تحلیل بلومبرگ از امکان ایجاد کانال‌های بانکی جدید مستقل از دلار بین ایران و اروپا

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، در شرایطی که دولت آمریکا عرصه را بر متحدان اروپایی خود تنگ کرده است، رهبران آلمان از جمله آنگلا مرکل-صدراعظم – پیشنهاد داده‌اند که کشورهای اروپایی باید گام‌هایی برای کاهش وابستگی خود به دلار بردارند. هایکو ماس- وزیر خارجه آلمان نیز خواهان ایجاد کانال‌های مالی مستقل از دلار برای حمایت از شرکت‌های اروپایی دارای روابط اقتصادی با ایران شده است.

برای تحقق چنین امری، کانال‌های پرداخت باید توسط موسساتی انجام شود که وابستگی به دلار ندارند. به گفته بانک تسویه بین‌الملل، بانک‌های اروپایی در بازه زمانی ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ با کاهش ۴۲ درصدی وابستگی خود به دلار آمریکا از آسیب پذیری خود کاسته‌اند اما هنوز تحریم‌های آمریکا مانع بزرگی بر سر راه کشورهای اروپایی خواهد بود: برای مثال در المان ۵۰۲ میلیارد دلار از دارایی های بانکی به شکل دلار است.

با این حال اجرایی شدن برنامه پیشنهادی وزیرخارجه آلمان غیرممکن نیست چرا که هم اکنون نیز بانک‌هایی وجود دارند که وابستگی به سیستم مالی آمریکا ندارند و چه بسا که تحت شرایطی بتوانند رشد نیز داشته باشند.

در حال حاضر دولت‌های اروپایی نمی‌توانند کار زیادی برای محافظت از شرکت‌های بزرگ که روابط گسترده‌ای با آمریکا دارند انجام دهند با این حال بسیاری از شرکت ‌های کوچک اروپایی هستند که ارتباطی با آمریکا ندارند و بازار ایران را مکان مناسب‌تری برای فعالیت‌های خود می‌بینند. راه‌هایی برای تامین مالی و شفافیت در مسیر تجارت بین اتحادیه اروپا و ایران وجود دارد اما کشورهای اروپایی باید بانک‌هایی بیابند که علاقه مند به کنار گذاشتن دلار و سیستم مالی آمریکا باشند.

شاید برای اروپا بهتر باشد که نگاهی به تجربه روسیه بیاندازد: در مارس ۲۰۱۴، آمریکا بانک " روسیا" را تحریم کرد که متعاقب آن ضمن از دست دادن امکان فعالیت در بازار مالی آمریکا، ۵۷۲ میلیون دلاراز اموال آن در این کشور توقیف شد. محدودیت های مشابهی بر بانک " اس ام پی" نیز وضع شد اما پس از مدتی، دارایی‌های بانک روسیا سریع تر از بانک های بزرگ تحریم نشده دیگر روسی افزایش یافت چرا که آن ها مجبور بودند برای مثال از فعالیت در منطقه کریمه که توسط آمریکا تحریم شده است دست بکشند در حالی که روسیا بانک چنین محدودیتی نداشت.

بلومبرگ در انتها افزوده است: اگر اروپایی‌ها در خصوص کانال های بانکی مستقل از آمریکا جدی هستند به بانک‌هایی نظیر روسیا بانک نیاز دارند. احتمال پدید آمدن چنین بانک‌هایی بستگی به میزان جدیت اروپایی ها برای رها شدن از تحریم‌های آمریکا دارد. حداقل آلمانی ها باید به قدر کافی جدی باشند چرا که منافع اقتصادی‌شان کاملا در تضاد با دولت ترامپ است. احتمالا برای بسیاری از شرکت‌های آلمانی، بازار روسیه و ایران از آمریکا جذاب‌تر و سودآورتر خواهد بود. به نظر می‌رسد تا آمدن روزی که رهبران اروپایی از جسارت کافی برای گام برداشتن در مسیری که ماس از آن سخن گفته است برخوردار باشند راه زیادی باقی مانده است اما اگر اروپا می‌خواهد نقشی متعادل در برابر آمریکا ایفا کند باید فراتر از مقاله نوشتن در روزنامه ها گام بردارد.