زنگ هشدار تولید محتوای فارسی دیجیتالی

به گزارش ایسنا، تولید محتوای بومی به زبان فارسی در حوزه فضای مجازی همواره از دغدغه‌های مسئولان فناوری اطلاعات و همچنین بخش فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است و البته چاره‌هایی نیز برای آن اندیشیده شده که توسعه میزان استفاده مصرف‌کنندگان اینترنت از محتوای داخلی به ۸۰ درصد تا انتهای برنامه ششم، افزایش حجم تولید محتوای بومی دیجیتال با افزایش منابع حقیقی و حقوقی تولید محتوا و تسهیل فعالیت‌های آنها از جمله آنهاست، اما هنوز هم راه زیادی برای طی کردن دارد.

سیدابوالحسن فیروزآبادی - دبیر شورای عالی فضای مجازی - در آخرین اظهاراتش درباره محتوای بومی گفته که در حال حاضر سایت‌های کشور وضعیت مناسبی ندارند و در بررسی صورت‌گرفته برروی ۲۰۰ سایت پرمراجعه در کشور تنها ۱۳ درصد از آنها روی .IR قرار داشته که ۳۰ درصد آن فارسی‌زبان هستند و همچنین حدود ۵۵ درصد محتوای سایت‌ها نیز به زبان انگلیسی است.

همچنین امیرعلی خیراندیش -مدیر اجرایی موتور جست‌وجوگر پارسی‌جو- از بی‌ارزش بودن ۷۵ درصد صفحات وب فارسی سخن گفته است: "در میان چهار میلیارد صفحه فارسی شناسایی‌شده توسط جست‌وجوگر پارسی‌جو، نزدیک به یک میلیارد آن، یعنی چیزی در حدود ۲۵ درصد، ارزشمند بوده و بقیه صفحات تکراری یا اسپم بوده‌ است که نشان از ضعف تولید محتوا در زبان فارسی دارد. "

وی با بیان اینکه حجم بالای صفحات بی‌ارزش، دو چالش بزرگ را پیش روی پارسی‌جو در پوشش صفحات وب فارسی قرار می‌دهد می‌گوید: "این جست‌وجوگر برای کشف صفحات وب مفید فارسی باید تعداد زیادی از صفحات را شناسایی کند در حالی که تنها ۲۵ درصد آنها قابل استفاده برای کاربران است که همین عامل علاوه بر اتلاف زمان، فشار زیادی بر سرورها وارد می‌کند، ضمن اینکه پارسی‌جو برای حفظ و ارتقای کیفیت خود، ملزم به ارتقای مداوم هوش مصنوعی خود در بخش خزش، نمایه‌سازی و رتبه‌بندی است. "

خیراندیش با اشاره به راهکارها برای تولید محتوا پیشنهاد می‌کند: "با توجه به روندهای جهانی در مسئله تولید محتوا، افراد جامعه در هر شغل یا حرفه‌ای که هستند، می‌توانند با توجه به دانسته‌های علمی و کاربردی خود، به تولید محتوای معتبر و موثق در راستای آگاهی‌رسانی تخصص خود اقدام کنند که البته این مبحث باعث توسعه کسب‌وکار آنها نیز خواهد شد".

مسئولان فناوری اطلاعات پس از راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات همواره از تفاوت نرخ اینترنت داخلی و بین‌المللی سخن می‌گویند و همان‌طور که نصرالله جهانگرد -رییس سازمان فناوری اطلاعات- نیز اشاره می‌کند، طبق تصمیم‌های سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، ترافیک‌های محلی و بومی تعرفه کمتری داشته و هزینه استفاده مردم از آنها کاهش می‌یابد.

او همچنین معتقد است شبکه موبایل می‌تواند برای ارائه خدمات به کسانی که محتوا تولید می‌کنند نقش درآمدزایی داشته باشد و می‌گوید: دولت پذیرفته است که سهم خود را از مبالغ مربوط به اپراتورها کم کند و از تولیدکنندگان محتوا پولی کسر نشود تا این موضوع باعث رشد تولید محتوای بومی در کشور شود.

همچنین عیسی منصوری -معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، ‌ کار و رفاه اجتماعی- معتقد است که کارهای زیرساختی را خوب بلد هستیم اما در حوزه آی‌تی برای ارزش‌زائی اقتصادی ورود به عرصه تولید محتوا، نرم‌افزار و گیم نیاز است.

او اظهار می‌کند: "یک درصد ارزش تولید در بخش آی‌تی ۱۴۰ هزار میلیارد دلار و میزان ارزش ایجادشده در ایران هم‌اینک ۳۹ هزار میلیارد است و با توجه جمعیت یک درصدی ایران از کل جمعیت دنیا، کشور ما باید یک درصد تولید ارزش در آی‌تی را به خود اختصاص دهد".

اما مرتضی موسویان -رییس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- نیز با اشاره به تلاش برای تولید محتوای دیجیتالی در مرکز فناوری اطلاعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ما برای اینکه حجم تولید محتوای بومی دیجیتال افزایش پیدا کند، مقررات را ساده کردیم و در حال حاضر به ۳۰۰ موسسه حقوقی موجود برای تولید محتوای دیجیتال ۷۵۰ شخص حقیقی اضافه شدند. همچنین کسب‌وکارهای دیجیتال که تولید محتوا را سبب می‌شوند با مجوزی که از ما گرفتند به راحتی می‌توانند فعالیت خود را شروع کنند.

 در این راستا اقداماتی در سازمان فناوری اطلاعات انجام شده و طرحی به نام دو برابر و طی ۵ سال ۱۰ برابر کردن محتوای دیجیتال وجود دارد که در حال پیگیری است. همچنین همه نهادها می‌توانند تولیدکننده محتوا باشند و افراد می‌توانند کارهایی که تا امروز در فضای حقیقی انجام شده را به فضای مجازی بیاورند.

از طرفی امیرحسین دوایی -معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات- با بیان اینکه در حال حاضر ۴۵ درصد مصرف‌کنندگان اینترنت کشور از محتوای داخلی استفاده می‌کنند و ۵۵ درصد مصرف‌کنندگان ما نیز به محتوای بین‌المللی متکی هستند، می‌گوید: "در حال حاضر عمده تمرکز ما بر بحث توسعه محتوای بومی و هدایت دارندگان محتوا به سمت ارائه خدمات بومی به مصرف‌کنندگان داخلی است و معتقدیم اگر سرعت اینترنت هزار برابر هم شود، بدون حضور تولیدکنندگان محتوای ایرانی تنها یک رابطه یک طرفه خواهد بود. "

در این راستا همواره بر نقش شبکه ملی اطلاعات و تاثیر تولید محتوا بر این شبکه تاکید شده و می‌شود، زیرا زمانی که کاربر وارد شبکه ملی اطلاعات می‌شود، داخل کشور به یک فضای سریع ارتباطی و مطمئن و با محتوا دسترسی پیدا می‌کند که این فضا در کنار محتوای غنی بین‌المللی باعث ارتقاء سطح علم و دانش می‌شود و در این دریافت محتوا هم این مسئله مهم را باید مد نظر قرار دهیم که تنها برخی محتواها برای کاربران مفید است و برخی کمتر مفید بوده و برخی هم مضر است.

در هر حال کاربر در فضای شبکه ملی اطلاعات با محتوا و اطلاعاتی روبرو است که با محیط اطراف جامعه و زندگی ما سازگاری بیشتری دارد، در همین راستا مسوولان مربوطه در راستای تلاش‌ها برای تولید محتوا در برنامه ششم توسعه می‌خواهند تا انتهای برنامه ششم توسعه میزان استفاده مصرف‌کنندگان اینترنت کشور از محتوای داخلی به ۸۰ درصد برسانند اما این افزایش میزان استفاده از محتوای داخلی به شرطی است که بتوانیم محتوای غنی و پرباری تولید کنیم.

در نهایت با توجه به سهم کم محتوای فارسی در سایت‌های پرمراجعه و از طرفی بی‌ارزش بودن ۷۵ درصد صفحات وب فارسی، به نظر می‌رسد باید نهایت تلاش  برای تولید محتوا را همان‌طور که در برنامه ششم توسعه نیز آمده است انجام داد. زیرا همان‌طور که مشخص است تولید محتوای بومی علاوه بر اهمیت فرهنگی، از لحاظ اقتصادی نیز ارزش بالایی دارد و بی‌توجهی به آن به معنای از دست رفتن حجم بالایی از درآمد است.