بازدهی دلار بیشتر است یا بورس؟

 تورم، محرک بازار سرمایه است

حمیدرضا کاهدی /  کارشناس بازار سرمایه

هر عامل تورم‌زا به رشد سهام در بورس منجر می‌شود، علت هم این است که قیمت سهام یک ارزش نسبی است که متاثر از سود حسابداری شرکت‌هاست که این سود با تورم رشد می‌کند. (باید توجه داشت که این سود را باید از سود اقتصادی تفکیک کرد.) برای همین، هر عامل تورم‌زایی این سود را تغییر داده و به‌تبع آن، قیمت افزایش می‌یابد. بدیهی است شرکت‌هایی که درآمد ارزی دارند یا قیمت‌ کالاهای آنها با قیمت‌های جهانی تعیین می‌شود، تاثیرپذیری بیشتری از نرخ دلار دارند مانند شرکت‌هایی که صادرات دارند که طبعا قیمت صادراتی آنها در قیمت دلار ضرب شده و در بودجه آنها محاسبه می‌شود. هرچند که بخشی از آنها دلار نیمایی دریافت می‌کنند اما همان ارز نیمایی هم متاثر از قیمت بازار است. کالاهایی هم هستند که ممکن است صادرات نداشته باشند اما با قیمت‌ جهانی در داخل به‌فروش می‌رسند که آن‌هم از قیمت دلار متاثر می‌شوند.  شکل سوم هم شرکت‌هایی هستند که علاوه بر واردات قانونی، واردات غیرقانونی هم دارند. با افزایش قیمت دلار که واردات صرفه اقتصادی خود را از دست می‌دهد، حجم فروش این شرکت‌ها افزایش یافته و شرایط خوبی به‌دست می‌آورند.

صنایع صادرات‌محور با افزایش قیمت دلار رشد می‌کنند

پیمان ارمغان/  تحلیلگر بازار سرمایه

افزایش قیمت دلار بر بازار سرمایه اثر مستقیم دارد. در درجه اول صنایعی که صادرات مستقیم داشتند مانند فولاد و پتروشیمی و بعد از آنها و معمولا با یک تاخیر زمانی کالاهایی که جنبه وارداتی دارند از افزایش قیمت دلار اثر می‌پذیرند. اکنون چون بحث واردات کمرنگ شده، شاید اثر افزایش قیمت دلار بر شرکت‌هایی که کالاهای مشابه اقلام وارداتی تولید می‌کنند کمتر از قبل باشد ولی صنایعی که صادرات‌محور هستند مثل فولاد و پتروشیمی و صنایعی از این دست، از افزایش قیمت دلار اثر خواهند پذیرفت.

رفتارهای متفاوت دلارهای چندقیمتی در بازار

همایون دارابی /  کارشناس بازار سرمایه
 

وضعیت دلار در ایران وضعیت پیچیده‌ای است، به‌این خاطر که ما یک نظام چند قیمتی در کشور داریم که هرکدام از این قیمت‌ها رفتار متفاوتی در بازار ایجاد می‌کند. در حال‌حاضر سه‌ نرخ مستند و شفاف داریم: دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، دلار نیمایی و دلار بازار آزاد. از ابتدای سال رفته‌رفته دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی  برای برخی کالاها حذف شد. این مساله برای شرکت‌هایی که با این دلار فعالیت می‌کردند (از جمله شرکت‌های غذایی و دارویی) دشواری‌های بسیاری به‌همراه داشت. پس از حذف دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی، شاهد آن بودیم که فروش و بهای تمام‌شده این شرکت‌ها افزایش پیدا کرد. چون رقم کلی فروش افزایش می‌یابد، سود شرکت‌ها هم بالا می‌رود، بنابراین تاثیر مثبتی در این شرکت‌ها ایجاد می‌شود. هرقدر این ارز بیشتر از بازار رخت ببندد، تاثیرات آن بیشتر دیده می‌شود.  مساله دوم ارز نیمایی است که مبنای تاثیر درآمدهای ارزی شرکت‌های صادراتی بوده و هرچند که همچنان نرخ آنها از بازار آزاد کمتر است اما قیمت آنها نیز در حال افزایش است و از این منظر هم منجر به سود شرکت‌های صادراتی می‌شود. قیمت ارز آزاد هم در حالی افزایش پیدا کرده که بخشی از شرکت‌هایی که سهمیه ارزی ندارند، ناچارند ماشین‌آلات و مواد اولیه خودشان را از بازارهای واسطه‌ای دریافت کرده و هزینه‌های بسیاری متقبل می‌شوند. این شرکت‌ها که دسترسی به ارز نیمایی ندارند شاهد تاثیر منفی خواهند بود. تاثیرات هرکدام از این ارزها،‌ با بقیه متفاوت است و باید دید در شرکتی که موردتوجه ماست، کدام یک از ارزها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بازار سرمایه جلوتر از قیمت دلار است

حسام حسینی/  تحلیلگر بازار سرمایه
 

بازار سرمایه بسیار جلوتر از قیمت دلار حرکت کرده است و رشدی که دلار در این مدت داشته می‌تواند بخشی از افزایش سودها در این بازار را توجیه کند. اگر رشد شاخص بازار سرمایه را دلاری نگاه کنیم با اختلاف فاحشی از همه بازارها جلوتر است. بازار سرمایه در سه ماه اول سال‌جاری ۱۰۰درصد رشد دلاری داشته و نشان می‌دهد که بازار سرمایه خیلی جلوتر از دلار حرکت کرده است.

بازار به استقبال افزایش نرخ ارز می‌رود

حمید میرمعینی /  کارشناس بازار سرمایه

افزایش قیمت دلار در 2 سال گذشته تاثیر بسزایی داشته و باید گفت مهم‌ترین پیشرانی بازار سرمایه به لحاظ بنیادی، بحث افزایش نرخ دلار بوده که افزایش تورم را نیز به‌دنبال داشته است. تورم هم سودآوری شرکت‌ها و ارزش دارایی‌ها و منابع ارزی شرکت‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده است. بنابر این 3 مساله عمده ارزش‌گذاری که دارایی‌های مالی شرکت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند، تاثیر مستقیم از دلار و تورم می‌پذیرند.  عمدتا شرکت‌هایی که صادرات‌ محور بودند از افزایش دلار تاثیر پذیرفتند اما پس از ثابت ماندن قیمت دلار، تورمی که ایجاد شد بر اکثر دارایی‌ها، ارزش‌های جایگزین شرکت‌ها و منابع ارزی آنها تاثیر گذاشت.  در مورد اینکه دلار همچنان اثر خود را بر بازار خواهد داشت باید گفت بله، با توجه به تجربه تاریخی اثرگذاری نوسان‌های نرخ دلار بر بازار سرمایه، این تاثیرپذیری همچنان ادامه خواهد داشت. مورد دیگری هم که مطرح است نگاه جدید حاکمیت و ورود نقدینگی به بازار سرمایه، بازارهای جهانی، سیاست‌گذاری‌های اقتصادی دولت مانند کاهش نرخ بهره و... هم بر وضعیت بازار تاثیرگذار است اما نوسان دلار مهم‌ترین عامل موثر بر رشد و رونق بازار سرمایه بوده که ربطی هم به عملکرد شرکت‌ها به لحاظ کارآیی و بهره‌وری نداشته است. بنابر این افزایش نرخ دلار، تغییرات بسیاری در بازار سرمایه ایجاد کرده و این بازار هم به استقبال این افزایش رفته است.

اثر افزایش قیمت دلار بر صنایع فلزی، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و بانک‌های دارای ذخیره ارزی

احسان رضاپور/  کارشناس بازار سرمایه

حتما افزایش قیمت دلار بر بازار سرمایه اثر دارد. شرکت‌هایی که در دارایی‌های خود سرفصل‌های ارزی دارند، فروش‌های آنان به‌صورت ارزی انجام می‌شود یا نوع قیمت‌گذاری محصولاتشان ارزی و تابع نرخ دلار است، تحت‌تاثیر افزایش قیمت دلار قرار می‌گیرند. از مهم‌ترین آنها هم می‌توان به عمده شرکت‌های فعال در حوزه صنعت فلزات، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها یا بانک‌های دارای ذخیره ارزی مناسب اشاره کرد. طبیعی است افزایش قیمت دلار نیمایی که مبنای محاسباتی ارز در نرخ فروش محصولات این شرکت‌ها یا اسناد مالی آنان است، به‌صورت مستقیم و قابل‌ملاحظه‌ای در وضعیت سودآوری و حاشیه سودشان اثر بگذارد و در نهایت باعث شود که توجه و اقبال بازار به این نمادها جلب شود.

اثر  قیمت دلار بر بازار سرمایه

مازیار فتحی/  کارشناس بازار سرمایه

اثر افزایش قیمت دلار بر بازار سرمایه قطعا افزایشی خواهد بود. امروز وضعیت بازار با گذشته فرق کرده است. در گذشته وقتی قیمت دلار بالا می‌رفت فقط صنایعی که صادرات داشتند رشد سود داشتند اما اکنون اینگونه نیست. امروز به محض اینکه قیمت دلار افزایش پیدا می‌کند روی کل بازار اثر می‌گذارد؛ حتی شرکت‌هایی که از رشد دلار آسیب می‌بینند هم با افزایش آن رشد پیدا می‌کنند. مثلا صنعتی مانند خودرو که از رشد دلار آسیب می‌بیند، وقتی قیمت دلار بالا می‌رود، در بازار سرمایه رشد می‌کند چون دارایی‌هایش افزایش پیدا کرده است. دلیل این اتفاق هم این است که نگاه بازار نگاه تورمی است.