جزئیات کارنامه تجارت خارجی ایران در سال 97

جزئیات تجارت خارجی سال ۹۷ از سوی گمرک ایران منتشر شد. این آمار نشان می‌دهد بعد از اردیبهشت سال ۹۷، بالاترین ارزش صادرات مربوط به اسفند است. افزایش بی‌سابقه میعانات گازی در این ماه، اصلی‌ترین دلیل افزایش صادرات است. در آخرین ماه سال ۹۷ رکورد تازه‌ای در صادرات میعانات گازی ثبت شد. رکوردی که در ۲۳ ماه گذشته بی‌سابقه بود. میعانات گازی توانست در اسفند ۹۷ در ارزش صادرات بالاترین رقم را در دو سال گذشته به ثبت برساند. از سوی دیگر تراز تجاری ایران در اسفندماه۹۷ مثبت بود. اگرچه در مقایسه با بهمن ماه ۹۷ فاصله صادرات و واردات کاهش یافته اما ارزیابی‌ها نشان می‌دهد هم در صادرات و هم در واردات شاهد رشد ارزشی نسبت به بهمن ماه بوده‌ایم. از این رو می‌توان گفت که موتور تجارت خارجی در آخرین ماه سال ۹۷ حرکت سریع‌تری داشته است.

تجارت در اسفند ماه

ارزش صادرات در اسفند ماه سال ۹۷ به بیشترین رقم بعد از اردیبهشت همین سال رسید. اردیبهشت ۹۷ شاهد بالاترین ارزش صادراتی بودیم. ارزش صادرات در این ماه ۴ میلیارد و ۶۰۶ میلیون دلار بود. پس از آن سیاست‌های ارزی کاهش صادرات را به دنبال داشت. به گونه‌ای که در آبان‌ماه ۹۷ افت شدید صادراتی را تجربه کردیم و ارزش فروش کالا به بازارهای بین‌المللی نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافت.

 اما پس از آن صادرات روند افزایشی به خود گرفت. اگرچه همچنان تا پایان بهمن ماه ۹۷ نتوانست از صادرات مدت مشابه سال ۹۶ عبور کند. حال آمارهای جدید نشان می‌دهد ارزش صادرات ایران در اسفند ماه به ۴ میلیارد و ۲۳۲ میلیون دلار رسیده که نه تنها بعد از اردیبهشت ماه بالاترین رقم صادراتی سال ۹۷ است بلکه توانسته بعد از چند ماه از صادرات مدت مشابه سال ۹۶ نیز عبور کند. در اسفند سال ۹۶ ارزش صادرات ۳ میلیارد و ۹۳۲ میلیون دلار بوده و در بهمن ۹۷ هم ارزش صادرات ۳ میلیارد و ۷۲۸ میلیون دلار ثبت شده است. واردات نیز در اسفند ماه ارزشی معادل ۴ میلیارد و ۱۱۱ میلیون دلار داشته که البته نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ کاهش یافته است. در اسفند ۹۶ ارزش واردات ۵ میلیارد و ۴۳۲ میلیون دلار است. در بهمن ۹۷ ارزش واردات معادل ۲ میلیارد و ۸۲۹ میلیون دلار بود. بر اساس این ارزیابی، تراز تجاری ایران در اسفند ۹۷ مثبت ۱۲۱ میلیون دلار ثبت شده است.

در آخرین ماه سال ۹۷ صادرات میعانات گازی رکورد جدیدی را در ۲ سال گذشته از خود به جای گذاشت. ارزش صادرات در اسفند ماه ۹۷ از ابتدای سال ۹۶ تا بهمن سال ۹۷ بی‌سابقه بود. در این ماه یک میلیون و ۹۳۰ هزار تن میعانات گازی به ارزش یک میلیارد و ۵ میلیون دلار صادر شده است. در بهمن ماه سال ۹۷، یک میلیون و ۶۸۷ هزار تن میعانات گازی به ارزش ۸۷۷ میلیون دلار صادر شده بود. آمارهای صادرات از این کالا در اسفند سال ۹۶ نیز حاکی از آن است که ارزش صادرات میعانات گازی در اسفند ۹۶ معادل ۷۷۵ میلیون دلار بوده است.

همچنین ۲ میلیون و ۲۸ هزار تن محصولات پتروشیمی به ارزش ۹۴۹ میلیون دلار در اسفند ۹۷ صادر شده است. این در حالی است که در بهمن ۹۷ شاهد صادرات ۲ میلیون و ۱۷۹ هزار تن محصولات پتروشیمی به ارزش ۸۷۱ میلیون دلار بودیم و در اسفند ۹۶ دو میلیارد و ۹۲۱ میلیون دلار از این گروه کالایی به بازارهای هدف فروخته شده بود. صادرات سایر کالاها در اسفندماه ۹۷ نشان می‌دهد ۷ میلیون و ۳۶۲ هزار تن از این گروه کالایی به ارزش ۲ میلیارد و ۲۷۸ میلیون دلار به کشورهای هدف صادر شده است. حال آنکه در بهمن ماه شاهد صادرات ۷ میلیون و ۱۶۶ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۹۸۰ میلیون دلار از این گروه کالایی بودیم. ارزش صادرات سایر کالاها در اسفند ۹۶ نیز ۲ میلیارد و ۹۰۸ میلیون دلار بود.

تجارت ۹۷

بر اساس آمارهای منتشر شده از تجارت خارجی سال ۹۷ واردات در این سال با افت ارزشی نزدیک به ۲۲ درصدی نسبت به سال ۹۶ مواجه شد و وزن واردات نیز کاهش بیش از ۵/ ۱۷ درصدی را تجربه کرد. در ۱۲ ماه سال گذشته، ۳۲ میلیون و ۴۶ هزار تن کالا به ارزش ۴۲ میلیارد و ۶۱۲ میلیون دلار کالا وارد کشور شده است. همچنین ارزش صادرات با افت نزدیک به ۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ به رقم ۴۴ میلیارد و ۳۱۰ میلیون دلار رسیده و وزن صادرات با احتساب افت نزدیک به۱۲ درصدی نسبت به سال ۹۶ به ۱۱۷ میلیون و ۲۲۸ هزار تن رسیده است. در مجموع تراز تجاری ایران در سال ۹۷ مثبت یک میلیارد و ۶۹۸ میلیون دلار بوده و حجم تجارت خارجی نیز ۸۶ میلیارد و ۹۲۲ میلیون دلار است.

صادرات ۹۷

اقلام عمده صادراتی در سال ۹۷ شامل «میعانات گازی» به ارزش ۴ میلیارد و ۹۳۵ میلیون دلار و سهم ارزشی بیش از ۱۱ درصد، «گاز طبیعی مایع شده» به ارزش یک میلیارد و ۹۲۴ میلیون دلار و سهم ارزشی بیش از ۴ درصد، «پروپان مایع شده» به ارزش یک میلیارد و ۷۱۰ میلیون دلار و سهم ارزشی نزدیک به ۴ درصد «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین» به ارزش یک میلیارد و ۴۵۶ میلیون دلار و سهم ارزشی بیش از ۳ درصد و «متانول» به ارزش یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون دلار و سهم ارزشی بیش از ۳ درصد است.

آمار صادرات به تفکیک گروه‌های کالایی پتروشیمی، میعانات گازی و سایر کالاها نشان می‌دهد در هر سه گروه کالایی به لحاظ وزنی و ارزشی در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ با افت مواجه هستیم. در سال ۹۶ صادرکنندگان ۳۴ میلیون و ۱۷۷ هزار تن محصولات پتروشیمی را به ارزش ۱۴ میلیارد و ۱۵۰ میلیون دلار صادر کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ به لحاظ ارزشی افت بیش از ۲ درصدی و به لحاظ وزنی افت نزدیک به ۱۳ درصدی داشته است. سهم این گروه صادراتی از کل ارزش صادرات نزدیک به ۳۲ درصد و سهم وزنی آن بیش از ۲۹ درصد است.

همچنین در سال ۹۷ صدور ۹ میلیون و ۴۸۱ هزار تن میعانات گازی به ارزش ۴ میلیارد و ۹۳۵ میلیون دلار محقق شده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ از نظر وزنی کاهش نزدیک به ۴۵ درصدی و از لحاظ ارزشی افت بیش از ۳۰ درصدی را تجربه کرده است. سهم این گروه کالایی از کل وزن صادرات بیش از ۸ درصد و از کل ارزش صادرات بیش از ۱۱ درصد است. صادرات ۷۳ میلیون و ۵۷۰ هزار تن سایر کالاها در سال ۹۷ ارزشی معادل ۲۵ میلیارد و ۲۲۵ میلیون دلار داشته است. آمارها نشان می‌دهد وزن صادرات این گروه کالایی نسبت به سال ۹۶ افت نزدیک به ۴ درصدی داشته و ارزش صادرات کاهش نزدیک به یک درصدی را تجربه کرده است. سهم سایر کالاها از کل ارزش صادراتی نزدیک به ۵۷ درصد و سهم آن از کل وزن صادرات نزدیک به ۶۳ درصد است.

آمارهای منتشر شده از مقاصد عمده صادراتی ایران نشان می‌دهد چین با سهم نزدیک به ۲۱ درصد از کل ارزش صادرات در رتبه نخست قرار گرفته که صدور کالا به این کشور به لحاظ وزنی افت بیش از ۸ درصدی و به لحاظ ارزشی رشد بیش از ۲ درصدی داشته است. عراق دومین مقصد صادرات کالاهای ایران است که سهم صدور کالا به این کشور از کل ارزش صادرات بیش از ۲۰ درصد است. صادرات به این کشور همسایه نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ رشد وزنی بیش از ۴۹ درصد و رشد ارزشی نزدیک به ۳۷ درصد را تجربه کرده است. امارات سومین مقصد عمده کالاهای ایرانی است که سهم ارزشی صادرات به این کشور از مجموع ارزش صادرات، بیش از ۱۳ درصد است. صدور کالا به امارات در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ با افت وزنی بیش از ۵/ ۲۴ درصد و افت ارزشی بیش از ۱۲ درصد مواجه شده است.

چهارمین کشور خریدار کالاهای ایرانی نیز افغانستان است. سهم ارزش صادرات به این کشور همسایه نزدیک به ۷ درصد بوده و نسبت به سال ۹۶ وزن صادرات بیش از ۴ درصد افت و ارزش صادرات بیش از ۵ درصد رشد داشته است. کره جنوبی پنجمین مقصد عمده کالاهای ایرانی است که سهم ارزشی صادرات به این کشور از کل صادرات ایران در سال ۹۷ نزدیک به ۶ درصد است. صادرات به کره جنوبی در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ با افت بیش از ۵۱ درصدی در وزن و افت بیش از ۴۱ درصدی در ارزش مواجه شده است. در سال ۹۷ متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۳۷۸ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش حدود ۷ درصدی داشته است.

واردات ۹۷

اقلام عمده وارداتی در سال ۹۷ شامل «ذرت دامی» به ارزش ۲ میلیارد و ۹۰ میلیون دلار و سهم ارزشی نزدیک به ۵ درصد، «برنج» به ارزش یک میلیارد و ۶۰۸ میلیون دلار و سهم ارزشی نزدیک به ۴ درصد، «قطعات منفصله اتومبیل سواری ردیف ۸۷۰۳ بنزینی با حجم سیلندر ۲۰۰۰ سی سی با ساخت داخل ۱۴ تا کمتر از ۳۰ درصد به استثنای لاستیک» به ارزش یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار و سهم ارزشی بیش از ۳ درصد، «لوبیای سویا» به ارزش یک میلیارد و ۱۶۱ میلیون دلار و سهم ارزشی نزدیک به ۳ درصد و «کنجاله» به ارزش ۶۵۱ میلیون دلار و سهم ارزشی بیش از ۵/ ۱ درصد است. پنج کشور طرف معامله واردات ایران در سال ۹۷ شامل چین با سهم ارزشی بیش از ۲۴ درصد از کل ارزش واردات، امارات با سهم ارزشی بیش از ۱۵ درصد، ترکیه با سهم ارزشی بیش از ۶ درصد، هند با سهم ارزشی بیش از ۶ درصد و آلمان با سهم ارزشی نزدیک به ۶ درصد است.

واردات از چین در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ هم به لحاظ وزنی افت بیش از ۵/ ۲۸ درصد داشته و هم به لحاظ ارزشی با افت بیش از ۲۲ درصد روبه‌رو بوده است. واردات از امارات نیز هم به لحاظ وزنی افت نزدیک به ۴۵ درصدی داشته و هم به لحاظ ارزشی با کاهش نزدیک به ۳۵ درصدی مواجه شده است. واردات از ترکیه نیز در سال ۹۷ نسبت به ۹۶ از نظر وزنی افت نزدیک به ۲۵ درصدی و از نظر ارزشی افت نزدیک به ۱۹ درصدی داشته است. اما واردات از هند هم به لحاظ ارزشی رشد نزدیک به ۱۵ درصدی داشته و هم به لحاظ وزنی رشد بیش از ۱۲ درصدی را تجربه کرده است. واردات از آلمان از نظر وزنی بیش از ۵/ ۳۵ درصد و از نظر ارزشی بیش از ۲۰ درصد کاهش یافته است. در سال ۹۷ متوسط هر تن کالاهای وارداتی ۱۳۳۰ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ بیش از ۵ درصد کاهش داشته است.