آیا ایران واردکننده بنزین باقی خواهد ماند؟

اوایل هفته گذشته، علیرضا صادق آبادی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در حاشیه بازدید اعضای کمیسیون انرژی مجلس ازپالایشگاه ستاره خلیج فارس با بیان این‌که ما از سال آینده برای واردات بنزین ردیف بودجه‌ای نداریم، گفت: «ظرفیت تولید پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس که هم اکنون یک سوم آن محقق شده است، باید تا پایان سال ۹۷ تکمیل شود، به همین منظور اعطای یک وام ۲۶۰ میلیون یورویی از صندوق توسعه ملی تایید شده که قرار است به این پالایشگاهاختصاص یابد».

اسدالله قره خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس هم در جلسه اعضای این کمیسیون در پالایشگاه ستاره خلیج فارس با اشاره به قول مسئولان این پالایشگاه برای راه اندازی فاز دوم پالایشگاه تا پایان امسال و در نتیجه، عدم نیاز کشور به واردات بنزین گفت: «مجلس به پالایش و پخش پیغامی داد مبنی بر اینکه در سال آینده رقمی برای واردات بنزین در لایحه بودجه در نظر گرفته نشده است و پالایشگاه باید به نقطه تامین نیاز‌های بنزینی کشور برسد».

صرف نظر از این نکته که واردات بنزین در هیچکدام از بند‌های قوانین بودجه در سال‌های اخیر آورده نشده بود و این واردات با توجه به مجوز تامین سوخت تا تکمیل پالایشگاه‌های نیمه تمام در قالب ماده ۱۲۷ قانون برنامه پنجم توسعه توسط وزارت نفت صورت می‌گرفت، اظهارات فوق نشان دهنده عزم و اراده مدیران ارشد وزارت نفت و اعضای کمیسیون انرژی مجلس مبنی بر تسریع در تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس و قطع واردات بنزین در سال آینده است.

با این وجود، بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که هم واردات بنزین در ماه‌های ابتدایی سال آینده قطعا ادامه خواهد داشت و هم خودکفایی کشور در تامین بنزین و قطع واردات آن در سال ۹۷ در صورت تایید مصوبه فعلی کمیسیون تلفیق مجلس مبنی بر مخالفت با هر گونه افزایش قیمت بنزین در صحن علنی مجلس، غیرممکن است زیرا:

الف- حتی در صورت تخصیص سریع وام صندوق توسعه ملی به پالایشگاه ستاره خلیج فارس و روند مناسب سایر فعالیت‌ها برای تکمیل این پالایشگاه، بعید است که تولید بنزین از فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس تا قبل از اواسط تابستان سال ۹۷ آغاز شود و همچنین راه اندازی فاز سوم این پالایشگاه تا پایان سال آینده هم به شدت دور از ذهن است؛ بنابراین واردات بنزین در ماه‌های ابتدایی سال آینده قطعا صفر نخواهد بود و حتی در صورت عدم افزایش قیمت این فرآورده نفتی، احتمالا به حدود ۲۰ میلیون لیتر در روز می‌رسد.

ب- برخلاف تصور موجود، حتی پس از راه اندازی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم واردات بنزین قطع نخواهد شد، زیرا بعد از راه اندازی این فاز، تولید بنزین کشور به حدود ۸۶ تا ۸۷ میلیون لیتر در روز خواهد رسید. این در حالی است که در صورت تایید مصوبه فعلی کمیسیون تلفیق مجلس مبنی بر مخالفت با هر گونه افزایش قیمت بنزین در صحن علنی مجلس، روند فزاینده رشد مصرف این فرآورده نفتی که امسال به حدود ۸ درصد رسیده است، تشدید می‌شود و احتمالا به حدود ۱۰ درصد خواهد رسید. در نتیجه، مصرف بنزین کشور به حدود ۸۸ میلیون لیتر در روز می‌رسد و همچنان تراز این فرآورده نفتی منفی باقی خواهد ماند و واردات آن تداوم خواهد داشت. گفتنی است مطابق با اظهارات صادق آبادی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در نشست خبری ۳ دی ماه، باید حداقل تولید بنزین ۱۰ درصد بیشتر از میزان مصرف آن باشد تا واردات این فرآورده نفتی قطع شود.

با توجه به آنچه گفته شد، ضرورت دارد مصوبه فعلی کمیسیون تلفیق مجلس مبنی بر مخالفت با هر گونه افزایش قیمت بنزین توسط همین کمیسیون یا در صحن علنی مجلس مورد تجدید نظر قرار گیرد و سهمیه بندی این فرآورده نفتی احیا گردد و قیمت آن صرفا برای پرمصرف‌ها افزایش یابد. در این صورت، روند فزاینده مصرف بنزین در سال‌های اخیر متوقف خواهد شد و در صورت تحقق وعده وزارت نفت مبنی بر راه اندازی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس در ماه‌های ابتدایی سال آینده، شاهد خودکفایی بنزین و قطع واردات آن در نیمه دوم سال ۹۷ خواهیم بود.