تنها 8 درصد از کارشناسان به آینده بورس تهران امید ندارند
به گزارش اقتصادنیوز بورس تهران معاملات خود در سال جاری را با بیم و امیدهای زیادی آغاز کرد. در هفته‌های نخست سال ۹۷ و حتی قبل‌تر از آن یعنی در روزهای پایانی سال گذشته، روند بورس در دست تحولات بازار ارز و مسائل پیرامون برجام افتاد تا حجم و ارزش معاملات در سطوح نسبتا پایینی قرار بگیرد. با گذشت ۲۸ روز کاری از آغاز معاملات سهام در این سال همچنان نیز ابهامات پیرامون برجام و تحولات بازار ارز مانع از بهبود تقاضای سهام شده است.«دنیای اقتصاد» در یک نظرسنجی وضعیت معاملات بورس در سال ۹۷ را از منظر ۵۰ کارشناس بازار سهام ارزیابی کرده است و مطابق نظرسنجی هر هفته سایت تحلیلی «دنیای بورس» نیز به اخذ نظرات این تحلیلگران در باب انتخاب گزینه‌های مدنظر پرداخته است. علاوه بر این به منظور تحلیل بهتر شرایط، دلایل ۵ تحلیلگر حاضر در این نظرسنجی را تشریح کرده است.در این گزارش به بررسی پرسش و پاسخ‌های مزبور می‌پردازیم. باید توجه داشت در زمان انجام این نظرسنجی نظر ترامپ در مورد پایبندی ایران به برجام مشخص نبود، بر همین اساس موضوع برجام همچنان نزد سهامداران ابهام داشت. از این رو این سهامداران در اظهار‌نظر خود در مورد اثر‌گذاری تعیین تکلیف برجام بر بورس فرضیاتی مد نظر قرار داده‌اند.
سوال ۱- کدام بازار در سال ۹۷ بازدهی بالاتری کسب خواهد کرد؟
این موضوع که کدام بازار در سال جاری نسبت به دیگر بازارها سوددهی بیشتری نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند، از موضوعات مورد توجه فعالان عرصه اقتصاد کشور است. فعالان تالار شیشه‌ای در این راستا بیشترین رای را به گزینه اول یعنی بازار سهام داده‌اند. به عبارت دقیق تر ۴۴ درصد از تحلیلگران حاضر در نظرسنجی «دنیای اقتصاد»، پربازده‌ترین بازار سرمایه‌گذاری در سال جاری را بازار سهام عنوان کرده‌اند. در تشریح این دلایل کارشناسان می‌گویند بازار سهام از بازارهای ارز و سکه در کسب بازدهی عقب افتاده است. در سال ۹۶ بازار ارز و سکه با بازدهی به ترتیب ۳۰ و ۵/ ۳۳ درصدی در صدر جدول بازدهی بازارها قرار گرفتند و در سال جاری نیز به روند صعودی خود ادامه دادند هر‌چند تعیین نرخ دستوری ۴۲۰۰ تومانی برای دلار ابهاماتی به بازار ارز افزود. در مجموع به اعتقاد کارشناسان رشد نرخ ارز با یک فاصله زمانی اثر خود را بر معاملات سهام به جا می‌گذارد، بر‌همین اساس نیز به نظر می‌رسد در سال جاری از محل نرخ دلار بازار با صعود عمومی قیمت سهام مواجه خواهد شد. پس از بورس، بازار مسکن بیشتر مدنظر بورس بازان در کسب بازدهی بیشتر نسبت به سایر بازارها قرار داشته است. به عبارت دقیق‌تر ۲۲ درصد از کارشناسان نیز بازار مسکن را پربازده‌ترین بازار سرمایه‌گذاری در سال ۹۷ انتخاب کرده‌اند.
سوال ۲- عملکرد بازار سهام تا پایان سال ۹۷ را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
۶۲ درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی مزبور روند شاخص سهام را در سال جاری صعودی ارزیابی کرده‌اند. این کارشناسان نرخ دلار را عامل صعود این بازار عنوان می‌کنند. این در حالی است که تنها چند هفته از تعیین نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای این ارز می‌گذرد. این امر نشان می‌دهد کارشناسان معتقدند این نرخ دستوری نمی‌تواند در بلند‌مدت صعودی باشد. علاوه بر این ثبات بازارهای جهانی نیز دیگر عامل تقویت‌کننده معاملات سهام ارزیابی می‌شود.
سوال ۳- چه میزان سودآوری را در بورس سال ۹۷ انتظار دارید؟
۴۰ درصد کارشناسان حاضر در نظرسنجی معتقدند که در سال جاری بورس تهران سود ۲۰ تا ۳۰ درصدی عاید سهامداران خود خواهد کرد. این کارشناسان معتقدند همچنان صنایع مختلف فعال در بورس با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند و بازهم رشد بازار سهام نمی‌تواند فراگیر باشد. به گفته کارشناسان امسال نیز مطابق سال گذشته پیش‌بینی می‌شود که به مدد بهبود وضعیت صنایع کالایی شاخص سهام بین ۲۰ تا ۳۰ درصد بازدهی نصیب سهامداران خود کند. ۳۶ درصد تحلیلگران نیز می‌گویند بورس با بازدهی بیش از ۳۰ درصدی در سال ۹۷ مواجه خواهد شد.
سوال ۴- عملکرد بازار سهام در کدام نیمه سال ۹۷ بهتر خواهد بود؟
۷۸ درصد تحلیلگران عملکرد بازار سهام در نیمه دوم سال را بهتر از نیمه اول سال ارزیابی می‌کنند. این کارشناسان می‌گویند که به دلیل هیجاناتی که در حال حاضر بر معاملات سهام از ناحیه برجام وجود دارد پیش‌بینی می‌شود، فروکش کردن هیجانات ناشی از نگرانی‌های برجامی تا حدودی زمانبر باشد.قرار است ساعت ۲۲:۳۰ روز تهیه این گزارش ترامپ نظر خود را در مورد پایبندی ایران به برجام اعلام کند.در لحظه تنظیم این گزارش همچنان خبری از چگونگی تصمیم ترامپ در دسترس نیست با این حال شاید باور فعالان حالا نسبت به تایید برجام از سوی ترامپ تغییر کرده است. یا اینکه در سطح کنونی قیمت‌ها با ارزنده دانستن سهام به این نتیجه رسیده‌اند که اثر برجام در معاملات کمرنگ تر شده است. به هر ترتیب بسیاری معتقدند به دلیل زمان بر بودن فروکش کردن هیجان و همچنین زمان برگزاری مجامع بخش بزرگی از شرکت‌ها در نیمه اول سال، عملا شرایط تصمیم‌گیری برای سهامداران در نیمه دوم سال فراهم می‌شود. به اعتقاد بسیاری از این کارشناسان سهامداران از زمان پایان یافتن مجامع شرکت‌ها یعنی عملا از میانه‌های مرداد‌ماه با برآورد دقیق تر از وضعیت معاملات در سمت تقاضا حاضر خواهند شد تا بازار در نیمه دوم سال بازدهی بیشتری نصیب سهامداران کند.
سوال ۵- کدام مورد اثر بیشتری بر احتیاط معامله‌گران و کاهش ارزش معاملات هفته‌های اخیر بورس دارد؟
۶۶ درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی معتقدند در روزهای اخیر ابهامات پیرامون برجام مهم‌ترین موضوعی بوده است که معاملات را در وضعیت فرسایشی قرار داده است. ۲۴ درصد سهامداران نیز نوسان نرخ دلار و ابهامات پیرامون تعیین نرخ ۴۲۰۰ تومانی را مهم‌ترین عامل اثر‌گذار بر روند روزهای اخیر بورس دانسته‌اند. بورس پیش از این نیز از ناحیه برجام و توافق هسته‌ای با چنین شرایطی مواجه بوده است. باید دید بالاخره ترامپ در مورد برجام چه تصمیمی اتخاذ می‌کند و بورس‌بازان از آن چه موضوعی را برداشت می‌کنند. به هر ترتیب رشد بیش از ۷۰۰واحدی شاخص سهام در دو روز کاری گذشته نشان می‌دهد، از وزن‌دهی سهامداران به موضوع برجام تا حدودی کاسته شده است.
سوال ۶- کدام عامل نقش کلیدی‌تری بر روند قیمت سهام تا پایان سال ۹۷ خواهد داشت؟
در شرایط کنونی موضوع برجام و نرخ دلار مهم‌ترین موضوعی است که فعالان تالار شیشه‌ای به دقت آن را رصد می‌کنند و آن را مهم‌ترین موضوعی می‌دانند که وضعیت قیمت سهام را تحت‌تاثیر قرار داده است. اما غالب کارشناسان معتقدند تا پایان سال این نوسانات نرخ دلار خواهد بود که نوسانات بازار سهام را رقم خواهد زد. ۴۸ درصد تحلیلگران تحولات بازار ارز و ۴۲ درصد تحلیلگران نیز وضعیت سیاسی (برجام) را مهم‌ترین موضوعات اثر‌گذار بر روند بورس می‌دانند. این کارشناسان معتقدند تعیین تکلیف برجام با هر سرنوشتی، موضوعی است که می‌تواند معاملات سهام را در مسیر صعودی یا نزولی قرار دهد.
سوال ۷- به نظر شما سال ۹۷ چه نوع تحلیلی بیشتر مورد اقبال بورس‌بازان قرار خواهد گرفت؟
در این رابطه تحلیل بنیادی بیشتر مدنظر سهامداران قرار داشته است. به عبارت دقیق‌تر ۴۶ درصد تحلیلگران حاضر در نظرسنجی معتقدند نقش تحلیل بنیادی در روند داد وستد سهام سال‌جاری اثر زیادی خواهد داشت. ۳۶ درصد اما معتقدند بورس‌بازان در سال‌جاری از دو تحلیل تکنیکال و بنیادی در معاملات استفاده خواهند کرد. دلیل عمده این کارشناسان این است که بر‌خلاف تصور سهامداران زمانی که ابهامات در بازار سهام بیشتر می‌شود، توجه به تحلیل بنیادی بیشتر می‌شود، چرا‌که سهامداران در جست‌وجوی سهامی هستند که حداقل از لحاظ وضعیت بهبود سودآوری مناسب باشند.
سوال۸- به‌نظر شما مهم‌ترین اولویت سازمان بورس در سال ۹۷ چه باید باشد؟
در سوال ۸ و ۹ این نظرسنجی، «دنیای‌اقتصاد» روندی متفاوت با ۷سوال پیشین را در نظر گرفته است.بر این اساس از کارشناسان حاضر در نظرسنجی درخواست شده است که اهداف سازمان را بین ۴ موضوعی که به‌نظر می‌رسد درخواست فعالان بازار سهام در سال‌های اخیر بوده است، اولویت‌بندی کند. در این میان کارشناسان بیشترین امتیاز را به عامل رفع محدودیت‌هایی همچون دامنه نوسان و حجم مبنا داده‌اند.این کارشناسان معتقدند با حذف این دو محدودیت می‌توان به رونق بیشتر معاملات در سال جدید امیدوار بود.پس از این عامل نیز توسعه ابزار‌های جدید مثل آتی واختیار وزن بیشتری در نگاه سهامداران داشته‌اند.
سوال۹- کدام گروه‌ها در سال ۹۷ بازدهی بیشتری به ثبت می‌رسانند؟
در سوال ۹ نیز از کارشناسان خواسته شد، گروه‌های بزرگ بازار را از منظر بازدهی در سال جدید رتبه‌بندی کنند (عنوان این صنایع را می‌توان در نمودار مقابل مشاهده کرد). تحلیلگران همچنان امتیاز بالاتری برای صنایع فلزات اساسی، پتروشیمی و پالایشی قائل هستند.پس از صنایع کالایی صنعت رایانه امتیاز بیشتری در بین ۹ صنعت مزبور اخذ کرده است.دلیل این امر نیز به این موضوع بر‌می‌گردد که کارشناسان به ثبات قیمت‌ها در بازار جهانی و عدم پایداری تعیین دستوری نرخ دلار ۴۲۰۰تومانی اعتقاد دارند و تحت‌تاثیر این موارد معتقدند بازار در سال‌جاری از محل قیمت‌های جهانی و بازگشت نرخ دلار به مسیر صعودی شاهد رشد قیمت خواهند بود.
