گمانه‌زنی ۱۱ موسسه بین‌المللی از بهای نفت در ۲۰۱۹

در حالی که هنوز پیش‌بینی‌ها از بهای قیمت نفت در سال ۲۰۲۰ از سوی بانک‌ها و موسسات مالی تکمیل نشده؛ برخی از بهترین و بدترین پیش‌بینی‌های قیمت نفت که در ماه‌های پایانی ۲۰۱۸ برای سال‌جاری میلادی عنوان شده بود از سوی اویل‌پرایس مورد بررسی قرار گرفته است. مرور این پیش‌بینی‌ها در سالی که برای بازار نفت با حوادث و اتفاقات بی‌شماری روبه‌رو بود، می‌تواند چشم‌اندازی ارائه کند از اینکه انتظارات قیمتی مطرح شده از سوی موسسات مختلف، تا چه میزان قابل اتکا است.

بانک جهانی

اواخر سال ۲۰۱۸، بانک جهانی از نخستین موسساتی بود که برای ارائه چشم‌انداز قیمتی خود در سال ۲۰۱۹، وارد کارزار پیش‌بینی بهای طلای سیاه شد. از نگاه این بانک، مهم‌ترین فاکتور تعیین‌کننده قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ اوپک و به‌خصوص نبود ظرفیت مازاد تولید در میان اعضای این سازمان بود. توجه به بحث ظرفیت مازاد تولید، از این جهت برای بانک جهانی مهم بوده است که با کاهش ظرفیت مازاد تولید از سوی کشورهای عضو اوپک، کوچک‌ترین اختلال عرضه نفت‌خام به بازار جهانی، بدون جایگزین مانده و موجب جهش قیمت‌ها می‌شود.

در آن زمان بانک جهانی اگرچه هشدار می‌داد که دنیا در آستانه بازگشت مازاد عرضه نفت‌خام قرار دارد اما در عین حال عقیده داشت که این شرایط می‌تواند به سرعت تغییر کند. در نخستین ماه ۲۰۱۹، بانک جهانی به شکلی محافظه‌کارانه پیش‌بینی کرد که متوسط قیمت نفت‌خام برنت در سال‌جدید ۶۷ دلار بر بشکه خواهد بود. این میزان ۲ دلار کمتر از پیش‌بینی ماه ژوئن ۲۰۱۸ این بانک برای سال ۲۰۱۹ بود. این بانک بعد از اعلام پیش‌بینی تازه اعلام کرد این چشم‌انداز «به‌شدت مورد تردید» است. جدا از نگرانی بیهوده بازار درباره عدم وجود مازاد ظرفیت تولید اوپک، معلوم شد که این پیش‌بینی‌ اندکی بالا بوده است. میانگین قیمت نفت برنت در سه ماهه اول سال میلادی جاری ۳۰/ ۶۳ دلار، در سه ماهه دوم ۳۰/ ۶۸ دلار و در سه ماهه سوم ۹۰/ ۶۱ دلار بر بشکه بود و در نوامبر به ۷۰/ ۶۲ دلار بر بشکه رسید.

سیتی

 در دسامبر ۲۰۱۸، موسسه سیتی نیز پیش‌بینی خود از قیمت‌ها در سال ۲۰۱۹ را اعلام کرد. پیش‌بینی این موسسه هوشمندانه‌تر بود زیرا این بانک میانگین قیمت نفت‌خام برنت را برای سال‌جاری میلادی ۶۰ دلار بر بشکه عنوان کرده بود. سیتی همچنین یک بازار بی‌ثبات را برای سال‌جاری میلادی پیش‌بینی کرده بود، عمدتا به این دلیل که ایالات‌متحده آمریکا، روسیه و عربستان سعودی به‌عنوان سه تولیدکننده بزرگ نفت‌خام دنیا، دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به قیمت مناسب برای نفت‌خام داشتند. این بانک همچنین پیش‌بینی کرده بود رشد تولید نفت‌خام آمریکا ادامه خواهد داشت و تلاش اوپک برای کاهش تولید را خنثی خواهد کرد. این پیش‌بینی نیز به واقعیت نزدیک بود زیرا رشد تولید نفت‌خام آمریکا در سال‌جاری میلادی تا ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز تحقق یافت یعنی درست مطابق رقم توافق‌شده میان کشورهای اوپک‌پلاس برای کاهش تولید به منظور ایجاد تعادل در بازار نفت. بنابراین به‌نظر می‌رسد پیش‌بینی‌های این بانک به واقعیت نزدیک‌تر بود.

مریل لینچ

 همچنین در میانه‌های دسامبر۲۰۱۸بانک آمریکایی مریل لینچ نیز یک بازار بی‌ثبات را برای سال‌جاری میلادی پیش‌بینی کرد با این تفاوت که نفت می‌تواند در ۲۰۱۹ به اوج ۷۰ دلاری بازگردد و پتانسیل دست یافتن به قیمت‌های بالاتر در فصل دوم را نیز دارد. این اتفاق در سال‌جاری برای قیمت نفت رخ داد و در فصل دوم برای مدتی در آوریل و مه، از ۷۰ دلار بر بشکه نیز عبور کرد. با این حال مریل لینچ اعلام کرد «تنها یقین در مورد بازار نفت عدم اطمینان است.» این بانک با تکیه بر همین عدم اطمینان؛ در آوریل اعلام کرد قیمت نفت به دلیل کاهش تولید اوپک، کندی رشد نفت شیل آمریکا و مقررات جدید کشتیرانی در ۲۰۲۰ از شانس صعود به ۱۰۰ دلار برخوردار است اما در آگوست از موضع خود عقب‌نشینی و اعلام کرد اگر چین تصمیم بگیرد با وجود تحریم‌های آمریکا حجم بالایی از نفت ایران را وارد کند، نفت ممکن است به ۳۰ یا ۴۰ دلار سقوط کند.

اداره اطلاعات انرژی آمریکا

یک ماه بعد از اعلام پیش‌بینی سیتی، بانک جهانی و مریل لینچ، اداره اطلاعات انرژی آمریکا چشم‌انداز خود از قیمت نفت در ۲۰۱۹ را اعلام کرد. پیش‌بینی این سازمان متوسط قیمت نفت‌خام برنت در سال ۲۰۱۹ را ۶۱ دلار بر بشکه عنوان می‌کرد. این چشم‌انداز در ژانویه ۲۰۱۹ از سوی EIA عنوان شد و در آن زمان، برنت در محدوده ۸۰/ ۵۳ دلار بر بشکه و نفت‌خام آمریکا روی ۴۱/ ۴۵ دلار بر بشکه معامله می‌شد. به این ترتیب پیش‌بینی این موسسه چندان بد نبود زیرا شاخص نفت‌خام برنت در فصل سوم سال‌جاری میلادی به‌طور متوسط با قیمت ۷۰/ ۶۲ دلار بر بشکه معامله می‌شد و متوسط ماه نوامبر نیز ۷۰/ ۶۲ دلار بر بشکه بود که ۲ دلار کمتر از پیش‌بینی ۱۱ ماه قبل این موسسه بود.

اف ایکس ایمپایر

اف ایکس ایمپایر با استفاده از تکنیک ADL یا یادگیری دینامیک تطبیقی در ژوئن امسال پیش‌بینی‌ کرد قیمت‌های نفت در فاصله ژوئن تا اکتبر بین ۴۷ تا ۶۴ دلار خواهد بود و در نوامبر تا دسامبر به ۴۵ تا ۵۰ دلار کاهش پیدا می‌کند و ممکن است تا پایان سال یا اوایل سال ۲۰۲۰ به پایین ۴۰ دلار سقوط کند. اما این پیش‌بینی با واقعیت بازار بسیار فاصله داشت زیرا شاخص نفت‌خام آمریکا درحال‌حاضر بیش از ۶۰ دلار بر بشکه معامله می‌شود که حدود ۲۰ دلار بالاتر از پیش‌بینی‌ ۴۰ دلاری این شرکت برای پایان سال است.

گلدمن ساکس

جف کوری، رئیس تحقیقات بازارهای کالایی در موسسه گلدمن ساکس در ماه اکتبر هشدار داد که چنانچه مازاد عرضه، ذخایر نفت‌خام را پر کند، خطر سقوط قیمت نفت‌خام آمریکا به ۲۰ دلار بر بشکه وجود دارد. اما ذخایر نفت در آمریکا رشد چشمگیری پیدا نکردند و حتی در ۵۰ هفته گذشته مجموعا ۴۱/ ۱ میلیون بشکه کاهش نیز داشته است. با این حال ذخایر جهانی داستان متفاوتی دارند و کوری در دفاع از نظرش، گفته بود شانس سقوط قیمت دبلیو تی‌آی به ۲۰ دلار بر بشکه کمتر از ۵۰ درصد است.

آژانس بین‌المللی انرژی

فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بین‌المللی انرژی با تکیه بر پیش‌بینی‌ اکتبر ۲۰۱۸ گلدمن ساکس گفته بود قیمت‌های پایین باعث کند شدن تولید نفت آمریکا خواهد شد و در نتیجه قیمت‌ها بار دیگر رشد خواهند کرد. آژانس بین‌المللی انرژی در جولای پیش‌بینی‌ کرد کندی رشد تقاضا برای نفت، مانع رشد بیشتر قیمت‌ها خواهد شد. در آن زمان نفت برنت ۱۰/ ۶۳ دلار بر بشکه معامله می‌شد و دبلیو تی‌آی نیز روی ۱۸/ ۵۶ دلار بر بشکه قرار داشت. با توجه به اینکه نفت برنت در تاریخ ۱۲ دسامبر ۴۷/ ۶۴ دلار بر بشکه بود و ۵۰/ ۱ دلار بر بشکه با پیش‌بینی‌ قیمتی آژانس فاصله داشت، می‌توان گفت که پیش‌بینی این موسسه درست بوده است.

نظرسنجی رویترز

در آگوست سال‌جاری ، رویترز با انجام یک نظرسنجی از ۵۱ اقتصاددان و تحلیلگر، میانگین بهای برنت در ۲۰۱۹ را ۰۲/ ۶۵ دلار بر بشکه اعلام کرد. در آن زمان میانگین قیمتی برنت در محدوده ۰۸/ ۶۵ دلار بر بشکه قرار داشت بنابراین نتیجه این نظرسنجی دور از واقعیت نبود. علت این اتفاق نیز توجه تحلیلگران به جنگ تجاری آمریکا و چین و ریسک کند شدن رشد اقتصادی در نتیجه آن بود.

آربی‌سی کپیتال مارکت

حلیما کرافت در موسسه RBC Capital Markets تحلیلگر است. او در ماه مه سال جاری اعلام کرد شاخص نفت‌خام برنت به تنش‌های منطقه‌ای در خاورمیانه می‌تواند در تابستان۲۰۱۹به بیش از ۸۰ دلار بر بشکه افزایش پیدا کند. پیش‌بینی او تا حدودی درست بود زیرا در کنار تهدیدهای ایران از مسدود کردن تنگه هرمز، حملاتی به چند نفتکش در آب‌های منطقه انجام گرفت. چندی بعد پهپادها و موشک‌های حوثی‌های یمن به تاسیسات نفتی آرامکو سعودی برخورد کردند که اوج تنش‌ها در منطقه بود. بعد از این حملات اگرچه قیمت‌ها با جهش ۲۰ درصدی همراه شدند اما به ۸۰ دلار بر بشکه نزدیک نشدند. علت اصلی این اتفاق جریان داشتن جنگ تجاری و ضعیف شدن رشد تقاضای نفت‌خام بود در غیر این صورت جهش قیمت‌ها به ۸۰ دلار در پی تنش‌های خاورمیانه، اتفاقی دور از ذهن نبود.

گروه اوراسیا

 هنری رام، تحلیلگر ارشد گروه مشاوره ریسک سیاسی اوراسیا انتظار داشت قیمت نفت به بالای ۱۰۰ دلار و در صورت رویارویی جدی در خاورمیانه به بالای ۱۵۰ دلار برسد که این پیش‌بینی‌ از پیش‌بینی‌های نفت ۸۰ دلاری و ۱۰۰ دلاری هم دورتر از واقعیت بود.

نظرسنجی موسسه وال‌استریت‌ژورنال

در پایان آوریل۲۰۱۹، حدود یک هفته پس از اینکه آمریکا اعلام کرد معافیت‌های نفتی برای مشتریان ایران را تمدید نخواهد کرد، تحلیلگران در نظرسنجی وال‌استریت‌ژورنال میانگین قیمت نفت برنت در ۲۰۱۹ را ۷۰ دلار بر بشکه پیش‌بینی‌ کردند. این پیش‌بینی ۲ دلار در هر بشکه بالاتر از پیش‌بینی‌ ماه قبل این موسسات بود. نفت در آن زمان نزدیک ۷۰ دلار بود با این حال قیمت‌های نفت در ادامه سال موفق نشدند به سطح بالاتری صعود کنند. به همین واسطه پیش‌بینی این تحلیلگران در ردیف پیش‌بینی‌های نه چندان درست قرار گرفت.