دومین «مُهر تایید» دولت دونالد ترامپ بر «برجام»
به گزارش اقتصادنیوز، دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا که همواره توافق هستهای با ایران را یک توافق «بد» خوانده است، بار دیگر در آخرین ساعات روز دوشنبه تایید کرد که ایران به توافق هستهای یا همان برجام که دو سال پیش با گروه 1+5 امضا کرد، پایبند بوده است. با این حال رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا گفته است که دولت برای اجرای سفت و سختتر این توافق فشار میآورد و تحریمهای تازهای را در ارتباط با ادعاهایی همچون حمایت از تروریسم بر این کشور اعمال میکند. همزمان محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در گفتوگو با نشریه «نشنال اینترست» به بدعهدی آمریکا در اجرای توافق هستهای واکنش نشان داد و تاکید کرد «تهران حق خروج از برجام را برای خود محفوظ میدارد.» دولت آمریکا هر 90 روز یک بار باید گزارشی مبنی بر تایید پایبندی ایران به تعهدات هستهایاش ذیل برجام را به کنگره ارائه دهد که آخرین بار 18 مه این گزارش به کنگره ارائه شد.
ترامپ بر خلاف روح برجام موضوعات دیگر از جمله مسائل خاورمیانه و اتهاماتی بیاساس علیه ایران مبنی بر اینکه ایران ثبات خاورمیانه را بر هم میزند را در دو نامه اخیر خود به کنگره گنجانده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم در هفت گزارشی که بعد از توافق هستهای ارائه کرده پایبندی ایران به تعهداتش براساس برجام را تایید کرده است. ترامپ بارها اعلام کرده توافق هستهای با ایران را بد میداند. او دستور داد شورای امنیت ملی و دیگر نهادهای این کشور این توافق را بررسی کنند. هنوز نتیجه این بررسی روشن نشده است. با این حال دولت او اکنون برای دومین بار پیروی ایران از مفاد آن توافق را تایید کرده و گفت که آمریکا هم به آن وفادار خواهد بود. تیلرسون به کنگره نوشت که براساس اطلاعاتی که دولت آمریکا به آنها دسترسی دارد ایران همچنان به شرایط برجام پایبند است.
حق خروج از برجام
از سوی دیگر وزیر خارجه ایران روز دوشنبه در گفتوگو با نشریه «نشنال اینترست» به بدعهدی آمریکا در اجرای توافق هستهای واکنش نشان داد و تاکید کرد تهران حق خروج از برجام را برای خود محفوظ میدارد. وزیر امور خارجه ایران از تاخیر در اجرای برخی از بندهای توافقنامه ازسوی آمریکا همچون روند فروش هواپیما به ایران انتقاد کرد و افزود که ایران این موضوع را در کمیسیون مشترک مطرح کرده است. به گفته ظریف (تایید) قرارداد ایرباس نزدیک به 9 ماه و قرارداد بوئینگ نزدیک به 4 ماه برای آمریکا زمان برد که از دیدگاه ما، زمانی طولانی است. برای بخشی از این موضوع در کمیسیون مشترک چارهاندیشی شد، برای بخشی نه. وزیر امور خارجه در ادامه به این موضوع اشاره کرد که چنانچه نقض عمدهای در اجرای مفاد توافق رخ دهد، ایران گزینههای دیگری از جمله «خروج از توافق هستهای» را در اختیار دارد.
چشمانداز روابط تهران و واشنگتن
در ادامه ظریف در پاسخ به سوالی درباره آینده روابط ایران و آمریکا گفت که این موضوع کاملا بستگی به رویکرد طرف آمریکایی دارد. آمریکا باید به ایران بهعنوان کشوری در منطقه نگاه کند که مردمش 10 ساعت در صف میایستند تا رای بدهند. وی ادامه داد: «آمریکا باید این تصورهای خودخواهانه را که بارها از جانب برخی از اعضای دولت این کشور مطرح شده است، کنار بگذارد. واشنگتن باید این تصور را کنار بگذارد که میتواند در منطقه جنجال به پا کند و از منافع مالی آن بهرهمند شود.
سیاست تغییر حکومت جواب نمیدهد
از سوی دیگر وزیر خارجه ایران عصر دوشنبه (به وقت محلی) در نشست اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا با تاکید بر اینکه سیاست تحریم و تغییر حکومت در ایران جواب نمیدهد، خواستار واقعبینی واشنگتن و اتمام اظهارات مداخلهجویانه مقامهای آمریکایی شد. به گزارش «ایرنا» ظریف با اشاره به این موضوع که آمریکا از زمان انقلاب اسلامی ایران بهدنبال تغییر حکومت بوده و از گذشته درس نگرفته است، گفت: در دولت اوباما بهطور رسمی گفته شد که چنین سیاستی کنار گذاشته شده؛ اما باور نداریم که در حقیقت چنین بوده باشد. ظریف تاکید کرد: همه کشورهای منطقه به نحوی زیر چتر حمایت خارجی هستند اما ایران اینگونه نیست. به گفته رئیس دستگاه دیپلماسی، تغییر حکومت در ایران جواب نمیدهد چرا که ایران کشوری نیست که مشروعیت خود را از آمریکا بگیرد بلکه به مردم خود متکی است.
سیگنالهای متناقض
همچنین محمد جواد ظریف، در این نشست گفت که تهران از طرف دولت دونالد ترامپ «پیامهای ضد و نقیضی» دریافت کردهاست. ظریف با تاکید بر اینکه دولت آمریکا در ماههای گذشته، سیگنالهای متناقضی به ایران و منطقه ارسال کرده است، ادامه داد: «ایران درخصوص توافقهستهای جدی است و ما معتقدیم این توافق میتواند بنیانی برای همکاریها باشد.» او بر لزوم رسیدن به درک بهتر در این خصوص تاکید کرد چراکه سوءبرداشتهای بسیاری صورت میگیرد.ظریف درخصوص محدودیتهای اعمال شده در توافقهستهای با اشاره به اینکه برخی از محدودیتهایی که ایران برای اعتمادسازی با آنها موافقت کرده است، در سالهای آینده لغو خواهد شد افزود: «اما ما همچنان به عدم ساخت تسلیحات هستهای متعهد خواهیم بود.»
همچنین رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به طرح مشترک تحریمهای ایران و روسیه که هماکنون در مجلس نمایندگان آمریکا در دست بررسی است، با تاکید بر اینکه این تحریمها نقض توافق هستهای است، گفت: «واکنش ما در زمان مناسب اعلام خواهد شد. تحریمها برای آمریکا نه سرمایه که همواره یک بدهی بوده است.»
موشکها تنها برای مقاصد دفاعی است
وزیر خارجه ایران در بخش پایانی صحبتهای خود با اشاره به اتهامهایی که طرف آمریکایی درخصوص بحث موشکی متوجه ایران کرده است، گفت: «همانطور که در برجام آمده، موضوع درباره موشکهایی است که برای حمل کلاهکهای هستهای طراحی شده باشند. از آنجا که ما هیچ کلاهک هستهای نداریم، چنین موشکهایی هم طراحی نمیکنیم.» او ادامه داد: «موشکهای ما برای مقاصد دفاعی است. این موضعی است که به آن متعهد هستیم و امیدواریم که دیگر کشورها هم چنین موضعی اتخاذ کنند.»
آمریکا 18 فرد و موسسه را در لیست تحریمهای ایران قرار داد
در ادامه سیاستهای خصمانه و ضدایرانی، وزارت خزانهداری آمریکا روز گذشته از اعمال تحریمهای جدیدی علیه ایران در رابطه با برنامه موشکی و آنچه آن را کمک به تنشهای منطقه خوانده است، خبر داد. به گزارش «ایسنا» به نقل از آسوشیتدپرس، وزارت خزانهداری آمریکا طی بیانیهای اعلام کرد که 18 فرد و گروه را به دلیل حمایت آنها از برنامه موشکی ایران در لیست تحریم قرار داده است. در این بیانیه آمده است که 7 گروه و 5 فرد که با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همکاری داشتهاند، در این لیست قرار گرفتهاند. این تحریمها همچنین 3 فرد مرتبط با آنچه آمریکا آن را گروه اقدامات مجرمانه چندملیتی که مقر آن در ایران است، خوانده را نیز شامل میشود.