قیمت واقعی دلار چقدر است؟
این فرمان معادلات ارزی را تا حدود زیادی پچیدهتر کرد. در این گزارش تلاش داریم با بهرهگیری از معادلات متفاوت به ارزش واقعی دلار در مواجهه با ریال دست یابیم. اما نرخ دلار میتواند از برابری حاصل از معادلات دیگر نیز بهدست آید. نرخ سکه در بازار، نرخ سکه آتی و ارزهای دیگر مهمترین معادلاتی هستند که خروجی آنها نرخ دلار خواهد بود.
خروجیهای دلار
نرخ سکه: نرخ سکه به شکل ذاتی متاثر از دو فاکتور است؛ نرخ دلار و بهای اونس جهانی. در واقع اگر تاثیر انتظارات تورمی را در بازار سکه در نظر نگیریم، با داشتن نرخ دلار و بهای اونس جهانی، نرخ سکه تمام بهدست خواهد آمد. هر چند این فرض چندان در عمل محقق نمیشود. آنچه از اختلاف قیمت بازار و قیمت ذاتی بهدست میآید، بهعنوان حباب سکه در نظر گرفته میشود که معمولا قیمت سکه دچار این شکاف است. روز گذشته نرخ سکه یک میلیون و ۷۸۰ هزار تومان قیمت خورد و کاهش ۲۰۰ هزار تومانی را در یک روز تجربه کرد. اگر این قیمت را بهعنوان قیمت ذاتی فرض کنیم، با توجه به قیمت اونس(۱۳۳۴ دلار) نرخ دلار حدود ۵۷۰۰ تومان بهدست میآید که فاصلهای ۱۵۰۰ تومانی از نرخ مصوب دارد. اما اگر حبابی برای قیمت سکه قائل شویم، خروجی نرخ دلار چه خواهد بود؟ میانگین حباب روزانه از ابتدای اسفند سال گذشته تا ۲۰ فروردین، حدودا ۱۴۰ هزار تومان بوده است. اگر این عدد را بهعنوان حباب ملاک قرار دهیم، قیمت ذاتی سکه یک میلیون و ۶۴۰ هزار تومان خواهد بود. با این معادله، نرخ دلار حاصل ۵۲۰۰ تومان خواهد شد. اما اگر دلار فعلی را بهعنوان مبنا قرار دهیم، قیمت ذاتی سکه چه خواهد بود؟ با دلار ۴۲۰۰ تومانی قیمت سکه حدود یک میلیون و ۳۲۰ هزار تومان میشود. یعنی قیمت فعلی بازار سکه با دلار ۴۲۰۰ تومانی، دچار یک حباب ۴۵۰ هزار تومانی است که حجیمترین حباب تاریخ سکه به حساب میآید.
برابری ارزهای دیگر: معادله دومی که میتواند قیمت دلار در داخل را تخمین بزند، برابری حاصل از ارزهای دیگر است. ارزهای بینالمللی در مقابل یکدیگر با یک نرخ مشخص در بازار فارکس معامله میشوند. مثلا در روز گذشته برابری یورو در برابر دلار در محدوده ۲۳۲/ ۱ نوسان میکرد. تغییرات این ارزها نسبت به یکدیگر نیز بسیار جزئی و اندک است. روز گذشته در سایت صرافیها خبری از قیمت ارزها در بازار نبود. شنیدهها نیز روایتهای ضد و نقیضی از ارزها را نقل میکردند. در این حالت تنها مرجع موجود، سامانه سنا بود. هر چند در این سامانه نیز خبری از قیمت دلار و یورو نبود، اما با استفاده از ارزهایی چون دلار کانادا، دلار استرالیا، درهم امارات و پوند انگلیس میتوان قیمت دلار داخل را ارزیابی کرد. بر اساس دادههای این سامانه، قیمت درهم امارات در بازار در روز گذشته ۱۴۲۰ تومان بود. بر اساس این نرخ و برابری دلار در برابر درهم، نرخ دلار داخلی باید در محدوده ۵۲۰۰ تومان قرار گیرد. فروش پوند انگلیس نیز در روز گذشته با قیمت ۷۲۳۰ تومان بوده است که نرخ دلار داخلی را در کانال ۵۱۲۰ تومان قرار میدهد. اگر این محاسبه بر اساس دلار کانادا انجام شود، نرخ دلار باز هم بالای ۵ هزار تومان و در کانال ۵۲۰۰ تومان قرار میگیرد. اما اگر دلار ۴۲۰۰ تومانی ملاک قرار گیرد، نرخ درهم، پوند و دلار کانادا به چه شکل خواهد بود؟ با دلار مصوب دولت، درهم امارات ۱۱۴۰ تومان، پوند انگلیس حدود ۶ هزار تومان و دلار کانادا ۳۳۳۰ تومان قیمت خواهد خورد.
بازار آتی: معادله سومی که با استفاده از آن میتوان نرخ دلار را تخمین زد، ارقام موجود در بازار آتی سکه است. قیمت نزدیکترین سررسید آتی مربوط به اردیبهشت ۹۷ است که قیمت در روز گذشته در کانال یک میلیون و ۸۵۰ هزار تومان قرار داشته است. قیمتهای آتی در واقع نقطه تعادلی از پیشبینی فعالان اقتصادی و بازار از قیمت سکه در موعد سررسید است. با این اوصاف، با فرض ثبات اونس جهانی، نرخ دلار معادل حدود ۵۶۰۰ تومان خواهد بود. دورترین موعد سررسید آتی سکه در دیماه ۹۷، یعنی ۹ ماه بعد است. قیمت آتی با سررسید دیماه روز گذشته در محدوده ۲ میلیون تومان قرار داشت. در واقع فعالان بازار قیمت سکه را در تاریخ دیماه، ۲ میلیون تومان پیشبینی کردهاند. اما یک فاکتور مهم دیگر برای تخمین قیمت در آن موعد، نحوه تغییرات قیمت اونس جهانی است.
پیشبینی اغلب کارشناسان از روند اونس جهانی در سال جاری صعودی است. عدهای رسیدن اونس طلا به نرخ ۱۴۰۰ دلار را دور از دسترس نمیدانند و معتقدند در سال ۲۰۱۸ طلا به کانال بالاتر هجرت خواهد کرد. حال اگر در معادله سکه و دلار، قیمت اونس را ماکزیمم فرض کنیم، حداقل قیمت دلار بهدست خواهد آمد. با نرخ ۱۴۰۰ دلاری اونس در دیماه سال بعد، دلار نیز باید بیش از ۶ هزار تومان قیمت بخورد. در نتیجه میتوان اینطور گفت که حداقل تخمین فعالان بازار سکه آتی از قیمت دلار در دهمین ماه سال جاری، ۶ هزار تومان است.