رونق، رکود و رونق تورمى؛ چند پرسش از کاندیداها
بر همین اساس، مى توان حدس زد که محل نزاع اقتصادى در انتخابات، روى مبحث رکود متمرکز شود و به همین دلیل شفاف‌سازى این محل نزاع، اهمیت زیادى دارد. در همین زمینه شایسته است کاندیداها براى پرهیز از کلى‌گویى به چند پرسش زیر پاسخ دهند.
اول- مخالفان مى‌گویند دولت یازدهم تورم را به بهاى رکود مهار کرده است. این گزاره مى‌تواند روى استدلال درستى بنا شود یا به استدلال بى‌پایه‌اى گره بخورد. آنچه نگارنده تاکنون از مخالفان خوانده یا شنیده است به حالت دوم شبیه‌تر بوده است. براى پرهیز از این کلى‌گویى لازم است مخالفان بگویند دولت در کنار مهار تورم چه باید مى‌کرد یا چه نباید مى‌کرد تا رونق هم ایجاد شود. یا اگر مهار تورم به شیوه دولت یازدهم را کلا غلط مى‌دانند پاسخ دهند که چه شیوه‌اى صحیح‌تر بود تا عارضه رکود هم به طور همزمان برطرف شود.
دوم- نگارنده معتقد است اشتباهى که باعث شد دولت یازدهم نتواند همزمان با مهار تورم، رکود را هم از بین ببرد اصرار غیرکارشناسى بر تثبیت نرخ اسمى ارز و جلوگیرى از تعدیل اثر تورم روى نرخ ارز بوده است. آیا مخالفان این استدلال را قبول دارند؟ اگر قبول دارند باید اعلام کنند کجا دولت را به تغییر سیاست ارزى با هدف رکودزدایى دعوت کرده‌اند؟ و اگر قبول ندارند اعلام کنند سیاست ارزى متناسب با رکودزدایى را داراى چه مختصاتى مى دانند.
سوم- کاندیداهاى محترم اعلام کنند منظورشان از رکودزدایى عبور به وضعیت رونق تورمى است یا رونق غیرتورمى؟ آن گونه که مخالفان دولت از مهار تورم به قیمت رکود سخن مى‌گویند نوعى ذهنیت رونق تورمى را تداعى مى کند که لازم است کاندیداها در این زمینه شفاف‌سازى کنند.
چهارم- دهه ٨٠ دو نیمه متفاوت دارد که در هر نیمه شاهد دو نوع رونق هستیم. نیمه اول رونق غیرتورمى یا رونق همراه با تورم کاهنده و نیمه دوم رونق تورمى یا رونق همراه با تورم فزاینده؛ کاندیداهاى محترم الگوى اول را مدنظر دارند یا الگوى دوم را؟ یا اساسا الگوى دیگرى مدنظرشان است؟ الزامات وصول به هر الگو چیست؟
پنجم- مخالفان دولت وقتى مى گویند تورم بهتر از رکود است ناآگاهانه بر رونق تورمى مهر تأیید مى زنند؛ آیا کاندیداها این نظر مخالفان دولت را قبول دارند؟ واقعیت آن است که اقتصاد کشور در رونق تورمى هم مثل رونق غیرتورمى مى تواند بزرگ شود اما در یک ساده سازى مفهومى مى‌توان گفت که در اولى، اندازه اقتصاد عمدتا با افزایش چربى مضر، بزرگ مى شود و در دومى با ماهیچه سازى و دقیقا به همین دلیل در اولى اشتغال خالص، میل به صفر دارد که آمارهاى رسمى هم مؤید آن است. در عین حال، رونق تورمى هم ذینفعان خود را دارد که تسکین موقت را بخشى از درمان مى‌دانند. کاندیداهاى محترم پاسخ دهند به دنبال درمان اقتصاد هستند یا تسکین موقت؟
کانال تلگرام علی میرزاخانی سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد
