جزئیات ساماندهی املاک روستایی وقفی بدون سند

به گزارش ایسنا، امروز - دوشنبه - " تفاهم نامه همکاری مشترک بین بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان اوقاف و امور خیریه" به منظور ایجاد وحدت رویه در صدور اسناد مالکیت اراضی موقوفه و اعیانی های احداثی توسط اشخاص در این اراضی و همچنین صدور اسناد مالکیت مساجد و بقاع متبرکه و در صورت لزوم ساخت ابنیه با کاربرهای تعریف شده در اسناد وقفی و نیز همکاری و مشارکت در تولید و عرضه مسکن برای اقشار کم درآمد، در اجرای سیاست های کلی قانون برنامه ششم توسعه کشور و قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن و الحاقات بعدی و آیین نامه های اجرایی آن به امضا رسید.

رییس بنیاد مسکن در جریان امضای این تفاهم نامه گفت: در سراسرکشور محخصوصادر روستاها و شهرهای کوچک اراضی هستند که وقفی هستند و متعلق به اوقاف است. لذا فرهنگ وقفی که به تاسی از احکام نورانی اسلام و تاکیدات مقام معظم رهبری باید گسترش پیدا کند ان شاءالله روز به روز شاهد این باشیم که این اراضی بیش از پیش شود.

علیرضا تابش افزود: تا کنون نگاه به اراضی وقفی نگاهی نبوده که همه پی ببرند چه فواید عام المنفعه ای دارد بلکه به این دید نگاه می شده که گاها سر راه استفاده اش توسط مردم و دستگاه‌های مختلف موانعی وجود دارد که به راحتی نمی توانند مسائل خود را با زمین های وقفی حل کنند.

وی درباره تولید و عرضه مسکن روستای که در این تفاهم نامه به آن اشاره شده است، گفت: آن جایی که مردم زمین دارند به آنها برای ساخت مسکن وام می دهیم. مردمی که زمین نداشته باشند آنجایی که ما زمین داریم به آنها واگذار می کنیم. جاهایی هم که مربوط به اوقاف است بر اساس این تفاهم نامه برای تامین مسکن روستاییان، زمین را تفکیک کنیم، سهم مالکانه را تعیین کنیم که بخشی در اختیار اوقاف و بخش دیگر در اختیار بنیاد مسکن برای آماده سازی مسکن قرار می گیرد.

تابش اظهار کرد: بعضا در طرحهای هادی در مسیر زمینهای وقفی مشکلاتی پیش می آمد. از طرف دیگر زمینهای وقفی بعضا تصرف شده است که الان برای صدور سند به ما مراجعه می کنند ولی ما به دلیل اینکه زمین اوقافی است نمی توانیم سند بدهیم.

رییس بنیاد مسکن گفت: به علاوه می توان زمین های وقفی را در جهت توسعه استفاده کرد تا همگان استفاده کنند. مضافا اینکه برای ساخت اماکن عمومی و مذهبی روستاها به هر حال بنیاد مسکن توانمندهایی دارد که مایل بودیم از این توانمندی ها استفاده شود تا بیشتر در خدمت مردم باشیم و بتوانیم مستحدثات بیشتری را در این زمینهای اوقافی احداث کنیم. به همین جهت کمیته ای توسط بنیاد مسکن و سازمان اوقاف تشکیل و یک سند همکاری امضا شد.

به گفته تابش، کارگروهی دائمی بین مدیران بنیاد مسکن و مدیران سازمان اوقاف تشکیل شده است. همه برنامه های این کارگروه در اختیار بنیاد قرار می گیرد. از سوی دیگر اگر اوقاف مشکلی داشت ما آمادگی حل آن را داریم. نتیجتا اینکه مشکلاتی که مردم در زمینه های وقفی داشتند ان شاءالله کاهش پیدا می کند.

همچنین حجت الاسلام والمسلمین علی محمدی -  رییس سازمان اوقاف و امور خیریه -ـ در این مراسم اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که ما باید در بحث مدیریت منابع انسانی و سرمایه ای که در اختیارمان است با ایجاد یک وحدت رویه در بین دستگاههای مختلف حل و فصل کنیم. هرجا با تفاهم و کار کارشناسی حقوقی انجام شده ثمرات و برکاتی را برای مردم در پی داشته است.

نماینده ولی فقیه و رییس سازمان اوقاف و امور خیریه ادامه داد: ما در روستاها و شهرهای کوچک مشکلاتی داشته و داریم. مردم موقوفاتی را وقف کردند که به لحاظ احراز سند مالکیت باید تکلیفشان مشخص شود. یقینا بنا به اقتضائات تمدن بشری و زندگی اجتماعی که رو به پیشرفت است قطعا تغییراتی در روستاها و شهرهای کوچک ایجاد خواهد شد. از طرفی هم لازم است حق و حقوق واقف را رعایت کنیم. این موضوع را دوستان هم به لحاظ شرعی و هم به لحاظ حقوقی برسی کرده اند.

علی محمدی گفت: بعضی ممکن است با کم لطفی عنوان کنند که وقف مانع پیشرفت اقتصاد می شود؛ در حالی که اینطور نیست. یکی از مولفه های اقتصاد مقاومتی و کاهش فاصله طبقاتی بین جامعه، وقف است و ما مسلمانان افتخار می کنیم از زمان پیامبر (ص) تا کنون، موقوفات در جامعه اسلامی خدمات معنوی و مادی ایجاد کرده است.

به گفته رییس سازمان اوقاف و امور خیریه، در این تفاهم نامه کار کارشناسی حقوقی و شرعی رعایت شده است که امیدواریم مشکلات مردم در اراضی موقوفه حل شود و از خدمات بهره مند شوند.

علی محمدی در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی برای اراضی موقوفه که بعضا تصرف یا توسط برخی افراد به فروش می رسد داشته اید، اظهار کرد: ما نسبت به رسیدگی به این موضوعات یک مجموعه حقوقی داریم. گزارشاتی کهبه ما می رسد مورد بررسی قرار می گیرد و مطابق آنبا رعایت موازین شرعی و حقوقی اقدام می کنیم.

رییس سازمان اوقاف و امور خیریه تصریح کرد: در مورد مساحت موقوفات کشور هنوز جمع بندی دقیق نداریم ولی کلا خوب است. یک بخش موقوفات آستان قدس رضوی و همچنین موقوفات مربوط به آستانهای دیگر و نیز بخش دیگر موقوفاتی است که دارای متولی هستند. این متولیان از وراث واقف هستند که در حال حاضر بیش از ۸ هزار متولی داریم. مجموع این موارد می شود موقوفات. به طور مثال بیش از ۱۷۵ هزار موقوفات مسجد، حسینیه و تکایا داریم.

وی درباره حاشیه نشینی مشهد و زمینهایی که مربوط به اوقاف است گفت: مقداری که مربوط به اوقاف است ابلاغ کردیم که آستان قدس رضوی به این افراد بدهد که در گذشته خدماتی ارایه شده است.

بنابراین گزارش بر اساس تفاهم نامه همکاری مشترک بین بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان اوقاف و امور خیریه که امروز به امضا رسید نحوه و ترتیب همکاری در پنج بند عنوان شده است. در این بندها آمده است بنیاد استان برنامه سالانه تهیه طرحهای هادی را به همراه نقشه تقسیمات کشوری استان به اوقاف استان ارسال می کند. همچنین اوقاف استان نوع (مشاعی و ششدانگی) و مقدار مالکیت وقفی در روستاهای مشمول را حداکثر ظرف یک ماه به بنیاد اعلام می کند.

در بند ۳ نحوه و ترتیب همکاری آمده است: بنیاد استان در چارچوب برنامه زمان بندی مورد توافق نسبت به تهیه نقشه تفکیکی برای پلاکهایی که دارای سهم شش دانگی وقفی هستند اقدام می کند.

در بند دیگر عنوان شده است در پلاکهایی که سهم موقوفه کمتر از شش دانگ است، مالکین مشاعی، اوقاف استان و متولیان موقوفات برای انعقاد قرارداد نقشه برداری به بنیاد استان مراجعه کرده و بنیاد استان پس از انعقاد قرارداد، نسبت به نقشه برداری و تهیه طرح افراز ضمن کسب نظرات کلیه مالکین مشاعی و با موافقت اوقاف استان و رعایت اصل هم ارزشی اقدام و سهم هریک از مالکین، موقوفه و بنیاد استان را به صورت افراز شده و جداگانه جهت دریافت سند مالکیت به اداره ثبت اسناد و املاک محل اعلام می کند.

همچنین در ماده ۴ این همکاری به صدور اسناد مالکیت روستایی و شهری اشاره شده و آمده است: بنیاد برنامه سالانه صدور سند مالکیت املاک روستایی و شهری را قبل از شروع هر سال به سازمان اعلام و سازمان ظرف مدت یک ماه، نوع و میزان سهم مالکیت املاک وقفی در روستاها و شهرهای مذکور را به بنیاد اعلام خواهد کرد.

در بند ۲ ماده ۴ آمده است: در صورتی که کل اراضی روستا یا شهر مورد نظر موقوفه باشد، پس از پرداخت هزینه های مربوطه توسط اوقاف استان و متولیان، بنیاد شهرستان نسبت به تشکیل پرونده و اجرای طرح صدور سند مالکیت از طریق ادارهثبت اسناد و املاک به نام موقوفه و به تولیت اداره اوقاف بامتولی حسب مورد اقدام و اسناد صادره را به اداره اوقاف یا متولی تحویل می دهد.