تجربه دو سوسیالیسم کوبایی و چینی

به خاطر دارم 10 سال پیش، فیدل کاسترو زمانی که قصد داشت از قدرت کناره گیری کند، در اظهارنظری غیر منتظره در پاسخ به این پرسش که آیا هم چنان معتقدید که انقلاب کوبا را می‌شود به دیگر کشورها صادر کرد؟ گفت:الگوی ما امروز حتی برای خودمان عمل نمی‌کند.(نقل به مضمون).

 فیدل کاسترو اگر برالگوی اقتصادی سوسیالیستی اش اصرارنمی ورزید،می‌توانست سال‌ها پیش صدای نارضایتی مردم را از خیابان‌های هاوانا بشنود.مردمی که خود را به دریا می‌ انداختند تا از ساختار به بن بست رسیده کوبا فرار کنند و زنانی که به خاطر فقر به تن فروشی افتاده بودند و مردانی که وقت خود را در قمارخانه‌ها و میخانه‌ها می گذراندند، بهترین نشانه بودند تا کاسترو عمق یک فاجعه را درک کند. 

آن‌طرف در چین که نظامی بسته‌تر از کوبا داشت، دن شیائوپنگ با درک درست از شرایط،اصلاحات اقتصادی را در پیش گرفته بود و زمینه ساز تحولاتی شد که چند سال بعد، کشورش را به ابرقدرتی واقعی در عرصه اقتصاد تبدیل کرد. او چین را در مسیری قرار داد که به واسطه آن میلیون‌ها نفر از دایره فقر بیرون آمدند.

شیائوپنگ برای چین چه کرد و کاسترو برای کوبا چه ارمغانی داشت؟

پاسخ به این سؤال را می توانیم در تحولات آمریکا پیدا کنیم. آن‌جا که دونالدترامپ بیشتر برنامه‌هایش را برای مهار چین تنظیم کرده و می‌خواهد پس از در دست گرفتن قدرت،فاصله اقتصاد آمریکا را با اقتصاد چین زیاد کند.

کشوری که تا چند دهه پیش 200 میلیون گرسنه داشت،امروز شانه به شانه اقتصاداول دنیا حرکت می کند اما کار کوبا به کجا رسیده و کجای اقتصاد جهان ایستاده است؟

کوبا تازه دارد به بخش خصوصی اجازه می دهد که دکه های ساندویچی تأسیس کند و سلمانی راه بیندازد.تاکسی ها تازه چند سالی است که خصوصی شده اند و دیری نیست که مردم گوشی موبایل دست می گیرند. رائول کاسترو  برادر فیدل فقید، کاری سخت پیش رو دارد. او حتی اگر پس از مرگ برادر،تعارف ها را کنار بگذارد و اصلاحات اساسی ایجاد کند،سال ها زمان می خواهد تا به اقتصاد نیمه جان کوبا،جانی تازه بدهد.