عقوبت یارانه
جمع بندی دولت اما این بود که قطع یارانه،نارضایتی عمومی ایجاد می کند و به نوعی به سمت روش انصراف داوطلبانه پیش رفتند که این روش هم شکست خورد. درواقع دولت باید این سیاست را اعمال می کرد که هیچ‌کس مشمول دریافت یارانه نمی‌شود مگر اینکه جزو دهک های فقیر جامعه باشد.
اما دولت ریسک حذف یارانه بگیران را گردن نگرفت تا این که اخیرا تصمیم گرفته اند یارانه نقدی اقشار خاص را سه برابر کنند که شامل مستمری‌بگیران سازمان بهزیستی و کمیته امداد می شود.
این سیاست قطعا بهتر از این است که دولت به همه اقشار جامعه به یک اندازه یارانه بپردازد.
اما آیا این سیاست در دولت آینده هم تداوم خواهد داشت؟
برای پاسخ به این سؤال ابتدا باید جمع بندی مختصری از سیاست هدفمندی یارانه ها داشته باشیم.
شایدبتوان گفت شفافیت اقتصادی، توزیع عادلانه یارانه ها و استفاده بهینه ازمنابع انرژی کشور، سه هدف اصلی و اساسی درطرح هدفمندی یارانه هابوده است.
اکنون می توان گفت با اجرای این سیاست،نه تنها هیچ یک از اهداف مورد اشاره محقق نشده بلکه چنانچه محاسبه دقیقی داشته باشیم، متوجه می شویم از اهداف اصلی طرح دور شده ایم.
در مقوله شفافیت،آمارها نشان ازاین دارد که نه تنها سیر نزولی طی کرده ایم که بااجرای غلط وناقص این طرح، پیش بینی پذیربودن اقتصادکشور را غیر ممکن کرده ایم.
توزیع یارانه ها نیز صحیح نبوده و عدالتی که مقصود بوده به دست نیامده است.
در زمینه مصرف انرژی نیز تحولی به وجود نیامده و هم چنان جزو پر مصرف ترین های جهان هستیم.
ازاواخردولت دهم واوایل دولت یازدهم همواره از حذف هدفمند یارانه بگیران سخن به میان آمده و هدف این بوده که یارانه افراد پر در آمد و غنی حذف شود.
اما نه دولت قبل و نه دولت فعلی و نه هیچ دولتی حاضر به قبول چنین ریسکی نشده و نخواهد شد.
ضمن اینکه سابقه نشان داده تدوین سازوکار این کشف نیز در توان دولت ها نبوده و نخواهد بود.
بایک نگاه ساده متوجه می شویم که حتی اگرچنین امکانی هم وجودداشت بازهم عدالتی برقرارنمی شد. همین امروز هنوز یارانه مستتر درقیمت حامل های انرژی به مراتب بیش از مبلغی است که به عنوان یارانه نقدی،به حساب افرادواریز می شود. عملا امروز ثروتمندان جامعه چند برابر یارانه ای که دریافت می کنند، ازیارانه مستتر در قیمت حامل های انرژی منتفع می شوند. حال آن که فرودستان جامعه از چنین امکانی برخوردار نیستند.
برای مقایسه می توان زندگی خیلی از شهرنشینان و طبقه متوسط جامعه را بااهالی روستا مقایسه کرد.
به هرمیزان که استفاده ازبرق وگازوبنزین وگازوئیل درزندگی این دو قشر متفاوت است به همان میزان استفاده انها از یارانه های مستتر درقیمت حامل های انرژی تفاوت دارد. محاسبات اولیه متوسط پنج برابری رانشان می دهد.
حال باتوضیح کوتاهی که آورده شد، باید ببینیم دولت دوازدهم چه راهکاری برای طرح معیوب هدفمندی یارانه ها در پیش خواهد گرفت تا بیشتر از قبل به اهداف اصلی این طرح نزدیک شود.
