جنگ تجاری علیه قطر چگونه شکست خورد؟

سیاست آمریکا در قبال بحران قطر همچنان توام با سردرگمی است از طرفی ترامپ قطر را حامی تروریسم معرفی می کند و از طرفی وزرای دفاع و خارجه ایالت متحده موضعی ملایم تر و بعضا حمایت از قطر را در پیش می گیرند.

روزنامه الشروق نوشته چاپ کویت با انتشار مطلبی به نقل از ترامپ رئیس جمهوری آمریکا که با زبان تحققیر آمیز به سران کشورهای عربستان، قطر، بحرین و امارات بیان کرده است که بدون اجازه وی هیچ اقدامی تجاوزگرانه و تحریمی به کشور قطر صورت نگیرد که این امرمبین سیاست های دوگانه و تردید کشورهای محاصره کننده نسبت به سیاست های آمریکا است.

مسوولان ارشد قطر در چند روز گذشته به نقل از پایگاه خبری الوطن چاپ کویت به رفتارهای خصمانه و تحریم های عربستان و امارات با حمایت مصر و بحرین اذعان کرده و با رویکرد کنایه ای و تحقیرآمیز به سران این کشورها اعلام کردند که شوک اول را که تامین مایحتاج مالی بوده را پشت سرگذاشتیم و تمامی راههای تحریم احتمالی شناسایی و جایگزینی برای آن در نظر گرفته شده است.

خبرگزاری رسمی کشور قطر در رابطه با شرط آزادی بیان و محدود کردن شبکه الجزیره از سوی قطر در چند روز گذشته بیان کرده است که به هیچ عنوان دوحه توان های رسانه ای که آنها ایجاب می کند که ما آزادی بیان را محدود کنیم را کاهش نمی دهد و قطر به هیچ عنوان شروط این کشورها را در رابطه با توان رسانه ای و روابط دیپلماتیک با ایران را محدود نخواهد کرد.

قطر در پاسخ به شروط کشورهای محاصره کننده در بیانیه ای سرگشاده اعلام کره است که دوحه مایل است روابط دوستانه ای با همسایگانش داشته باشد و روابط خوب با منطقه و جهان را دنبال خواهد کرد و از جمله با جدیت برگزاری مناسب جام جهانی را پیگیری خواهد کرد.

شروط ناقص و غیرقابل عمل، کشورهای محاصره کننده قطر را با بحرانی جدی روبه رو کرده است و از سوی دوحه این رفتارهای نشان دهنده نقض امنیت ملی و دخالت در امور سیاسی قطر است.

روند حضور قطر در مناسبات سیاسی منطقه در مقاطع مختلف زمانی بسیار اثرگذار بوده و نباید این کشور را دست وپا بسته قلمداد کرد چرا که اولین حضور قطر در صحنه سیاست خارجی در سال 1991 در جریان جنگ خلیج فارس اتفاق افتاد که قطر نقش بسیار بارزی ایفا کرد و اجازه داد که در حمله به عراق از خاک این کشور استفاده شود.

سیاست های توسعه ای قطردرسال 2003 نقش بارزتری به خود گرفت که در اشغال عراق نقش مهم تری ایفا کرد و «شیخ حمد» سیاست باز لیبرالی و غرب گرایانه ای را در پیش گرفت و به دنبال مدرن کردن جامعه سنتی قطر بود و در سال 2003 قانون اساسی را تصویب کرد که در آن پیش بینی شده بود یک پارلمان سی تا 45 نفره تاسیس شود.

امیر قبلی قطر اشتباهات فاحشی در انقلاب های بهار عربی کرد و حمایت های بسیار گسترده ای از گروه های تروریستی، القاعده کرده بود و در لیبی و مصر نقش عمده داشت و باعث شد نقش بیشتری را در حوادث منطقه به عهده بگیرد و نقش منفی گسترده ای را علیه اسد در سوریه بازی کرد و کمک های مالی بزرگی به اخوان المسلمین و آقای مرسی کرد شبکه الجزیره عربی تحریک کننده انقلابات عربی بود.

لذا اختلافات و اتهامات منجر شد که در سال 2014 بحرانی در بین کشورهای عربی به وجود آید و کشورهای عربی سفرای خود را از قطر فرا خواندند و پیش بینی می شد که شورای همکاری خلیج فارس فرو پاشیده شود.

از طرفی تناقض هایی چون حمایت از بعثی های عراقی تا طرفداران القاعده و نصره و گروه های جهادی تا فلسطینی ها وحماس و حتی غرب گرایان، این تناقضات به بحران شدیدی منجر شد که شیخ حمد مجبور شد تحت تهدید عربستان و غرب به نفع فرزند خود یعنی شیخ تمیم آل ثانی استعفا دهد.

وقتی امیر جوان به قدرت آمد سعی کرد تا حدود زیادی خواسته های غربی ها را برآورده کند و بر اساس خواسته های آن ها عمل کند اما روند حمایت از اخوان المسلمین را نتوانست متوقف کند.

درحالی که وزرای خارجه عربستان، مصر، امارات و بحرین بعنوان چهار کشور تحریم کننده قطر برای اعلام پاسخ به نامه دولت قطر در قاهره جمع شده بودند، همزمان وزیر خارجه قطر در کنفرانس چاتم هاوس در لندن حاضر شد و مواضع رسمی دولتش را اعلام کرد که لفظی بدون ترس دراین بیانات مشهود بود.

به گزارش پایگاه خبری 'عربی 21' محمد بن عبد الرحمن آل ثانی وزیر امور خارجه قطر گفته است که این کشور اسیر رویکردهای محاصره کنندگان نمی شود و خواسته ها و انتظارات کشورهای محاصره کننده اغلب مبتنی بر اتهام قطر به حمایت از تروریسم است.

از طرفی ایران بعد از محاصره چند کشور به قطر اطمینان داد که می تواند بر روی تهران و برای واردات مواد غذایی و مسیرهای هوایی حساب باز کند و قطرنیز روابطش را با تهران گسترش داده است.

قرار گرفتن منافع ایران در کنار قطر و تقویت شکاف در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، ایران رویکرد انتخاب به جای سکوت را می پذیرد و برعلیه رویکردهای پیرامون کشورهای خاورمیانه دیدگاه همکاری و موضع گیری ها را بر می گزیند.

از نظر اقتصادی، تهران و دوحه بزرگترین میدان گازی جهان را با هم شریک شده اند. در سال گذشته دوحه 146.6 میلیون و ایران 3.1 میلیون کالا با هم رد و بدل و صادر کرده اند که این امر می تواند در سال های آینده با موضع گیری های هدفمند و افزایش سطح همکاری های بین ایران و قطر افزایش یابد.

منبع : ایرنا