ایران را با ونزوئلا مقایسه نکنید
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از تجارت فردا، از نگاه استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیاتک آمریکا، می‌توان ایران را با کشورهایی نظیر ترکیه و آرژانتین مقایسه کرد که البته مزیت‌هایی نسبت به این دو کشور نیز وجود دارد. او معتقد است که باید در شرایط تورمی، مکانیسم‌های حمایت از خانوارهای کم‌درآمد فعال شود، از سوی دیگر، سیاستگذار باید با شفافیت بیشتری آمار را به مردم ارائه کند.
در حال حاضر در خصوص آینده تورم دو نگاه وجود دارد، ما در دوره‌های مختلف تورم بالا را تجربه کرده‌ایم، که البته معمولاً تا سطح 40 درصد افزایش یافته و حرکت برگشتی داشته است، بنابراین در یک نگاه امید است که این الگو تکرار شود، اما از سوی دیگر در حال حاضر رشد نقدینگی و فشار تحریم‌ها باعث می‌شود که برخی نگران شوند که ما روند مشابهی نظیر ونزوئلا در تورم خواهیم داشت. صالحی اصفهانی در پاسخ به این سوال که کدام سناریو محتمل‌تر است، گفت: «ونزوئلا مثال خوبی نیست، نباید ایران را با ونزوئلا مقایسه کرد. در این کشور به‌هم‌ریختگی قابل توجهی مشاهده می‌شود که در ایران این به‌هم‌ریختگی وجود ندارد. به نظر من ونزوئلا یک مثال منحصر به فرد است که نمی‌توان آن را ملاک قرار داد، ما می‌توانیم کشورهایی نظیر آرژانتین و ترکیه را مثال بزنیم و از آنها درس بگیریم، ایران به نسبت این دو کشور دو مزیت دارد. یکی اینکه در این کشورها دولت و بخش خصوصی بدهی‌های خارجی دارند و به دلار محاسبه شده‌اند. دولت علاوه بر اینکه باید نیازهای ارزی خود را تامین کند، باید منابع ارزی نیز برای پوشش این بدهی‌ها داشته باشد، بنابراین در صورت افزایش نرخ ارز، باید پول بیشتری عرضه کند و این موضوع باعث می‌شود پایه پولی رشد کند.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: « مزیت دومی که دولت ایران دارد این است که خود عرضه‌کننده ارز است و می‌تواند دلار را با قیمت پایین‌تر برای کالاهای اساسی بدهد. درست است که این موضوع باعث رانت و فساد می‌شود اما زمانی که مساله توزیع درآمد را بررسی کنید، می‌بینید که بازارها نقش بسیار پیچیده‌ای روی توزیع درآمد دارند و اینکه ما فقط به مساله رانت توجه کنیم درست نیست. دولت باید عواقب جنبی تغییر قیمت‌ها را در توزیع درآمد در نظر داشته باشد. در کنترل توزیع درآمد ممکن است رانت ایجاد شود و می‌توان آن را کم کرد، اما نمی‌توان گفت وجود ندارد. عده‌ای در ایران هستند که فکر می‌کنند مساله توزیع درآمد یک مسأله جنبی است و مساله کنترل تورم یک مساله اصلی است، اما مساله توزیع درآمد، اصلاً موضوع جنبی ساده‌ای نیست.»
او افزود: «من معتقدم دولت سه راه دارد که اقشار کم‌درآمد را در مقابل شوک بزرگی که به اقتصاد وارد شده است حمایت کند. اول اینکه از اقشار کم‌درآمد با یارانه نقدی حمایت کند و اجازه دهد که قیمت‌ها افزایش پیدا کند، دوم اینکه به این افراد بسته‌های کالایی بدهد تا در مقابل افزایش قیمت‌ها کمتر آسیب ببینند و راه سوم این است که به برخی ارز ارزان بدهد تا کالا وارد کنند و با قیمت پایین به مردم بفروشند. در هر سه این راه‌حل‌ها مشکلاتی وجود دارد. همان‌طور که قبلاً گفته‌ام، ترجیح من به سیاست اول است، اما دولت آقای روحانی این سیاست را رد کرده است. اما در نهایت آنچه که اهمیت دارد این است که دولت به نحو احسن از مزیت درآمد ارزی استفاده کند. ما در یک شرایط مکانیکی ابر‌تورمی نیستیم. اگر دولت روی انتظارات تورمی اشتباه نکند دلیلی نمی‌بینم که ابر‌تورم داشته باشیم. اما برعکس اگر نتواند این کار را انجام دهد دو سال متوالی تورم بالا خواهیم داشت. دولت باید به فکر ایجاد یک نوع ثبات نسبی باشد. تورم 20درصدی نیز می‌تواند یک نوع ثبات نسبی باشد. من می‌دانم که تورم برای چرخه تولید بسیار مضر است اما فراموش کردن هدف اصلی که اقتصاد باید تولید کند و مردم نیز باید سرکار بروند و زندگی‌شان را بگذرانند اشتباه است. وظیفه دولت این نیست که فقط نرخ تورم را کنترل کند و بقیه اقتصاد را به حال خود بگذارد، باید نگاه استراتژیک داشت.»
