شگفت انگیز ترین نوع شگفت انگیزها
این رهیافت در جهان امروز آنچنان هژمونیک است که حتی چپ های مدرن نیز از ادعاهای اسلاف خود، مبنی بر لزوم کنترل کامل اقتصاد توسط دولت و تلفیق مدیریت کلان اقتصادی با حاکمیت سیاسی دست کشیده اند و به درخواستهایی همچون پاسخگو کردن ابربنگاه ها در برابر اثرات اجتماعی و زیست محیطی فعالیت هایشان یا برخی افزایش های جزئی در هزینه های خدمات عمومی از محل افزایش مالیات ثروتمندان اکتفا می کنند.
اما درست در همین شرایط، در کشور ما سه گروه شگفت انگیز با رفتار و گفتاری ارتجاعی هنوز هذیان هاى مارکسیستی را تکرار می کنند که بر اساس آن بورژوازی تجاری وکارفرمایان عامل همه بد بختی انسان از روز هبوط آدم ابوالبشر تا امروز و در هرسرزمین و کشوری هستند.
گروه اول افراطیون سیاسی داخلی اند که درهردو جناح سیاسی کشور حضور دارند و به ویژه درجناح سیاسى ضد اصلاحات نقش پر رنگی ایفا می کنند این گروه از آن جهت شگفت انگیزند که بسیاری از آنها نه فقط در تنظیم سیاستهای اقتصادی و توسعه ای کلان کشور که به وضعیت نامناسب فعلی منجر شده نقش فعال داشته اند؛ بلکه بسیاری از اوقات در مصدر کارتل های دولتی و خصولتی ای قرار گرفته اند که بخش خصوصی واقعی ایران در برابر آن کوچک و ضعیف است؛ اما بدون هیچگونه مسئولیت پذیری و پاسخگویی در برابر عملکردخود؛ می خواهند گناه تمام مشکلات اقتصاد را به گردن بخش خصوصی نحیف و سرکوب شده ایران بگذارند.
دسته دوم شگفت انگیزها ،مارکسیست های ارتدکس وفادار به اندیشه های استالینی و رهبران حزبی دهه 1320مارکسیستی اند. این گروه از آن جهت شگفت انگیزاند که در واقع فسیلهایی زنده هستند و درراس آنها بقایای حزب توده قراردارد آنها هر روز پس از صرف صبحانه ای که به لطف بهره وری اقتصاد آزاد خیلی مفصل تر از سوپ شلغم رقیق و نان سرد بیات است و دوش آب گرم ارزان قیمتی که در اتحاد جماهیر شوروی فقط خوابش را می دیدند با کامپیوتر و اینترنتی که دستاورد نظام تولید سرمایه داری است در سایت و رسانه خود هررخداد نامساعدی دراقتصاد را به بورژوازی تجاری و نهاد اصلی بخش خصوصی نسبت می دهند.
اما شگفت انگیزترین شگفت انگیزها ، برخی مدعیان علم اقتصاد هستند که خود را پشت تکرار هذیانی گزاره های اقتصاد نهادگرا، بدون داشتن فهمی از کلیت منطق و نگاه نهادگرایی پنهان کرده اند. شگفت انگیزی این گروه بدان جهت است که این عقاید و افکار مشعشع در مورد لزوم دولتی کردن اقتصاد در حالی از ایشان ساطع می شود که ظاهرا تمام وقت و تلاش شان مصروف مطالعه علم اقتصاد است! به قول شیخ اجل سعدی شیرین سخن، خداوند سلاح را چون به اسیری برند شرمساری بیشتر بود.
این گروه بدان جهت شگفت انگیزترین شگفت انگیزها هستند که نه مانند دسته اول از اظهارات و عملکردشان سود مادی قابل توجهی می برند و نه مانند دسته دوم هیبت سبیل رفیق استالین از دستاوردهای بشر مدرن بیخبر نگاهشان داشته؛ اما همچنان در همسازی عجیب با بقایای حزب توده و افراطیون سیاسی داخلی تلاش بیهوده و البته خستگی ناپذیری برای زیرسوال بردن بدیهیات و محکمات دانش اقتصاد و توسعه را دارند.
در واقع به نظر می رسد اینان به شکل عجیبی معتاد به جلب توجهات هیجان آلودند و برای تهیه این مخدر حاضرند دست به هر کاری بزنند. امروز که به لطف گسترش ابزارهای اطلاع رسانی و ارتقای سطح دانش عمومی نظریات مثلا علمی شان نه فقط در میان دانشگاهیان بلکه در افکار عمومی طبقه متوسط هم خریداری ندارد برای جلب توجه، تلاش رقت انگیزشان متوجه زیر ضرب قراردادن اتاق بازرگانی به عنوان تشکل فراگیر، دموکراتیک و ارزش آفرین بخش خصوصی شده است . ایکاش اگر تحصیل و تحقیق در دانش اقتصاد ایشان را قادر به درک ساده ترین واقعیتهای روزمره نظام اقتصادی کشور نمی کند؛ لااقل این زمان را صرف ترک اعتیادشان به جلب توجه کنند تا علاوه بر خود،
دیگران را هم از اثرات ناراحت کننده رفتار و کردارشان مصون بدارند.
منبع: اکونومیست فارسی