جهانگیری: رابطه بین فساد و اقتصاد دولتی «یک به یک» است
او در پاسخ به سوالی درباره فایده متعهد ماندن ایران به برجام در صورت خروج ایالات متحده اعلام کرد: ما تا زمانی که برجام در جهت منافع ملی کشورمان باشد حتما از آن حمایت می‌کنیم و نقض‌کننده آن نخواهیم بود، اما هر زمان احساس کنیم که برجام دیگر منافعی برای ما ندارد و در جهت مصالح کشور نیست حتما از برجام عبور خواهیم کرد. جهانگیری همچنین تاکید کرد که به‌طور قطع ایران نخستین کشوری نخواهد بود که برجام را کنار می‌گذارد.
جهانگیری با برشمردن اهداف ایران از برجام، آن را در سه دسته عنوان کرد؛ به گفته معاون اول رئیس‌جمهوری به رسمیت شناختن حق هسته‌ای ایران، ادامه فعالیت هسته‌ای صلح‌آمیز و لغو تحریم‌ها سه هدف ایران از برجام بوده است و این اهداف تا زمانی که ادامه پیدا کند ایران به برجام پایبند است. معاون اول رئیس‌جمهوری افزود: باید بتوانیم نفت‌مان را بفروشیم و پول آن را بدون هیچ گونه محدودیتی دریافت کنیم، مسائل‌مان با دنیا حل شود. جهانگیری در پاسخ سوالی درباره این موضوع که سرمایه‌گذار خارجی تا خیالش از جانب آمریکا راحت نباشد، نمی‌آید و آیا این موضوع شما را نگران نمی‌کند، گفت: دنیا که فقط آمریکا نیست. در این یک سال بیش از ۳۰ میلیارد دلار قرارداد با طرف‌های خارجی امضا شده و خط اعتباری داریم. اروپایی‌ها وقتی دیدند بانک‌هایشان دارند مقاومت می‌کنند، روش دیگری را خودشان پیدا کردند.
کسی مخالف سرمایه‌گذاری خارجی نیست
جهانگیری در ادامه این گفت‌وگو در پاسخ به این سوال که در درون حاکمیت چه کسانی مخالف سرمایه‌گذاری خارجی و موفقیت دولت روحانی هستند، گفت: به نظر من کسی در ایران مخالف سرمایه‌گذاری خارجی نیست. سپاه هم نیست. اولا سرمایه‌گذاری خارجی سیاست کلی اعلام شده از سوی رهبر انقلاب است. من هم به‌عنوان مسوول اقتصاد مقاومتی از مواردی که دارم پیگیری می‌کنم جذب منابع و سرمایه خارجی است. او افزود: زمان قراردادهای نفت ما تغییر جدی در جهتگیری‌های قراردادها انجام دادیم. به هرحال ما کشوری هستیم که نفت فقط یک موضوع اقتصادی نیست. نفت یک موضوع سیاسی نیز هست. وزارت نفت آمد قراردادهای جدیدتری مطرح کرد. IPC به شرکت‌های خارجی گفت شما پول بیارید، این جا برداشت کنید و بعد مسوولیت بهره‌برداری با خودتان باشد که از بشکه نفتی که برداشت می‌کنید به ازای آن ما یک عددی به شما پرداخت بکنیم. این خیلی حرف نویی است.
جهانگیری همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار که خواهان معرفی جریان مخالف دولت شده بود، گفت: جریان مقابل دولت با پروژه‌های ملی مخالفت نکردند بعد از اینکه قرارداد نهایی شد. توتال آمد و دارد کارش را می‌کند. او در ادامه با بیان اینکه اخیرا رهبری دستور دادند که نهادهای نظامی شرکت‌هایی که غیر‌مرتبط به فعالیت خودشان است واگذار کنند و همان طور که آقای رئیس‌جمهور دستور دادند که سازمان تامین اجتماعی، بانک‌ها و دیگر نهادهای دولتی که شرکت دارند باید واگذار شود، تاکید کرد: حتما بخش خصوصی ایران باید قدرتمندتر و قوی‌تر بشود و این توانایی را دارد که بزرگ بشود. اصل ۴۴ قانون اساسی هم می‌گوید شرکت‌های بزرگ، صنایع بزرگ، کشتی‌سازی، بانک‌ها دولتی است و قانون اساسی هم تحت‌تاثیر فضای اول انقلاب بر این مبنا شکل گرفته است ولی رهبری کار بزرگی کردند و آمدند تفسیری از اصل ۴۴ دادند و گفتند اینها می‌تواند دولتی نباشد.
فساد بالا در اقتصادهای دولتی
معاون اول رئیس‌جمهوری درباره مفاسد اقتصادی و میزان پیشرفت در مقوله مبارزه با فساد گفت: به نظر من به‌طور کلی در کشورهایی که اقتصادشان دولتی است، فساد بالاست. یعنی رابطه بین فساد و اقتصاد دولتی رابطه‌ای یک به یک است. البته وقتی می‌گوییم اقتصاد دولتی به این معنی است که بیش از ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی ایران متعلق به بخش خدمات است. حدود ۲۰ درصدش بخش صنعت و حدود ۱۳-۱۲ درصد متعلق به بخش کشاورزی است.
جهانگیری در پاسخ به این سوال که فساد کجا اتفاق می‌افتد، تاکید کرد: فساد در چند جا اتفاق می‌افتد؛ یکی فساد در نظام بانکی اتفاق می‌افتد و دیگری در زمین. او در توضیح فساد در نظام بانکی گفت: آنجا که مدیر دولتی اختیار دارد. آنجا که به قول معروف امضای طلایی وجود دارد. شما امروز اگر می‌خواهید یک ال سی باز کنید باید بالاخره به وزارت صنعت مراجعه کنید. باید به بانک مرکزی مراجعه کنید. یعنی فرآیند تصمیم‌گیری ما دولتی است. در این فرآیند گلوگاه‌هایی وجود دارد که در این گلوگاه‌ها بین بخش خصوصی و کارشناس برای مجوز گفت‌وگو می‌شود. در بانک این خطوط اعتباری که داریم با این روش نرخ دستوری هم که معمولا می‌گذاشتیم، این نرخ سود دستوری هر کس موفق می‌شد اعتبار از بانک می‌گرفت یک برد بزرگی کرده بود.
معاون رئیس‌جمهوری در اشاره به یکی دیگر از نقاط فسادزا از «زمین» نام برد و گفت: در کشور ما فساد عمده در جایی است که پول است یکی بانک است، یکی زمین است، یکی قراردادهای دولتی که می‌خواهد واگذار شود، پروژه‌هایی که می‌خواهد ساخته شود، حالا تحت تشریفات مناقصه است یا روش‌های دیگری انتخاب می‌شود. اینها جاهایی است که فساد‌های بزرگ شکل می‌گیرد. جهانگیری در پاسخ به این سوال که آیا فساد سراپای وجود این سیستم را گرفته است، گفت: اینطور نیست که فساد سراپای سیستم را گرفته باشد. واقعیتی که وجود دارد این است که در اقتصاد دولتی و در اقتصاد ایران فساد زیاد است و واقعیت بدتر این است که چون نتوانستیم اقتصاد را زود آزاد کنیم، شفاف‌سازی کنیم و نتوانستیم از کمک رسانه‌های آزاد استفاده کنیم، یک مقدار فساد سیستماتیک هم شده است.
او اعلام کرد: من اراده جدی در راس حکومت برای مقابله با فساد می‌بینم. رهبری گفتند نهادهای زیر نظر من هم از این مساله مستثنی نیستند. اگر ما به این نتیجه برسیم که در یک نهاد نظامی یا حکومتی فسادی وجود دارد، با قاطعیت دنبال می‌کنیم. کسی جرات نمی‌کند وقتی که ما بگوییم اینجا فساد وجود دارد، بگوید اینجا جلو نروید. معاون اول رئیس‌جمهوری در بخش دیگر این گفت‌وگو در پاسخ به سوالی درباره وضعیت جمهوری اسلامی ایران پس از آقای خامنه‌ای گفت: بحمدالله آیت‌الله خامنه‌ای حالشان خیلی خوب است. سرحال هم هستند به‌گونه‌ای‌که ما هیچ دغدغه‌ای نداریم. در زمان امام (ره) هم که مسوولان هنوز به این درجه از بلوغ سیاسی امروز نرسیده بودند اما همه دیدند که در بحث تعیین رهبری بعد از ایشان هیچ مشکلی پیش نیامد. این درجه از بلوغ در سیاستمداران ایران الان خیلی خوب است و در عین اینکه اختلافاتشان را با هم گاهی خیلی تند بروز می‌دهند؛ ولی روی تصمیم‌گیری روی مسائل مهم کشور در وقت خودش خیلی تعیین‌کننده هستند و هیچ بحرانی پیش نخواهد آمد.
ارتباط با رهبری
جهانگیری همچنین در پاسخ به این سوال که زمانی پل بین اصلاحات و آقای خامنه‌ای شدید. آیا همچنان این نقش را دارید، گفت: پل نشدم. بعد از درگذشت آقای هاشمی دغدغه‌ای به‌وجود آمد که اصلاح‌طلبان از طریق ایشان دغدغه‌هایشان را به رهبری منتقل می‌کردند. الآن که آقای خاتمی با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستند و اصلاح‌طلبان خودشان را در داخل نظام تعریف می‌کنند، من این را خدمت رهبری طرح کردم که ایشان در پاسخ گفتند چه کسی بهتر از خود شما. بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری هنوز به‌طور خصوصی خدمت ایشان نرفته‌ام ولی ان‌شاء‌الله حتما می‌روم.
جهانگیری رابطه خود با شخص رهبری را رابطه بسیار خوبی توصیف کرد و درباره نداشتن دیدار خصوصی با رهبری پس از انتخابات گفت: می‌خواستم یک مقدار از دوران انتخابات که در آن دوران یک کمی از کاندیداهای دیگر تندتر رفتم مقداری زمان هم بگذرد (با خنده). رابطه‌ام با آقای روحانی هم خیلی خوب و صمیمی است و شاید در بین همه دولت‌ها بهترین رابطه بین رئیس‌جمهوری و معاون اول در این دولت وجود داشته باشد.
او درباره اینکه در انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی شرکت خواهد کرد نیز گفت: اصلا به اینکه به‌عنوان کاندیدا شرکت کنم، حتی فکر هم نکرده‌ام. جهانگیری درباره وضعیت برادرش و اینکه آیا در فساد نقشی داشته این‌گونه پاسخ داد: من فقط در این باره یک بار گفتم منتظر اعلام نظر قوه‌قضائیه خواهم ماند و عدم موضع‌گیری در مورد پرونده قضایی ایشان نشان می‌دهد که من در مبارزه با فساد خیلی جدی هستم و هیچ خط قرمزی ندارم. البته ایشان هیچ ارتباطی با دولت نداشته و ندارد.
مطمئن هستم که احتمال استفاده از رانت به‌خاطر انتساب به من صفر است. او درباره اینکه چرا برخوردی با محمود احمدی‌نژاد درباره اقداماتش صورت نمی‌گیرد، گفت: دیگران باید جواب بدهند. نمی‌دانم چرا جواب نمی‌دهند. ایشان در حدی نیست که برای نظام بن‌بست ایجاد کند. برای من هم سوال است چرا برخورد نمی‌کنند. خودم طرفدار برخورد و دستگیری ایشان نیستم، ولی حتما باید رسیدگی قضایی بشود. ایشان اتهاماتی علیه مقامات رده بالای کشور می‌زند. موضوع آقای احمدی‌نژاد یک کمی پیچیده است.
