پیشبینی وضعیت صادرات نفت ایران تا یک ماه آینده
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از تجارت نیوز، ۵۰ روز تا اجرایی شدن تحریمهای نفتی ایران باقی مانده و صادرات نفت خام این کشور از ماه آپریل -یک ماه پیش از خروج آمریکا از برجام- حدود ۳۵ درصد کاهش یافته است. بلومبرگ معتقد است که کاهش صادرات نفت ایران بیش از حد انتظار بوده است.
به گفته صندوق بینالمللی پول، حدود ۸۰ درصد از درآمدهای ایران نفتی است و ترامپ مواضع سختی را در قبال مشتریان نفت این کشور در پیش گرفته است. او حتی از خریداران آسیایی چون چین و هند خواسته تا خرید نفت از ایران را به صفر برسانند.
به دنبال کاهش صادرات نفت ایران، ارزش ریال ایران در برابر دلار حدود ۶۰ درصد کاهش یافته و این مساله موجب افزایش نرخ تورم در این کشور شده است.
اگرچه ممکن است تحریمهای ترامپ فشار قابل توجهی به ایران وارد کرده باشد اما در عین حال این سیاستها موجب شده قیمت نفت برای مصرفکنندگان آمریکایی هم افزایش یابد.
هفته گذشته به دنبال تحریمها و کاهش عرضه ایران، نفت برنت به بیش از ۸۰ دلار به ازای هر بشکه رسید. روسیه و عربستان سعودی که طی دو سال گذشته با هدف مهار عرضه و افزایش قیمت نفت، تولید را کاهش داده بودند، به دنبال اختلالاتی که در عرضه ایران به وجود آمده، آمادگی خود برای جبران این کاهش را اعلام کردهاند. با این حال، معاملهگران بازار نفت بر این باورند که میزان افزایش تولید آنها برای جبران کاهش صادرات ایران کافی نخواهد بود.
این در حالی است که پالایشگران نفت از چین تا فرانسه در تلاشند تا تامینکنندگان دیگری را جایگزین ایران کنند . این مساله نیز خود به افزایش قیمتهای جهانی نفت منجر شده است.
به عنوان مثال، نفت اورال روسیه از ابتدا سال تاکنون به بالاترین قیمت خود در مقایسه با نفت برنت رسیده است. پالایشگران چینی اخیرا مقدار قابل توجهی از نفت اورال روسیه را خریداری کردهاند. همچنین، نفت خام عمان هم گرانتر شده و نفت سبک بصره (عراق) در مقایسه با گذشته فروش بیشتری داشته است.
تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران که از چهارم ماه نوامبر اجرایی میشوند، خریداران را در اروپا و آسیا از جمله ژاپن و هند نگران کردهاند.
در هفته اول ماه سپتامبر ایران به طور متوسط ۱٫۶ میلیون بشکه در روز نفت صادر کرده که در ماه آپریل ۲٫۵ میلیون بشکه در روز بوده است. این در حالی است که تحلیلگران در ماه آپریل پیشبینی کرده بودند، تحریمها تنها صادرات ۸۰۰ هزار بشکه از نفت ایران در روز را کاهش میدهد.
از سوی دیگر، علیرغم اینکه کشورهای اروپایی با اقدامات ترامپ مبنی بر خروج از توافق هستهای مخالف بودند، اما پالایشگرهای اروپایی هم انتخاب چندانی ندارند و ناچار به رعایت تحریمهای آمریکا شدهاند. واشینگتن اعلام کرده که در صورت دور زدن تحریمها، دسترسی این پالایشگرها به سیستم مالی ایالات متحده را قطع خواهد کرد.
پیشبینیها حاکی از آن است که در ماه آینده میلادی کشورهای اروپایی و ژاپن نیز خرید نفت از ایران را قطع خواهند کرد و به این ترتیب صادرات نفت ایران روزانه ۳۵۰ هزار بشکه دیگر کاهش مییابد و به ۱٫۳ میلیون بشکه در روز میرسد.
طی ۷۵ روز گذشته، کره جنوبی یکی از واردکنندگان اصلی نفت و میعانات گازی از ایران، خرید خود از این کشور را به طور کامل متوقف کرده است. ایران نه تنها مشتریهای نفت خام خود را از دست داده، بلکه خریداران میعانات گازی نیز واردات از ایران را کاهش داده یا متوقف کردهاند. با توقف کامل خریدهای کره جنوبی، صادرات میعانات گازی ایران در نیمه اول سپتامبر حدود ۴۰ درصد کاهش یافته و به ۱۷۵ هزار بشکه در روز کاهش رسیده است.
کاهش بیش از حد انتظار صادرات نفت و میعانات گازی ایران در واکنش به تحریمهای بانکی و بخش حملونقل ایالات متحده است که تابستان گذشته اجرایی شد.
به عقیده تحلیلگران موج اول تحریمها در ماه آگوست پیامی را به بازار ارائه داد که آمریکا درباره تحریمهای ایران جدی است. از این رو برخی کشورها حتی پیش از اجرایی شدن تحریمهای دور دوم صادرات خود را از ایران کاهش دادهاند.
این در حالی است که ایران تلاش کرده برای جبران این زیان، از تانکرهای خود برای صادرات نفت به چین و هند استفاده کند و همچنین تخفیفهای قابل توجهی برای هر دو کشور قائل شده است. با این حال در دو هفته اول ماه سپتامبر هند تنها ۲۴۰ هزار بشکه در روز از ایران نفت خریداری کرده که این میزان تنها ۵۰ درصد از خرید این کشور در حالت عادی است.
به دنبال کاهش صادرات، ایران مدتی است که نفت خام خود را بر روی دریا ذخیره میکند. در دیدار آتی اعضای اوپک در الجزایر، میزان دقیق صادرات نفت ایران مشخص خواهد شد.
محمد بارکیندو، دبیر کل اوپک روز سهشنبه اعلام کرد که ایران تولیدکننده و صادرکننده بسیار مهم نفت در این سازمان است و چالشهای عرضه برای هریک از تولیدکنندگان برای مشتریان در سراسر جهان نگرانکننده است.
عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده اوپک، از قیمتهای بالاتر از ۸۰ دلار به ازای هر بشکه استقبال کرده است. همچنین نفت خام برنت روز سهشنبه در لندن ۷۹ دلار به ازای هر بشکه معامله شد.
علی رغم دستاورهای اولیه آمریکا، کاخ سفید هنوز با هدف اصلی خود برای به صفر رساندن درآمدهای نفتی ایران فاصله زیادی دارد.
پیشبینی میشود، پس از چهارم نوامبر برای پرداخت هزینههای نفتی خود به ایران با مشکل مواجه شوند و به دنبال آن ایران ناچار خواهد شد به ازای فروش نفت کالا دریافت کند.