مشکلات خودروسازان چه زمانی پایان خواهد یافت؟

به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، قیمت فراتر از حد معمول خودرو در ایران، کیفیت پایین آن، تحویل توام با تاخیر، عدم ارائه خدمات پس از فروش مناسب، قطعات منفصله تقلبی و بی کیفیت، آلایندگی بالا و ... تنها نمونه‌ای از گلایه‌هایی به شمار می‌رود که پیش از این به کرات در ارتباط با آن سخن به میان آمده، انتقاداتی که هر از چند گاهی از سوی مردم، برخی از نمایندگان مجلس، مسئولان اجرایی، دستگاه‌های ذی ربط، سازمان  ملی استاندارد و محیط زیست مطرح می‌شود، اما باز در بر همان پاشنه می‌چرخد.

وقتی اوضاع  در عرصه خودروسازی کشور تلخ‌تر می‌شود که کشوری همچون کره جنوبی همزمان با ما (ایران) صنعت خودروسازی را کلید زد، اما ما کجا و کره‌ای کجا؟

نمی‌توان واقعیت‌ها را ندید، تا کی قرار است برخی از سوء مدیریت ها و سوء استفاده‌های دلال‌ها، به تحمیل هزینه‌های سنگین منتهی شود.

هزینه‌های سنگینِ مادی از یکسو و ایمنی نه چندان مطلوب بسیاری از خودرو‌های تولیدِ داخلی از سویی دیگر مزید بر علت شده تا سنگینی این بار دو چندان شود.

در شرایطی که شاهد هستیم کره‌ای بخش قابل توجهی از بازار خودرو سازی جهان را با افتخار و اقتدار تسخیر کرده اند، اما خودروسازی ایران همچنان به تغییر شکل چراغ‌های عقب و جلوی خودرو‌ها مبادرت می‌ورزد و بعضا با اعمال تغییرات اندک داخلی، آن را به عنوان اتومبیل‌های جدید روانه بازار می‌کند.

متاسفانه حمایت‌های افسار گسیخته از این صنعت، شرایطی را ایجاد کرده که گویی خودروسازان نیز پذیرفته اند، حتی در صورت عدم بهبود وضعیت موجود، همچنان مشتریان پرو پا قرصی برای تولیداتشان وجود دارد، مشتریانی که وقتی به جیب خود نگاه می‌کنند، چاره‌ای جز انتخاب اتومبیل‌های تولید داخلی ندارند.

به عنوان نمونه، همه می‌دانند که پراید فاقد ایمنی مناسب است، اما برای کارگر یا کارمندی که با حقوق حداقلی معیشت می‌کند، هزینه پایین نگهداری این خودرو، چاره‌ای جز انتخاب این اتومبیل برای او باقی نمی‌گذارد.

معضل کیفیت، خدمات و قیمت خودرو در ایران منحصر به جناح یا دولت خاصی نبوده، و به انحای گوناگون در طول سالیان گذشته این نارسایی، جاری  بوده است.

مافیای صنعت خودرو نمی‌خواهد سود‌های بادآورده را از دست دهد

مدتی پیش، بهرام پارسایی، رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی، اظهارات تامل برانگیزی را در برنامه حالا خورشید مطرح کرد.

وقتی سخن از افزایش تعرفه خودرو‌های هیبریدی در آن مقطع به میان آمد، پارسایی گفت: ما نیز موافق افزایش تعرفه خودور‌های مذکور نیستیم، به واقع یک مافیایی در صنعت خودروسازی وجود دارد که نمی‌خواهد سود‌های بادآورده را به راحتی از دست دهد.

پارسایی در ادامه افزود: ۵۰ سال است از صنعت اشاره شده حمایت می‌شود، اما در مقام عمل، تغییر چشمگیری حاصل نشده و با نیم نگاهی به آمار تصادفات داخلی این واقعیت مسجل می‌شود که خودروسازان داخلی در تامین نیاز‌های مردم موفق نبوده اند و به واقع علت اکثر قریب به اتفاق تصادفات ما، خودرو‌های داخلی هستند.

مافیای خودرو سازی یکی از علل آلودگی است، این جمله‌ای است که چندی پیش، عیسی کلانتری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست مطرح کرد.

وی در همایش هفته ملی مبارزه با سرطان گفت: هیچکس زورش به مافیای خودرو سازی کشور نمی‌رسد، صنعت خودورسازی، خودرو‌های با مصرف بالاتر از استاندارد را تولید می‌کند، و از طرفی سوخت مصرفی این خودرو‌ها نیز استاندارد پایینی دارد.

صنعت خودروسازی کشور مستلزم پاکسازی و بهبود شرایط است

بدون تردید، تمامی قوای سه گانه کشور در تحقق و حصول شعار سال (حمایت از کالای ایرانی) نقش نافذ و تاثیرگذاری دارند و در صورت همسویی و همگرایی همه جانبه میان قوای مذکور، کالای ایرانی از حیث کیفی و کمی (و به تبع آن اقتصاد کشور) از وضعیت هر چه مطلوب تری برخوردار خواهد شد، امری که می‌تواند در ارتباط با صنعت خودروسازی کشور نیز مصداق پیدا نماید.

با عنایت به مشکلات مستمر و متوالی موجود در این صنعت و لزوم حمایت شایسته از کالا‌ها و محصولات ایرانی، چندی پیش، حجت الاسلام و المسلمین منتظری، دادستان کل کشور، ضمن تایید حضور مافیای خودرو در صنعت مذکور گفت: خودروسازی ملی نیازمند پاکسازی و بهبود شرایط است.

پیش از این نیز، (آنچنان که مطرح شد) از سوی مسئولان و برخی نمایندگان مجلس، وجود مافیای پشت پرده خودروسازی مورد تایید قرار گرفته بود.

به زعم دادستان کل کشور، دستگاه‌های صنعتی و بخصوص محصولات و کالا‌هایی که بیشتر مردم با آن سر و کار دارند (همچون خودرو)، نیازمند کیفیت بالاتر هستند. به تبع با تحقق این امر، میل به استفاده از کالا‌های خارجی (خودرو‌های خارجی) کمتر خواهد شد.

حجت الاسلام منتظری در ادامه با تاکید بر ضرورت همت هر چه بیشتر مدیران صنایع داخلی اعم از خودروسازان (و البته صنایع دیگر) می‌گوید: نخستین اولویت باید بر رضایتمندی مردم و ترغیب آن‌ها به استفاده از کالا‌های ملی استوار شود.

فارغ از این توصیه ها، پیش از این نیز دادستان کل کشور به مطرح کردن این عبارت که اختاپوس صنعت خودروسازیِ داخلی به دنبال منافع خودش است، نسبت به وضعیت حاکم بر این حوزه، انتقاد کرده بود.

مجلس تا چه میزان در ساماندهی و بهبود وضعیت خودروسازی کشور موفق خواهد شد؟

چندی پیش، طرحی یک فوریتی با امضای ۱۶۲ نماینده مجلس به تصویب رسید تا مجلس نسبت به ساماندهی صنعت خودروسازی ورود کند.

آنچنان که بهرام پارسایی، رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون اصل ۹۰ در گفت وگو با رسانه‌ها مطرح کرده، ساماندهی خودروسازی کشور در ابتدا با ۲۱۷ امضاء مطرح شد، اما به دلیل برخی اعمال نفوذ‌ها آراء کاهش یافت و دو فوریت آن نیز رای نیاورد، اما در نهایت این طرح با یک فوریت به تصویب رسید.

ثبت سفارش ۱۹ هزار خودرو در زمانی که سایت و سامانه مربوطه بسته بوده، واردات قطعات منفصله بی کیفیت و قاچاق و بسته بندی آن تحت عنوان تولید ملی، از نمونه انتقاداتی است که پارسایی مطرح می‌کند و البته وی پیش از این نیز نسبت به بی کیفیت بودن خودرو‌های داخلی، تلفات سنگین مردم بر اثر تصادفات، بی سرپرست شدن بسیاری از خانوار‌ها به دلیل سوانح جاده ای، وجود انحصار در حوزه مذکور، موضع گیری‌های تندی را اتخاذ کرده بود.

باید منتظر ماند و دید آیا تلاش‌ها برای ساماندهی خودروسازی کشور و برخورد و مقابله بامافیای قدرتمند فعال در این عرصه، تا چه میزان موفق خواهد بود، تلاش‌هایی که در سال‌های گذشته نیز کلید خورد، اما بعد از مدتی با شکست مواجه شد.

تردیدی وجود ندارد که نقش صنعت خودروسازی در اشتغالزایی کشور بسیار برجسته و قابل توجه است و اساسا ریشه بخشی از حمایت‌های جدی که از این صنعت می‌شود را می‌باید در ظرفیت‌های بالقوه این حوزه، در توسعه فرصت‌های شغلی، در بخش‌های متعدد و متنوعی همچون تولید، توزیع، ارائه خدمات، قطعه ساز‌ها و ... جستجو کرد، اما این موارد نافی تلاش هر چه بیشتر خودروساز‌ها برای بهبود فزاینده‌تر کیفیت خودرو‌های داخلی و تشدید نظارت دستگاه‌های ذیربط برای مجاب سازی آن‌ها (خودروسازان) در راستای حصول این امر خطیر نبوده و نخواهد بود.