مرور روزنامه های شنبه 25 دی

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا ، این گزارش به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز شنبه 25 دی ماه 1395 خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.

** ثمردهی برجام در ترابری و صنایع هوایی ایران

فرود نخستین هواپیمای خریداری شده از شرکت ایرباس در فرودگاه مهرآباد، روز بیست و سوم دی ماه موجی از رضایت مندی را از به ثمر رسیدن برجام میان مردم، مسوولان و فضای رسانه ای کشور به همراه آورد. به نوشته برخی از روزنامه ها، تحویل نخستین هواپیمای نو به تحریم های چهل ساله صنعت هوایی ایران پایان داد.

در گزارش روزنامه «ایران» می خوانیم: عقربه‌های ساعت نزدیک به 3 بعد از ظهر بود که در آسمان دودآلود پایتخت هواپیمایی نو رسیده با پرچم جمهوری اسلامی ایران رخ نشان داد. خیل عظیم جمعیت از ساعت‌ها پیش با حضور در فرودگاه مهرآباد، منتظر ثبت این لحظه بودند. نه تنها به خاطر ورود یک فروند هواپیمای نو بلکه برای پایان سال‌ها تحریم و دیدن نتایج برجام.این هواپیما که ساعت 5 صبح فرودگاه تولوز فرانسه را به سمت ایران ترک کرده بود با سفر طولانی به آسمان ایران رسید. عکاسان داخلی و خارجی ثانیه‌ای را از دست نمی‌دادند و برای آنکه بهترین عکس را از آن خود کنند هیجان زده بودند.

این روزنامه در پاسخ به حاشیه سازی منتقدان نگاشت: حاشیه‌ها دست بردار نخستین هواپیمای وارد شده به کشور نبود. برخی از نو نبودن و مرجوعی بودن این هواپیما صحبت می‌کردند و برخی دیگر ادامه ورود هواپیماهای جدید را به خاطر حضور ترامپ در کاخ سفید محال می‌دانستند.کیلومتر شمار و فضای داخلی هواپیمای 195 نفره ایرباس 321 نشان می‌داد که پیچ و مهره‌های آن به تازگی وصل شده است و بعد از تست صورت گرفته نخستین سفر آن به ایران بوده است. حتی این هواپیما به سفارش هیچ کشوری هم نبوده است.در مورد دومین حاشیه‌ای که مدت طولانی است در محافل مختلف زده می‌شود تیم ایرانی و تیم فرانسوی یک پاسخ داشتند. «ما به تعهدات خود پایبند هستیم.» چند ماه پیش بود که با وجود همه موانع ، شرکت ایرباس به خزانه‌داری امریکا برای فروش 100 فروند هواپیما به ایران نامه نوشت و مجوزهای لازم را گرفت.به همین دلیل فرانسوی‌ها از اینکه این قرارداد تحث تأثیر مسائل سیاسی قرار گیرد نظر مثبتی ندارند و می‌گویند وقتی مجوز گرفته‌ایم جای نگرانی وجود ندارد. لذا خرید این هواپیما‌ها به صورت اجاره به شرط تملیک است و ایران ایر می‌تواند 85 درصد آن را از منابع مالی خارجی چون لیزینگ‌های بین‌المللی و 15 درصد هم بانک‌های داخلی تأمین کند. 

«تولد دوباره هما» عنوان برگزیده روزنامه «شرق» از ورود نخستین هواپیمای نو به ایران پس از رفع تحریم های هوایی بود. در این گزارش می خوانیم: حتی پخش گزارشی درباره «تولید شیره نبات از انگور» در لحظه فرود نخستین هواپیمای ایرباس پس از چهار دهه تحریم صنعت هوایی از شبکه خبر هم، نتوانست سرپوشی بر این واقعه مهم باشد و دردی از دلواپسان دوا کند. کوچک‌کردن آن، کار ساده‌ای نبود. همه موبایل‌به‌دست منتظر بودند؛ چه آنها که بیرون در خیابان‌های منتهی به فرودگاه نگاه‌ها را به آسمان دوخته بودند و چه آنها که در آشیانه چشم‌انتظار فرود نخستین هواپیمای ایرباس پسابرجامی بودند. سرانجام هواپیمای ایرباس A٣٢١ بر باند فرودگاه مهرآباد بر زمین نشست. فرودی که فقط مسئولان ارشد، عکاسان و فیلم‌برداران شاهد آن بودند و حتی خبرنگاران نیز از لحظه نشست آن بر باند، حتی در مانیتور سالن همایش، بی‌نصیب ماندند.

«پرواز همای برجام» عنوان برگزیده روزنامه «قانون» بود. این روزنامه ورود این هواپیما به کشور را واقعه ای تاریخی خواند و نوشت: در آوریل 2015 تفاهم هسته‌ای لوزان شکل گرفت. توافقی که عده‌ای از روی کینه‌توزی آن را کاغذ پاره خواندند درحالی‌که نوید روزهای بهتری را برای ایران خسته از ظالمانه‌ترین تحریم‌ها به ارمغان آورد. تحریم‌هایی که ادامه یافتنش دیگر امان مردم را بریده بود. واقعیت این است که اجرایی شدن برجام که در آستانه یک سالگی آن هستیم، فرصت‌های زیادی را پیش روی اقتصاد کشور قرار داده است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به امضای چندین قرارداد خرید هواپیمای جدید با بزرگ‌ترین شرکت‌های هواپیماسازی جهان برای نوسازی ناوگان هوایی و ایمن کردن پروازها برای مردم اشاره کرد. 

روزنامه «شهروند» ورود نخستین هواپیمای نو ایرباس به کشور را «نمایش فروریختن تحریم ها» عنوان کرد. در این گزارش آمده است: حالا سند ایرباس A٣٢١، ١٠٠در‌صد به نام ایران خورده است و تحریم ٣٧ ساله صنعت هوایی ایران شکسته است. فرودگاه مهرآباد تهران عصر پنجشنبه شاهد رخداد بزرگی بود که درواقع فروریختن دیوارهای تحریم اقتصادی را به نمایش گذاشت. مراسم فرود نخستین ایرباس خریداری‌شده در هیاهوی جمعیت مشتاق در حالی رخ داد که عباس آخوندی، وزیر راه‌و‌شهرسازی اعلام کرد که بنا بود به‌ خاطر درگذشت اکبر‌ هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام این جشن را به تأخیر بیندازند اما خانواده ‌هاشمی مانع شده و گفتند روح او از پیشرفت و توسعه ایران شادمان می‌شود؛ پس جشن را به تعویق نیندازید.

روزنامه «دنیای اقتصاد» این رویداد را «گارانتی برجام در آسمان ایران» و «شکسته شدن حصر صنعت هوایی ایران» تعبیر کرد. این روزنامه نوشت: خیز ایران برای ورود به عرصه رقابت در صنعت هوایی با خرید 200 فروند هواپیمای نو را می‌توان از دو منظر اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم در حوزه اقتصادی نیز مورد بررسی قرار داد. نوسازی ناوگان هوایی ایران، مهم‌ترین هدفی است که در پی اجرایی شدن این قراردادها محقق خواهد شد. 

** موضع گیری های برجامی در آمریکا 

با نزدیک شدن به آغاز ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» در آمریکا، شماری از اعضای پیشنهادی کابینه وی، توافقنامه برجام را تایید کردند و خواستار احترام به اجرای آن شدند. شماری از روزنامه ها در گزارش های خود به این موضوع پرداختند.

«عقب‌ نشینی از پاره‌ کردن برجام» عنوان گزارش «اعتماد» در این باره بود. این روزنامه به نقل از «رکس تیلرسون» وزیر پیشنهادی ترامپ برای وزارت امور خارجه در خصوص برجام نوشت: دولت بازبینی برجام را انجام خواهد داد و در میان مدت تلاش می‌کند اجرای آن را به دقت دنبال کند. برنامه احتمالی تیلرسون برای دراز مدت نیز این است که شاید به سمت مذاکره دوباره‌ای برود که در نتیجه آن یک توافقنامه ضمیمه هم متولد شود. تیلرسون در این باره گفت که درباره توافق هسته‌ای، من تلاش می‌کنم نگاه جامعی به آن داشته باشم و البته توافق جانبی را هم دنبال کنم تا در سایه آن از تمام فعالیت‌های ایران آگاهی داشته باشیم. باید بدانیم که آیا ایرانی‌ها به تمام تعهدات خود برای شفافیت‌سازی برنامه‌های خود پاسخ مثبت می‌دهند یا خیر. هدف ما تغییر نکرده و همچنان همان است که ایران نمی‌تواند تسلیحات هسته‌ای داشته باشد. 

اعتماد در ادامه گزارش به تحلیل خبرگزاری «رویترز» اشاره و عنوان کرد: آنچه از سخنان تیلرسون درباره ایران به چشم رسانه‌ها آمد، تعهد وی به اجرای برجام بود. رویترز دراین باره نوشته است که هرچند که تیلرسون وعده بازبینی کامل توافق هسته‌ای را داده است اما خواهان رد کامل توافقی نشده است که ایران و ١+٥ در سال ٢٠١٥ به آن دست یافتند.

«جهان صنعت» نیز از «تعهد آمریکا به اجرای برجام» خبر داد و در این گزارش به موضع گیری های «جیمز ماتیس» وزیر پیشنهادی ترامپ برای وزارت دفاع در برابر توافقنامه برجام اشاره کرد. ماتیس در این باره گفته است: وقتی آمریکا تعهدی داده است، باید با همکاری هم ‌پیمانان خود به آن تعهدات عمل کنیم. ... ایالات متحده باید با این توافق کنار بیاید و با متحدانش همکاری کند.

با توجه به گفته های مقام های آمریکایی در باره برجام، «فرهیختگان» طی گزارشی به بررسی اینکه «آیا برجام قابل بازنگری است؟» پرداخت. در بخشی از این گزارش آمده است: برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام که در جریان مذاکرات طولانی و چندین ‌ساله گروه 1+5 به امضای طرفین رسید علی ‌الاصول سندی چندجانبه و بین‌المللی است که نمی‌توان به طور یکجانبه‌ درباره آن صحبت کرده و خواستار بازنگری آن شد. مقامات اروپایی و به ویژه خانم موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بارها بر عزم این اتحادیه و کشورهای عضو بر اجرای کامل برجام تاکید کرده‌اند. در آخرین اظهارنظر سرگئی ریابکوف مذاکره‌ کننده ارشد هسته‌ای روسیه نیز اخیرا ضمن اعلام این که برجام یک سند بین‌المللی است، و آن را صفحه‌ای جدید از روابط ایران با کشورهای جهان خواند.

در این میان اما، در تحلیل روزنامه «جوان» چنین آمده است: وزرای پیشنهادی ترامپ سیگنال‌های متفاوتی درباره برجام ارسال می‌کنند. وزیر خارجه ترامپ در جلسه سنای امریکا از لزوم بازنگری توافق سخن گفته ولی وزیر دفاع او، تأکید می‌کند امریکا تعهداتی داده که باید به آن پایبند بماند. برآیند همه اینها، منجر به این شده که طرف‌های امضا‌کننده برجام از جمله دیپلمات‌های ایرانی، همه هم و غم خود را روی حفظ برجام، آن‌هم به هر قیمتی متمرکز کنند، رویکردی که اواسط هفته پیش منجر به این شد که دیپلمات‌های ایرانی در نشست کمیسیون بین‌المللی برجام در وین، از اصرار روی شکایت خود از امریکا به دلیل نقض توافق هسته‌ای چشم بپوشند.

** ویژگی های آیت الله هاشمی از نگاه رییس جمهوری

دیروز، بیست و چهارم دی ماه «حسن روحانی» رییس جمهوری به همراه جمعی از اعضای هیات دولت و چهره های سیاسی با حضور در مرقد مطهر امام خمینی (ره) پس از زیارت مرقد بنیانگذار انقلاب، بار دیگر یاد آیت الله هاشمی رفسنجانی را گرامی داشت و به بیان ویژگی های شخصیتی وی پرداخت.

در این پیوند، روزنامه «ابتکار» از زبان روحانی، آیت الله هاشمی را «پناه مردم در روزهای سخت» خواند و نگاشت: روحانی جهاد و فداکاری در راه نظام اسلامی و بویژه عقلانیت، اعتدال و میانه‌ روی در مسائل و پیچ و خم‌ های مختلف را از ویژگی‌ های بارز آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برشمرد. وی تاکید کرد که ایشان در همه روزهای سخت انقلاب و نهضت اسلامی پناهگاه بزرگ مردم بود و انصافا مردم نیز در مراسم تشییع پیکر این مرد بزرگ، وفای خود را به خادمان انقلاب و نظام به خوبی نشان دادند.

«مظلومیت»، دیگر ویژگی رییس فقید مجمع تشخصی مصلحت نظام از نگاه رییس جمهوری بود که روزنامه «آرمان» به آن اشاره کرد. در گزارش این روزنامه، چنین آمده است: دل روحانی برای یار قدیمی تنگ است و تنهایی او را آزار می‌دهد. به روزهایی می‌اندیشد که از هجمه دلواپسان و مخالفان ناامید می‌شد و برای گلایه به نزد هاشمی می‌رفت، اما او چنان از امید به آینده برای او سخن می‌گفت که با روحیه بهتر از قبل به محل کار باز می‌گشت. روحانی به‌خوبی واقف بود که هاشمی فقط هاشمی است و قابل تکرار نیست. برای او پذیرش روزهای بدون هاشمی سخت و ناراحت‌کننده است که چرا نتوانست آن اندازه که لازم است قدردان هاشمی باشد. صبح جمعه رئیس‌جمهور به حرم امام (ره) رفت تا با بنیانگذار انقلاب اسلامی و هاشمی سخن بگوید. بگوید پس از رفتن هاشمی هجمه‌ها به اعتدال نه تنها پایان نگرفته بلکه شدت هم داشته است؛ از آنانی گفت که پس از رفتن هاشمی عقده‌گشایی کردند و خواستند با تحریف تاریخ آنچه او انجام داد را به فراموشی بسپارند، اما وقتی یاد مراسم تشییع پیکر او افتادند جز سکوت نمی‌توانند اقدامی کنند چون با میلیونها ایرانی که مکتب هاشمی را سرلوحه قرار داده‌اند مواجه می‌شوند.

حضور رییس جمهوری در مرقد مطهر امام خمینی (ره) و قرائت فاتحه برای آیت الله هاشمی همچنین، عنوان نخست روزنامه «رسالت» قرار گرفت. این روزنامه به نقل از روحانی عنوان کرد: مراسم وداع با آیت الله هاشمی یکپارچگی نظام را به رخ جهانیان کشاند. ایشان در همه روزهای سخت انقلاب و نهضت اسلامی پناهگاه بزرگ مردم بود و انصافا مردم نیز در مراسم تشییع پیکر این مرد بزرگ، وفای خود را به خادمان انقلاب و نظام به خوبی نشان دادند.