تزلزل سهام کالایی ها در پی کاهش قیمت دلار

به گزارش اقتصادنیوز ، شاخص کل بورس تهران با این افت 74 صدم درصدی پس از نزدیک به دو ماه به بازه 78 هزار واحد بازگشت. در ماه‌های اخیر محرک‌های پرتعدادی به کمک بازار سهام آمدند و شاخص را تا محدوده 81 هزار واحد رشد دادند. پس از مدت‌ها با رشد قیمت‌های جهانی، گروه‌های کالایی مورد توجه بازار قرار گرفتند و شاخص کل با کمک این گروه‌ها رشد کرد.

اگرچه گروه‌ خودرو و ساخت قطعات با افت تقاضای قابل توجهی مواجه شدند، اما گروه‌های فلزی و معدنی و همچنین تولیدکنندگان متانول و اوره در گروه محصولات شیمیایی به کمک بورس آمدند و ریسک برجامی بازار را پنهان کردند. به عبارت بهتر، شاخص بورس از محل گروه‌های وابسته به برجام تحت فشار بود، اما با افزایش قیمت‌های جهانی، گروه‌های کالایی راه را برای رشد شاخص کل هموار کردند.

بازار سهام تقریبا به‌طور مستمر دچار بیش‌واکنشی یا کم‌واکنشی است. اگرچه قیمت‌ها در بازار جهانی رشد می‌کرد و این موضوع به نفع شرکت‌های کالایی بود، اما فعالان بازار سهام به وضوح اثر افزایش قیمت‌های جهانی را بیش از واقعیت برآورد کردند. همین موضوع باعث رشد مداوم قیمت سهام گروه‌های معدنی و فلزی شد. این در حالی بود که اخطار ادامه‌دار نشدن قیمت‌ها در بازار جهانی وجود داشت، اما بورس‌بازان قیمت‌های لحظه‌ای را ملاک ارزش‌گذاری قرار داده بودند. این در حالی است که متوسط قیمت فروش در یک سال است که برای درآمدهای حاصل از فروش شرکت‌ها ملاک قرار می‌گیرد. حالا با ثبات قیمت‌های جهانی بازار به یاد محاسبه درآمد شرکت‌های با میانگین‌های نرخ فروش افتاده است. 

در این فضا ممکن است که قیمت در برخی از این سهم‌ها کف‌های قبلی خود را از دست بدهد. به عبارت بهتر، در دوره رشد قیمت، هیجان چاشنی کار شد و قیمت‌ها بیش از حد رشد کردند، حالا هم در مسیر نزولی و در راه تخلیه هیجان، ممکن است هیجان فروش در بازار حاکم شود و قیمت‌ها کف‌های قبلی خود را از دست بدهد.

نکته دیگری که در هفته‌های اخیر باعث رشد شاخص بورس می‌شد، افزایش قیمت دلار بود. در حالی که گروه‌های خودرویی به دلیل ریسک برجام و گروه‌های معدنی و فلزی به دلیل ثبات قیمت‌های جهانی و اصلاح قیمت سهام رو به افت گذاشته بودند، تنها گروهی که در روزهای اخیر با رشد شاخص مواجه بود، گروه محصولات شیمیایی بود. از آنجا که شرکت‌های حاضر در گروه محصولات شیمیایی در کنار مخارج ارزی، درآمد صادراتی قابل توجهی دارند و از محل تسعیر ارز سود شناسایی می‌کنند (تفاوت بین ارز مبادله‌ای و ارز آزاد)، با افزایش نرخ ارز آزاد درآمدهای ریالی این شرکت‌ها افزایش می‌یابد. در هفته‌های اخیر با افزایش دلار نه تنها چشم‌انداز درآمدهای این شرکت‌ها بهبود یافت، بلکه امیدواری‌ها برای تک‌نرخی شدن ارز نیز کمرنگ شد. در واقع مساله تک‌نرخی شدن ارز بود که باعث شده بود برخی از شرکت‌های گروه پتروشیمی P بر E چهار مرتبه‌ای اختیار کنند. این در حالی بود که متوسط P بر E بازار بیش از 5/ 7 مرتبه بود. فعالان بازار به دلیل هراس از موضوع تک‌نرخی شدن ارز ، کمتر از قبل به گروه محصولات شیمیایی توجه می‌کردند. با افزایش نرخ ارز نگرانی پتروشیمی‌ها از تک‌نرخی شدن ارز رنگ می‌باخت و بنابراین توجهات به این گروه افزایش یافت.

حالا دخالت‌های دولت در بازار ارز ، باعث شده است که تنها گروه مثبت بازار در روزهای اخیر نیز با افت شاخص مواجه شود. گروه‌های خودرویی، معدنی‌ها و فلزی‌ها در مسیر اصلاح قرار داشتند، حالا با اضافه شدن گروه محصولات شیمیایی به این روند، بازار سهام با سرعت بیشتری با افت مواجه می‌شود.براین اساس می‌توان یکی از دلایل افت قابل توجه شاخص کل بورس در روز گذشته را متاثر از افت شدید نرخ دلار دانست. بازار سهام یک کشور، اصولا ویترین اقتصاد آن کشور به حساب می‌آید. نوسان‌های شدید در بازارهای موازی، نوسان در تصمیمات کلان اقتصادی، هرگونه ناآرامی در اقتصاد کشور، مستقیما روی عملکرد دارایی‌ها مولد (از قبیل سهام شرکت‌ها) تاثیر می‌گذارد.