سرگیجه داور بورس تهران

به گزارش اقتصادنیوز، سازمان بورس برای حد نصاب سرمایه گذاری در سهام صندوق های با درآمد ثابت ظرف 22 روز گذشته سه تصمیم مختلف گرفته است.

8 مرداد ماه/سازمان بورس: حد نصاب سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق‌های بادرآمد ثابت به پنج درصد کاهش یافت و صندوق‌ها تا پایان مرداد برای رعایت این حد فرصت دارند.

29 مرداد/سازمان بورس: صندوق‌های با درآمد ثابت تا پایان سال برای رعایت حد نصاب ۵ درصد فرصت دارند.

30 مرداد/سازمان بورس:  حد نصاب سقف سرمایه‌گذاری سهام صندوق‌های با درآمد ثابت، تا ۱۵ درصد افزایش یافت.

کجدار و مریزی ناظر بورس

آخر هفته گذشته اکثرا تحلیل گران و فعالان بازار در حال شمارش تعداد تصمیم های سازمان بورس در یک روز بودند غافل از آنکه سازمان در همان روز به جهت تصمیم گیری یک رکورد دیگر هم زده بود.رکورد این بود که برای یک موضوع در 22 روز سه تصمیم مختلف گرفته شد.سقف سرمایه گذاری صندوق های با درآمد ثابت در این مدت سه بار تغییر کرد!

کسی هم نپرسید این میزان تغییر به چه دلیلی بوده‌است؟ اگر روند تصمیم‌ها در ابتدای مرداد درست بوده چرا در پایان مرداد از آن عدول شده است؟ اگر روند بازار دلیل این تغییرات بوده چرا از همان ابتدا شرایط به درستی پیش‌بینی نشده که حالا ناخدا ناچار شود در دو روز پیاپی دو تصمیم کاملا متفاوت بگیرد؟

عیار افزایش حد نصاب صندوق‌ها؟

سازمان بورس امیدوار است افزایش حد نصاب صندوق  درآمد ثابت فشار فروش را کم کند. در 8 مرداد که تصمیم گرفته شد حد نصاب تا 5 درصد کاهش پیدا کند برآورد شد صندوق‌های با درآمد ثابت ناچار شوند 15 هزار میلیارد تومان از سهام خود را به فروش رسانند.

سازمان بورس امیدوار است افزایش حد نصاب علاوه بر اینکه فشار فروش بالقوه را کم کند سمت تقاضا در بازار را نیز تقویت کند.

اما تحلیل‌گران می‌گویند تا زمانی که روند بازار بهبود پیدا نکند این تصمیم اثری بر سمت تقاضا نخواهد داشت، زیرا صندوق‌ها بی‌گدار به آب نمی زنند.

فلسفه کاهش حد نصاب

صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یکی از انواع صندوق‌های مشترک است که با حداقل ریسک بازدهی مناسبی را نصیب سرمایه‌گذاران می‌‌کند و اشخاصی که در صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می کنند افراد ریسک‌گریزی هستند که می‌خواهند سود قابل قبولی هم به دست بیاورند.

در صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت به دلیل اینکه ریسک حداقل است بخش زیادی از دارایی‌های صندوق در گواهی سپرده بانکی، اوراق خزانه و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. پس از رشد عجیب شاخص، سازمان بورس با هدف کاهش ریسک در این صندوق حد نصاب را کاهش داد تا این شرکت‌ها فقط 5 درصد از دارایی‌های خود را تبدیل به سهام کنند. اما حال که بازار ریزشی شده و انتظارات برای رشد تعدیل شده ناظر بورس برای جلوگیری از روند حاکم بر بازار به صندوق‌ها اجازه داده حد نصاب را افزایش دهند. سؤال این است که شرایط ریسک نسبت به ابتدای مرداد تا چه حد کم شده که حد نصاب صندوق در پایان مرداد ماه سه برابر شده است؟ آیا می‌توان از این صندوق‌ها که نماد ریسک‌گریزی هستند به عنوان سپر بازار استفاده کرد؟

سیاست واکنشی به جای کنش سیاستی

ظاهرا فقط در حوزه ارز نیست که هر سه روز یک بار یک تصمیم جدید گرفته می‌شود. متولیان بورس هم نشان دادند اگر لازم باشد علاوه بر اینکه هر روز می‌توانند سه تصمیم متفاوت با روز قبل بگیرند یک تصمیم را هم در کمتر از سه هفته سه بار تغییر می‌دهند.

این عارضه در حوزه اقتصادی برای متخصصان آشنا است و به آن اقتضائی عمل کردن گفته می‌شود. واکنش‌های اقتضائی در مقابل تصمیم‌های قاعده‌مند.

 در ابتدای دولت روحانی پژوهشی انجام شد درباره عوامل رکود تورمی در ایران، نتایج نشان داد اشتباه‌های سیاست‌گذاری و بخصوص سیاست‌های کج دار و مریز در زمان شوک و تلقی غلط از ماهیت شوک می‌تواند به تعمیق بحران منجر شود. پژوهش برای دور شدن اقتصاد از نوسان بر چند متغیر تأکید کرده بود؛ استقلال، شفافیت، اعتبار، نظارت و قاعده‌مندی.

بورس تهران با شوک روبه‌رو شده است.یک راه این است که با تغییر مقررات به صورت روزمره به مقابله با این روند رفت حال آنکه اگر بازار وارد فاز ریزشی شده باشد طبیعتا سازمان نمی تواند با این ابزارها اقدام موثری برای مقابله با این روند انجام دهد.مداخله و تغییر مقررات به صورت واکنشی فقط ریسک در بازار را بالا می برد و اعتبار مقام ناظر نزد بازیگران بازار سهام را تخریب می کند.

آیا متولیان بورس از تجربه سیاست‌گذاری در اقتصاد کلان درس می‌گیرند یا در این سازمان نیز "در" بر همان پاشنه‌ای می‌چرخد که در سیاست‌گذاری اقتصادی چرخیده است؟