آیا مذاکره ممکن است؟

 واقعیت این است که چه به سیاق مطالب قبلی بنده و چه به استناد مطالب اخیرم، از این سخنان نمی‌توان مخالفت مرا با مذاکره استنتاج کرد. در این میان یادداشت جناب آقای دکتر طبیبیان که همواره از مطالب آموزنده‌ از جمله همین یادداشت ایشان بهره‌مند شده‌ام را دیدم که با استفاده از نظریه‌ی بازی‌ها وضعیت ایران و آمریکا را به خوبی در موقعیت‌های مذاکره و معارضه تحلیل کرده‌اند،( یادداشت ایشان را در ادامه‌ی همین متن می‌توانید ملاحظه کنید.) در نتیجه تصمیم گرفتم که تکمله‌ای به ان نوشته‌ها اضافه کنم. با ملاحظه‌ی مجموع بازتاب‌ها، چند نکته‌ی مختصر را با ارجاع به نوشته‌های اخیرم متذکر می‌شوم. 

۱.‌ در یادداشت «بازی جوجه و خروج ترامپ از برجام» که ۱۳ ماه پیش و در ۵ خرداد ۹۷ نوشتم، ماهیت بازی هسته‌ای موجود میان دو کشور را از حیث نوع بازی شرح دادم. اگرچه در چند نوشته‌ی گوناگون به سیاست ایران نقد داشتم که چرا برجام را که ماهیتی راهبردی دارد،‌ به صورت تاکتیکی پذیرفته و همین منجر به زمین‌گیر شدن آن خواهد شد، ولی در هر حال این ایراد را مشروعیت بخش خروج ترامپ از برجام نمی‌دانستم. ولی مشکل ایران این است که انتخاب‌های زیادی در نحوه‌ی مواجهه با این وضعیت ندارد و این محدودیت نیز تا حدی محصول سیاست‌های متناقض خودش است. 

۲.‌ در تمام یادداشت‌ها از برجام که محصول یک گفتگوی واقعی بود، حمایت کرده‌ام ولی همان‌طور که از شبه گفتگوهای پیش از برجام طرف ایرانی رضایت نداشتیم،‌ طبعاً ایران نمی‌تواند وارد مجموعه بظاهر گفتگویی شود که هیچ دستاوردی برای آن ندارد و فشارهای ناموجه ترامپ را مشروعیت می‌بخشد. در حقیقت باید از مذاکره حمایت کرد ولی‌ آنچه که ترامپ می‌گوید مذاکره نیست.

۳. روشن و قطعی است که مذاکره یک بازی برد- برد و جنگ در بیشتر موارد بازی باخت-باخت است، این را در یادداشت‌های اخیرم توضیح داده‌ام. بنابراین باید کوشید که مذاکره‌ی واقعی را شکل داد. یکی از روزنه‌های امید مصاحبه‌ی اخیر ترامپ است که سه نکته‌ی محوری را بیان کرده است. البته در رابطه با امتیازهایی که به ایران می‌دهد و ضمانت اجرایی این کار صحبتی نشده است. مواضع آروپایی‌ها و روسیه و چین هم نشان از یک تحول نسبی در نگاه آنان دارد.

به گمانم وظیفه‌ی همه‌ی ماست که برای شکل‌گیری یک وضعیت مناسب از این گزاره‌ها حمایت کنیم و مذاکره‌ی احتمالی را حول این اصول درخواست کنیم:

۱.‌ حفظ چهارچوب کلی برجام.

۲. امکان تعدیل برخی نظارت‌ها و زمان‌بندی‌ها به ازای تعهدات بیشتر و روشنتر از طرف امریکا.

۳. شکل‌گیری ضمانت اجرایی کافی برای تداوم آن.

۴. پیش رفتن به سوی ترتیبات امنیتی منطقه‌ای که بسیار مهم است.

مذاکره امکان دارد همچنان که در گذشته بود ولی مذاکره اسم نیست، باید رسم باشد.

کانال تلگرامی: آینده