آینده با لحاظ کمترین هزینه و اتخاذ تصمیمات مقتضی جهت تنظیم نرخ بازدهی مناسب اوراق در مقایسه با سرمایه گذاری های جانشین از اهمیت بسزایی برخوردار است.

معاونت اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی تاکید کرد: از میان روش های متعدد محاسبه نرخ سود اوراق، محاسبه بازدهی تا سررسید (نرخ سود مؤثر)، مهم‌ترین روشی است که ارزش فعلی جریان وجوه دریافتی از یک ابزار بدهی را با ارزش روز آن برابر می کند.

با توجه به محاسبه بازدهی تا سررسید در تاریخ 27/11/1395 نرخ سود مؤثر اوراق بدهی یکساله در محدوده 27 تا 29 درصد و نرخ اوراق بلندمدت به دلیل پیش بینی کاهش قابل ملاحظه تورم و به تبع آن نرخ سود در آینده، پایین‌تر از نرخ کوتاه مدت و در محدوده 20 تا 23 درصد قرار دارد.

با وجود آنکه اکنون نرخ سود (مصوب) در نظر گرفته شده برای عرضه اولیه اوراق دولتی، فارغ از بازده بازار تعیین می شود ولی در بلندمدت و در صورت تأکید بر استمرار استفاده از سازوکار انتشار اوراق برای تأمین مالی بودجه، پیروی نرخ سود در نظر گرفته شده در عرضه اوراق از نرخ بازده بازار اجتناب ناپذیر خواهد بود که این امر بالطبع در سال‌های آینده افزایش هزینه‌های تأمین مالی دولت از این محل را به دنبال خواهد داشت.

نرخ بازده بازاری اوراق به عنوان یک مرجع قیمت گذاری برای بازدهی سایر بازارها تلقی می شود و می تواند جذب سپرده ها در بانکها و سایر گزینه های سرمایه گذاری در بازار سرمایه را دستخوش تغییر کند که این امر نیز به نوبه خود سبب محدودیت تنگناهای مالی شرکت ها و بنگاه های تولیدی در آینده خواهد شد.

وزارت امور اقتصادی و دارایی در گزارش خود تاکید کرد: ضروری است اقداماتی برای تعدیل نرخ بازده اوراق متناسب با سایر سیاست های اقتصادی دولت انجام شود تا بازار بدهی همسو با سایر بازارها در جهت رونق اقتصادی حرکت کند.