3 پیامد باز شدن نماد بانک ها در بازار سهام
به گزارش اقتصادنیوز ، شاخص کل بورس تهران در ادامه روند روزهای قبل، دیروز نیز افت 335 واحدی را به ثبت رساند. به این ترتیب از روز بازگشایی نماد بانک ملت (سه‌شنبه هفته گذشته) شاهد ریزش نزدیک به 2 درصدی شاخص بورس تهران هستیم. «وبملت» در معاملات دیروز نیز در میان نمادهای با بیشترین اثر منفی قرار داشت. مدیران سازمان بورس پیش از این به بازگشایی دیگر نمادهای بانکی در هفته جاری و همچنین هفته‌های آتی اشاره کرده بودند. در این میان به نظر می‌رسد انتظار برای ریزش بیشتر شاخص با فشار نمادهای بانکی در روز بازگشایی، فضای معاملات بازار سهام را منفی کرده است.
بر‌اساس محاسبات و با فرض ریزش نمادهای بانکی متناسب با ریزش قیمت بانک ملت در روز بازگشایی و در نظر گرفتن سایر عوامل حمایتی (مانند فاصله قیمت نمادهای بانک‌های صادرات و تجارت) از قیمت اسمی به نظر می‌رسد در نتیجه بازگشایی 6 نماد بانکی باید در انتظار ریزش 1600 واحدی شاخص کل بود. البته این ریزش می‌تواند تحت تاثیر سایر عوامل مانند حمایت‌های پرقدرت حقوقی‌ها تعدیل شود یا اینکه بازار با مقایسه وضعیت بنیادی بانک‌ها با یکدیگر حتی ریزش بیش از سهام بانک ملت را در دیگر نمادهای این گروه رقم بزند.
باید به این موضوع توجه داشت که بانک ملت برای سال جاری سود پیش‌بینی کرده است. این در حالی است که پیش‌بینی سایر بانک‌ها برای سال جاری تحقق زیان است.
بانک ملت سه‌شنبه هفته گذشته با افت 38 درصدی قیمت به معاملات بورس تهران بازگشت. با وجود تمام کاستی‌ها در صورت‌های مالی بانک‌ها بر‌اساس الزامات بانک مرکزی، کمتر کارشناسی این‌چنین افتی را برای سهام بانک ملت متصور بود. در حالی‌که انتظار می‌رفت با حمایت‌های همه‌جانبه سهامداران حقوقی در روز بازگشایی همراه باشیم؛ اما بدون حمایت‌های بازارگردان‌ها، «وبملت» سقوط آزاد را پس از 6 ماه دور بودن از فضای معاملاتی بورس تهران تجربه کرد. در این میان حتی سناریو تشدید تقاضا در قیمت‌های پایین بانک ملت نیز به وقوع نپیوست.
گرچه در ساعت پایانی معاملات روز بازگشایی (سه‌شنبه) و همچنین در ابتدای معاملات چهار‌شنبه تقاضا برای سهام این بانک افزایش یافت؛ اما این تقاضا در برابر سیل عرضه دوام نیاورد. دیروز نیز سهام بانک ملت از ابتدای معاملات با فشار فروش مواجه شد و این نماد تا صف فروش پیش رفت. با این حال افزایش تقاضا از سوی معامله‌گران به‌خصوص حقوقی‌ها باعث شد صف فروش جمع‌آوری شود. به این ترتیب بار دیگر با معاملات پرشور بانک ملت در کف قیمتی روزانه شاهد صدرنشینی این نماد در جدول ارزش معاملات روزانه بورس تهران بودیم. به نظر می‌رسد حتی نشست خبری مدیرعامل بانک ملت که در روز پنج‌شنبه انجام شد و حاوی اخبار مثبتی از بهبود بخش غیرمشاع و اصلاح بخش مشاع درآمدها بود نیز در این راستا کارساز نبوده است.
انتظار ریزش 1600 واحدی شاخص تحت تاثیر ریزش نمادهای بانکی متوقف وجود دارد. حال نکته مهم رفتار احتمالی بازار و روند شاخص‌های بازار سهام پس از فشار نمادهای بانکی است. ابتدا باید به این موضوع اشاره کرد که گرچه فضای منفی بازگشایی بانک‌ها در شرایط کنونی فلج‌کننده است، اما احتمال افزایش تقاضا و قدرت‌نمایی سطوح حمایتی در برابر قیمت سهام حتی در نماد بانک‌ها پیش از بازگشایی سایر نمادهای متوقف بانکی وجود دارد. در این خصوص می‌توان به تقاضای سنگین روز گذشته در بانک ملت و دیگر نمادهای اثرگذار بر شاخص به خصوص از سوی معامله‌گران حقوقی اشاره کرد. در شرایط کنونی فرض بر این است که شاخص تا زمان بازگشایی نمادهای بانکی در وضعیت کنونی درجا بزند.
علاوه بر این اثر افت قیمت نمادهای متوقف بانکی در مجموع در نظر گرفته شده است. با افت نمادهای بانکی می‌توان انتظار افت نسبت قیمت به درآمد بازار تا سطح 3/ 7 را داشت. در این خصوص بانک صادرات همچنان پیش‌بینی سود خود را تغییر نداده است ولی به نظر می‌رسد با توجه به عملکرد ضعیف این بانک در نیمه نخست سال نباید انتظار شناسایی سود از سوی این بانک را داشت. علاوه بر این در محاسبه نسبت قیمت به درآمد بازار از لحاظ زیان شرکت‌ها در محاسبات خودداری شده است. در نتیجه با در نظر گرفتن افت ارزش بازار نمادهای بانکی و در عین حال ریزش سودآوری بانک‌ها نسبت قیمت به درآمد بازار از حدود 5/ 7 در شرایط کنونی به 3/ 7 افت پیدا می‌کند. بر این اساس می‌توان سه‌سناریو برای ادامه حرکت بازار بیان کرد.
در روزهای پس از شوک نمادهای بانکی باید به این موضوع توجه داشت که در آستانه انتشار نخستین پیش‌بینی‌های شرکت‌ها قرار می‌گیریم. از اواخر ماه جاری و همچنین از ابتدای اسفند به تدریج شرکت‌ها نخستین برآورد از سال مالی 96 را به بازار ارائه می‌دهند. به نظر می‌رسد باید در انتظار تعدیل مثبت بیشتر شرکت‌ها به خصوص در حوزه کالایی بود. در این خصوص قیمت‌های جهانی اوره و متانول چندان میل به نزول ندارند و حتی قیمت در بازار جهانی در هفته گذشته روند صعودی داشته است. باید به این موضوع توجه داشت که پتروشیمی‌های اوره‌ساز و متانول‌ساز در نیمه نخست سال مالی با مشکلات شدید با توجه به افت شدید قیمت‌ها در بازار جهانی و همچنین نرخ پایین دلار مواجه بودند. با این حال نیمه دوم سال مالی این شرکت‌ها در مقایسه با نیمه نخست درخشان بود. حال درصورتی‌‌که نرخ‌های کنونی دلار و قیمت‌های جهانی مبنای پیش‌بینی برای سال مالی آینده قرار گیرد، باید در انتظار تعدیل مثبت این شرکت نسبت به آخرین بودجه 95 بود. این موضوع درباره گروه فلزات اساسی نیز صدق می‌کند. گرچه از نظر کارشناسان رشد قیمت سهام ماه‌های اخیر تا حدودی اثر رشد سودآوری در سال آینده را پیش‌خور کرده است اما این موضوع در گروه کالایی می‌تواند با توجه به سهم بالای آنها در سودآوری بازار سهام نسبت قیمت به درآمد کل بازار را کم کند. علاوه بر این نمادهای بانکی نیز با اصلاح شدید قیمت مواجه شده‌اند و انتظار فشار قیمتی از سوی این نمادها بسیار اندک است. حتی احتمال استقبال بازار از این نمادها با انتظار برای خروج از وضعیت کنونی و بهبود سودآوری در سال آینده وجود دارد. این سناریو که چندان دور از انتظار نیست می‌تواند کف حمایتی قوی در برابر شاخص ایجاد کند و به تدریج سهام آماده ادامه رشد قیمتی باشد.
دو سناریوی دیگر که می‌توان پس از بازگشایی بانک‌ها انتظار داشت، روند کم‌نوسان در معاملات بورس در کوتاه‌مدت تا خودنمایی عوامل مثبت در ماه‌های آینده است. در این شرایط زیانی که سهامداران در این مدت تجربه کرده‌اند و همچنین هراس از حضور در بازار سهام می‌تواند مانع از حضور نقدینگی تازه در بازار شود، با این حال دلایلی که در سناریوی پیشین عنوان شد می‌تواند سدی در برابر افت شاخص ایجاد کند. سناریوی پایانی نیز ایجاد فضای رکودی در بازار سهام است. پیش از این نیز بورس تهران با وجود افت شدید نسبت قیمت به درآمد رکود سنگین را تجربه کرده است. در این شرایط نیز احتمال تشدید فضای منفی و خروج نقدینگی از بازار سهام وجود دارد. این موضوع می‌تواند افت بیشتر نسبت قیمت به درآمد بازار را به دنبال داشته باشد. در صورتی‌که وضعیت بازارهای جهانی و نرخ دلار مطابق با روند کنونی پیش برود و وضعیت اقتصادی کشور نیز به حرکت رو به بهبود خود ادامه دهد ریزش قیمتی شدید نسبت قیمت به درآمد با فشار افت قیمت در صورت کسر می‌تواند فضا را برای یک رشد هیجانی در میان‌مدت فراهم کند.
