3 سناریوی بازگشت هیجان خودرویی در بورس تهران
به گزارش اقتصادنیوز ، کل ارزش معاملات بورس تهران روز گذشته تقریبا 259 میلیارد تومان بود که 48 میلیارد تومان یعنی بیش از 18 درصد آن به معاملات مربوط به نماد خساپا مربوط می شد.
درست یک سال از اجرایی شدن برجام و مورد توجه قرار گرفتن سهام شرکت‌های خودرویی می‌گذرد. پس از آغاز برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و کشورهای 1+5، ترافیک خبرهای مثبت درباره شرکت‌های این گروه و قراردادهای پرطمطراق با طرف‌های تجاری خارجی، افزایش یافت. در نتیجه فعالان بازار که پس از مدت‌ها صبر برای پایان یافتن مذاکرات هسته‌ای، برای سرمایه‌گذاری در بورس بی‌قرار بودند برای خرید سهام شرکت‌های خودروساز و قطعه‌ساز صف بستند.
در نتیجه تمایلات شدید بازار، شاخص گروه خودرویی در زمستان سال گذشته بیش از 200 درصد رشد نشان داد. با آغاز سال مالی جدید، رفته‌رفته انتظارات فعالان بازار به تعادل رسید و قیمت در سهام شرکت‌های خودروساز از ابتدای سال جاری رو به نزول گذاشت. زیان متوسط سهامداران گروه خودرویی از ابتدای سال جاری تا کنون بالغ بر 32 درصد بوده است. از این رو باید گفت شاخص این گروه از ابتدای سال جاری افت قابل توجهی را تجربه کرده است.
حالا پس از تقریبا یک سال هیجان خرید سهام گروه خودرویی از روز دوشنبه هفته جاری بالا گرفته است. این هیجان با آنچه در سال گذشته برای نمادهای خودرویی رخ داد تفاوت‌های اساسی دارد. در سال گذشته و پس از انعقاد تفاهم‌نامه‌ها قراردادهای خودروسازان با شرکای خارجی، هیچ مقیاس کمی برای پیش‌بینی آینده خودرویی‌ها وجود نداشت. اگر از خریداران سوال می‌شد که چرا سهام خودرویی می‌خرند، پاسخ این بود که اوضاع خودروسازان بهتر خواهد شد، اما معیاری برای ارزیابی ابعاد بهبود شرایط وجود نداشت.
به هر ترتیب سال گذشته تمام نمادهای خودروساز مورد استقبال خریداران قرار گرفتند. اما این بار نمادهای زیرمجموعه سایپا و به ویژه خود نماد شرکت سایپا بود که مورد توجه ویژه فعالان بازار قرار گرفت. این در حالی است که از سال گذشته تا‌کنون، فعالان بازار دریافته‌اند برای بهبود قابل توجه وضعیت خودروسازان راه درازی در پیش است و نمی‌توان به این زودی‌ها از این شرکت‌ها انتظار معجزه داشت. خصوصا که بازار داخلی خودرو هنوز رونق شایسته‌ای ندارد.
علاوه بر این در سال گذشته فروشنده قابل توجهی در نمادهای خودرویی وجود نداشت. اگرچه فروشندگان بالقوه‌ای مانند صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد در آن دوره هم برای فروش سهام دست به ماشه بودند، اما میزان هیجان سمت تقاضا در بازار سهام به حدی بالا بود که فروشنده‌های بالقوه را برای نگهداری سهام ترغیب می‌کرد. درباره صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد نیز توافقاتی برای عدم عرضه شکل گرفته بود که اخبار آن در رسانه‌های مختلف نیز منتشر شد.اما حالا چند نکته منفی درباره سهام شرکت‌های خودروساز وجود دارد که قاعدتا جلوی رشد انفجاری سهام شرکت‌های خودروساز را خواهد گرفت یا دست‌کم نباید انتظار داشت که رشدی مانند رشد سال گذشته برای این صنعت رخ دهد. از یک طرف در بخش واقعی اقتصادی این شرکت‌ها هنوز گشایشی صورت نگرفته است. ابعاد قراردادهای خودرویی همان قدر نامشخص است که در سال گذشته بود، اما حالا یک سال از اولین باری که بحث قراردادهای شرکت‌های خودرویی باز شد، گذشته است و در این مدت سهام این شرکت‌ها ریزش قابل توجهی را تجربه کرده‌اند. ضمن اینکه وضعیت سودسازی شرکت‌های خودروساز و قطعه‌ساز نیز بهبود چندانی نیافته است. بنابراین شاید خریداران خفیف‌تر از سال گذشته برای خرید سهام خودرویی رغبت نشان دهند.
در روزهای اخیر صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد نشان داده است که برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود حاضر است حتی تمام سهام خود را در شرکت خودروسازی سایپا به فروش برساند و این بار خبری از تلاش برای توافق با این صندوق برای کنترل عرضه‌ها وجود ندارد. علاوه بر فروشندگان حقوقی مانند صندوق کارکنان صنعت فولاد، تعداد قابل توجهی از سهامداران حقیقی و حقوقی وجود دارند که هنوز می‌توانند با فروش سهام سایپا سود قابل توجهی شناسایی کنند. نباید فراموش کرد که با وجود افت سهام شرکت‌های خودروساز از ابتدای سال جاری، بازدهی شاخص این صنعت از ابتدای زمستان پارسال تا‌کنون بیش از 100 درصد است. بنابراین هستند فروشندگانی که در هر قیمتی ممکن است حاضر به فروش باشند.
در این‌باره می‌توان چند سناریو را برای شفاف‌تر دیدن فضای کنونی مطرح کرد. در سناریوی اول، رشد اخیر قیمت و تقاضای قابل توجهی که برای خرید سهام خودرویی (به ویژه سایپا) ایجاد شد، می‌تواند کاملا هیجانی باشد. در این صورت با عرضه سنگینی که از طرف اشخاص حقوقی انجام شد، می‌توان ادعا کرد که این هیجان احتمالا پایان پذیرفته است. چنانچه تنها هیجان باعث شده باشد که عموم فعالان بازار برای خرید «خساپا» صف‌های سنگین تشکیل دهند، با عرضه‌های سنگینی که پیش آمد این سیگنال به بازار مخابره شد که دیگر روی گروه خودرویی برای سفته‌بازی حساب باز نکنید.
سناریوی دومی که احتمال صحت کمتری دارد، این است که خبری در شرکت خودروسازی سایپا وجود دارد که هنوز رسما منتشر نشده است و برخی از آن مطلع هستند. از آنجا که روی شبکه کدال اطلاعیه‌ای درباره سهام شرکت‌های خودروسازی نیامده است، صحت این سناریو می‌تواند به معنای اتهام معاملات با استفاده از اطلاعات نهانی باشد. حضور اشخاص حقوقی با حجم‌های قابل توجه در سمت سفارش خرید می‌تواند چنین فرضیه‌ای را تقویت کند اما باید پذیرفت که سازمان بورس این روزها بسیار بیشتر از گذشته روی معاملات مشکوک حساس شده است.
سناریوی سومی که باز هم احتمال چندان بالایی ندارد، این است که صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد تصمیم داشته باشد عرضه‌های خود را برای مدتی کاهش دهد. با توجه به اوضاع نه چندان مطلوب این صندوق، بعید است که در صورت وجود تقاضا، مدیران صندوق برای عرضه‌های بیشتر تردید کنند. با فرض صحت این سناریو، بازهم دلیل محکمی برای صعود قیمت سهام «خساپا» وجود ندارد. ضمن اینکه در صورتی که این فرض صحیح باشد، باز هم به گونه‌ای استفاده از اطلاعات نهانی محرز می‌شود. چرا که قاعدتا کسانی بیشترین حجم خرید را در روز گذشته داشته‌اند که به گونه‌ای از توقف احتمالی عرضه‌های صندوق کارکنان فولاد مطلع بوده‌اند. حال باید به انتظار نشست تا اطلاعات دقیق عرضه و تقاضا از سوی سهامداران درصدی این شرکت منتشر شود.
