لزوم تدوین ​پیش‌نویس سند ملی ریسک مبارزه با پولشویی

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از سنا، روح‌الله نجفی گفت: سامانه پیشنهادی جدید به صورت جامع و هوشمند کلیه نیازهای ناظران مبارزه با پولشویی را در سطح سازمان برای نیازهای حال و آینده پوشش می‌دهد و قادر است به خوبی ناظر را در پیشگیری از وقوع تخلفات یاری دهد.

وی افزود: جامعیت سامانه به معنای اجتناب از مدل نظارت جزیره ای مرسوم است که در آن ناظر باید برای تکمیل فرایند نظارتی از سامانه مجزای مرتبط برای تهیه نیازهای اطلاعاتی خود استفاده کند؛ به عنوان مثال دیده می شود که در مدل نظارتی سنتی یک سامانه مجزای هوش تجاری در کنار یک سامانه نظارتی برای پیگیری تخلفات مورد استفاده قرار می گیرد.

نجفی با اشاره به اینکه مدل سنتی مذکور فاقد جامعیت است، خاطرنشان کرد: هوشمندی سامانه جامع هوشمند مبارزه با پولشویی از نوع هوش شناختی است که به سامانه امکان می دهد به مانند انسان فکر کند و برای پیشگیری از تخلفات، فعالانه پردازش های مورد نیاز را انجام دهد. ناظر با استفاده از سامانه جامع هوشمند مبارزه با پولشویی می‌تواند برای پیشگیری از تخلفات به موقع وارد عمل شود.

استقرار سامانه کارا

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه مبارزه با پولشویی در واحدهای نظارتی مالی و اقتصادی در جهان امری بسیار مهم است، توضیح داد: در ایران نیز مبارزه با پولشویی در سال‌های اخیر به صورت جدی در حال اجراست و در بازار سرمایه به عنوان یکی از اصلی ترین شریان های اقتصادی کشور، استقرار سامانه کارا و موثر مبارزه با پولشویی از اهمیت بالایی برخوردار است.

نجفی افزود: با عنایت به اینکه برای استقرار سامانه مطلوب مبارزه با پولشویی، ناگزیریم از تکنولوژی اطلاعات استفاده کنیم، طراحی ابزارهای توانمند و هوشمند جهت پیشگیری از تخلفات پولشویی در بازار سرمایه بسیار حیاتی است.

وی تاکید کرد: یک سامانه غیر توانمند نظارتی، بهترین پوشش حمایتی برای متخلفان است و چنین سامانه‌ای نه تنها موجب پیشگیری از تخلفات نمی‌شود، بلکه با کُند کردن روند شناسایی تخلفات، موجب فرصت دادن به متخلفان برای پیشبرد اهداف‌شان می شود.  

انتشار بولتن‌های مبارزه با پولشویی

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین از انتشار ۳ بولتن مبارزه با پولشویی در صفحه اصلی سایت سازمان به آدرس https://seo.ir با عنوان بولتن‌ مبارزه با پولشویی که در دسترس عموم قرار دارد، خبر داد.

وی اظهار داشت: تاکنون در خصوص عناوین مبانی مبارزه با پولشویی، توصیه نامه ریسک و تعیین سطح مشتریان، راهکارهای اجرایی مبارزه با پولشویی مبتنی بر ریسک بولتن منتشر شده است.

به گفته نجفی، در بولتن شماره یک در خصوص تعاریف پولشویی در ایران و جهان و همچنین مراحل پولشویی و مبارزه با آن و در بولتن شماره دو راه‌کارهایی جهت شناسایی ریسک و تعیین سطح مشتریان برای نهادهای تحت نظارت تبیین شده است. همچنین در بولتن شماره ۳ راهکارهای اجرایی مبارزه با پولشویی مبتنی بر ریسک مطابق قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی ارائه شده است.

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه این گفتگو از تفویض برخی وظائف نظارتی در حوزه مبارزه با پولشویی مطابق چک لیست ها و برنامه ابلاغی سازمان  به بورس‌ها/ فرابورس گفت که طی آن بورس‌ها/ فرابورس می‌بایست گزارش ادواری در خصوص رعایت مقررات مربوط را در دوره های زمانی سه ماهه در هیات مدیره خود طرح و پس از تایید هیات مدیره به سبا ارسال کنند.

نجفی توضیح داد: همچنین در کمیته مبارزه با پولشویی مقرر شد در نظارت بر نهادها از مدل عملیات نظارت مبتنی بر ریسک استفاده شود. وی افزود: مدل عملیاتی نظارت مبتنی بر ریسک از مدل های نوین نظارتی است که توسط سازمان بین المللی کمیسیون اوراق بهادار (iosco) توصیه شده است و برنامه داریم که در سال آتی از این مدل نظارتی در حوزه مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه استفاده کنیم.

تدوین پیش‌نویس سند ملی ریسک

نجفی تدوین پیش نویس سند جامع ارزیابی ریسک مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه مطابق استانداردهای بین‌المللی را از جمله اقدامات مهم این دبیرخانه در سال ۹۷ خواند که در این سند ریسک های مهم در حوزه پولشویی در بازار سرمایه شناسایی می شود و راهکارهای اجرایی برای کاهش ریسک های مذکور ارائه می شود.

وی افزود: علاوه براین انجام اقداماتی نظیر کنترل سیستماتیک تراکنش‌ها نامتناسب با سطح فعالیت مشتریان، ارتقا و توسعه نرم‌افزاری فرآیند پیشگیری از تخلفات پولشویی و هوشمندسازی مبارزه با پولشویی،   تعیین رتبه ریسک مشتریان، تهیه مطالب آموزشی، انتشار جزوات و بولتن خبری مرتبط با مفاهیم مبارزه با پولشویی در زمینه پولشویی در دستور کار دبیرخانه کمیته مبارزه با پولشویی بوده است.

الزام کلیه اشخاص متقاضی

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین به طراحی، پیاده سازی و راه اندازی سامانه «سجام» با همکاری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و الزام کلیه اشخاص متقاضی دریافت خدمات پایه (کد معاملاتی) در بازار سرمایه جهت ثبت اطلاعات خود (شامل اطلاعات مربوط به شناسایی اولیه و کامل مطابق مقررات مبارزه با پولشویی) اشاره کرد.

خاطرنشان می شود: در سامانخ مذکور علاوه بر تمرکز اطلاعات مشتریان و ثبت آنها صرفاً برای یک‌بار در شرکت‌های کارگزاری و تخصیص کدمعاملاتی، دیگر ضرورتی به تکمیل اطلاعات خود برای چندبار نزد شرکت‌های کارگزاری نیست.