رشد 21 درصدی صادرات غیرنفتی در دولت یازدهم

به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، یکی از مهمترین اهدافی که اقتصاد مقاومتی دنبال می کند توسعه صادرات کشور است. صادرات بخش مهمی ‌از اقتصاد کشور است و پیش‌بینی آن می‌تواند برای اقتصاد و فعالان اقتصادی مهم باشد.

در حال حاضر دولت و فعالان اقتصادی ملزم به رعایت اقتصاد مقاومتی هستند، یعنی تولید باید صادرات‌محور و درون‌زا و برون‌نگر باشد. از این منظر اگر قرار است تولیدی صادرات محور ایجاد شود، باید از کیفیت و نرخ مناسب و مطلوب و از شرایطی برابر نسبت به رقیبان سرسخت خود در دنیا برخوردار باشد.

در دولت یازدهم شاهد توسعه صادرات هستیم، براساس آمار مجموع صادرات کالایی با احتساب میعانات گازی در دولت دهم نزدیک به 146 میلیارد دلار بود که این میزان در دولت یازدهم به حدود 178 میلیارد دلار رسید.این مساله نشان از رشد 32 میلیارد دلاری صادرات غیرنفتی در این بازه زمانی دارد. همچنین مجموع صادرات غیرنفتی بدون احتساب میعانات گازی نیز از حدود 115 میلیارد دلار در دوره دولت دهم به نزدیک 140 میلیارد دلار در دولت یازدهم رسید که نشان دهنده رشد 21 درصدی با متوسط سالیانه 6 میلیارد (در مجموع 25 میلیارد دلار) است.

** توسعه صادرات به اروپا 

گزارش‌ها نشان می‌دهد که واردات اتحادیه اروپا از ایران در 4 ماهه نخست 2017 با رشد حدود 5 برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل به 3 میلیارد و 413 میلیون یورو رسیده است. آمار منتشر شده از سوی اداره اطلاعات اقتصادی اتحادیه اروپا (یورو استات) نشان می‌دهد مبادلات تجاری ایران و 28 عضو این اتحادیه در 4 ماهه نخست سال‌جاری میلادی رشد 127 درصدی داشته است.

براساس این گزارش، مبادلات دو طرف از 2 میلیارد و 870 میلیون یورو در 4 ماهه نخست 2016 به 6 میلیارد و پانصد و پنجاه و هفت میلیون یورو در 4 ماهه نخست امسال رسیده است. 

صادرات اتحادیه اروپا به ایران در ماه‌های ژانویه تا آوریل 2017 با رشد 44 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به 3 میلیارد و 144 میلیون یورو رسیده است. در 4 ماهه نخست 2016 صادرات اتحادیه اروپا به ایران 2میلیارد و 17میلیون یورو اعلام شده بود. 

واردات اتحادیه اروپا از ایران نیز در 4 ماهه نخست 2017 با رشد حدود 5 برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل به سه میلیارد و 413 میلیون یورو رسیده است. در 4 ماهه مشابه سال قبل 717 میلیون یورو کالا از ایران وارد شده بود. لغو تحریم نفتی و از سرگیری خرید نفت ایران علت رشد قابل توجه واردات اتحادیه اروپا از ایران در سه ماهه نخست 2017 بوده است.

** توسعه صادرات صنایع معدنی

بر اساس تحلیل‌های آماری، وضعیت صادرات شاخص اقلام عمده گروه معدن و صنایع معدنی طی 12 ماه سال 95 در قیاس با مدت مشابه سال پیش از آن با رشد 5. 8 درصدی از لحاظ ارزشی و 3. 39 درصدی از لحاظ وزنی همراه بوده است. در این میان کشورهای چین، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، ایتالیا، افغانستان، تایوان، عمان، تایلند، هند، ترکمنستان، اسپانیا، پاکستان، کره و کویت به ترتیب از مهم‌ترین بازارهای صادراتی مواد معدنی در این سال به شمار می‌روند. 

وضعیت صادرات مواد معدنی در سال 95 در بخش سنگ‌آهن به رقم 775 میلیون ‌دلار و به وزن 20 هزار و 235 هزارتن رسیده که نسبت به دوره مشابه سال 94، از لحاظ ارزشی 48 درصد و از لحاظ وزنی نیز 48 درصد رشد را تجربه کرده است. طی این دوره، قیمت جهانی سنگ‌آهن به حداقل 25 دلار و حداکثر 50 دلار رسید که در مقایسه با قیمت‌های سال 94 که حداقل کمتر از 20 دلار و حداکثر 57 دلار بوده است، از رشد برخوردار و سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دستی فولاد در کوتاه‌مدت برای محقق شدن اهداف پیش‌بینی شده تولید، از مهم‌‌ترین عوامل موثر بر روند کاهش خام‌فروشی است. 

در سال 95 میزان 372 میلیون دلار به وزن 240 هزار تن انواع کاشی و سرامیک، آجر و چینی بهداشتی از کشور صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه در سال 1394 از لحاظ ارزشی با 21 درصد و از لحاظ وزنی با 5. 9 درصد کاهش همراه شده است که این تفاوت نرخ تغییر قیمت و وزن نشان از کاهش چشمگیر قیمت صادراتی است. 

شیشه ساختمانی هم شامل انواع مختلف تخت، چند جداره، فلوت و به‌صورت بلوک و نیز شیشه برای تزئینات داخلی است که در سال 1395 به ارزش 1394 میلیون دلار و به وزن 432 هزار تن گزارش شده است. این رقم در مقایسه با 12 ماه سال 1394، 22 درصد رشد ارزشی و 21 درصد رشد وزنی را نشان می‌دهد. 

صادرات سنگ کار شده هم در دوره مذکور به رقم 122 میلیون دلار و 374 هزار تن رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال ماقبل از لحاظ ارزشی 41 درصد و از لحاظ وزنی 44 درصد رشد را نشان می‌دهد و به دلیل غالب بودن تفکر سنتی بر بهره‌گیری از تکنولوژی مدرن و به ‌روز، بهره‌وری در صنعت سنگ پایین بوده به گونه ‌ای که هم‌اکنون در کشور به‌ طور متوسط از یک تن سنگ خام حدود هفت مترمربع سنگ تولید می‌شود.

** رشد صادرات محصولات پتروشیمی

وضعیت تولید و صادرات محصولات پتروشیمی‌ و پلیمری ایران در طول چهار سال فعالیت دولت یازدهم، رونق گرفته است. در سال 1392 ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ‌ایران حدود 56 میلیون و 720 هزار تن بوده که از این میزان حدود 40 میلیون و 400 هزار تن محصول تولید شده است. 

درسال 1395 صادرات محصولات پتروشیمی ‌و پلیمری ایران رکورد تازه ای زد. براساس آمار، بیش از 50.6 میلیون تن محصول پتروشیمی ‌در کشور تولید و بیش از 20.39 میلیون تن آن صادر شد. سهم محصولات پتروشیمی ‌در سبد صادرات غیرنفتی ایران تا پایان سال 1395 به حدود 21.7 درصد رسید.

در مجموع از سال 1392 تا پایان سال گذشته با بهره ‌برداری از طرح های جدید و رفع گلوگاه‌های تولید در مجتمع‌های موجود نسبت تولید به ظرفیت نصب شده روند صعودی داشته است؛ به طوری که به ترتیب از سال 92، 93، 94 و 95 سالانه 71 درصد، 78 درصد، 80 درصد و در نهایت سال گذشته 82 درصد ظرفیت نصب شده صنعت پتروشیمی ‌منجر به تولید شده است. 

** افزایش صادرات فرش ایران

به باور کارشناسان صادرات فرش ایران رشد داشته است. برجام بر صادرات فرش دستباف تاثیر غیرقابل انکاری داشته است. رونق صادرات فرش دستبافت را می توان مصداق بارز اقتصاد مقاومتی دانست. 

بر اساس آمار سال 1395 حدود 350میلیون دلار فرش دستباف ایرانی به کشورهای مختلف صادر شد که از نظر ارزشی 27 درصد و از نظر وزنی 16.5 درصد رشد به ثبت رساند. آمریکا، آلمان، لبنان، امارات، پاکستان، ژاپن، انگلیس، قطر، افریقای جنوبی و استرالیا 10 مشتری اصلی فرش دستباف ایران در سال 1395 بودند و امریکا مقام نخست واردات فرش از ایران را دارد.

همچنین میزان صادرات نساجی طی ۱۲ ماه سال ۱۳۹۵ نیز نسبت به مدت مشابه سال 94 روند افزایشی در پیش گرفته است. براین اساس عملکرد ارزش صادرات نساجی 3. 278 میلیون دلار و عملکرد وزنی صادرات محصول مذکور بالغ بر 5. 98 هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 7. 1 درصد از نظر ارزشی و 6. 8 درصد از نظر وزنی افزایش داشته است.

میزان صادرات چرم نیز طی ۱۲ ماه سال ۱۳۹۵ از لحاظ ارزش صادرات این کالا 3. 61 میلیون دلار و عملکرد وزنی صادرات محصول مذکور 1. 8 هزار تن بوده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2. 3 درصد از نظر ارزشی و 7. 15 درصد از نظر وزنی افزایش داشته است.