راهحل جلوگیری از ناهنجاریهای فضای مجازی چیست؟
مینا سراجیان در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: با رشد روزافزون استفاده از فناوری اطلاعات در عرصههای مختلف زندگی بشر، احتمال وقوع موارد غیرقانونی و غیراخلاقی برای افراد مختلف نیز افزایش مییابد. بشر امروز به صورت مداوم در معرض موارد غیراخلاقی در محیط سایبر و ابزارهای فناوری اطلاعات قرار داد. بهویژه این موارد بیشتر برای جوانان و نوجوانان حاضر در فضای سایبر رخ میدهد؛ چراکه آنها هنوز قدرت تشخیص ندارند و از آنجایی که همواره پیشگیری بهتر از درمان است باید به چند راهکار پیشگیرانه در این حوزه بپردازیم.
مترجم کتاب «اخلاق در آیتی» ادامه داد: والدین میتوانند برای جلوگیری از مسائل اخلاقی فرزندان در فضای سایبر از نرمافزارها یا سیستمهای نظارتی بر روی دستگاههایی که خردسالان یا نوجوانان استفاده میکنند بهره ببرند. برخی از این ابزارها میتواند دسترسی کاربران را به وبسایتهای مشخص و بخشهای مشخصی از کامپیوتر محدود سازد و اصطلاح امروزی فیلترسازی کند. برخی از این ابزارها همانند یک پایشگر یا ناظر ردپای کاربران را دنبال میکند و با استفاده از آنها میتوان به صورت نامحسوس بر فعالیتهای فرزندان نظارت و از بروز مسائل غیراخلاقی تا حد زیادی جلوگیری کرد.
سراجیان تصریح کرد: راهکار موثر دیگری نیز در این حوزه وجود دارد و آن همراه شدن والدین با فرزندان به هنگام حضورشان در فضای سایبر است، به گونهای که به صورت دوستانه بتوان کنار هم در این فضا فعالیت کرد.
این کارشناس و مدرس دانشگاه پیامنور زنجان تاکید کرد: مهمترین و سادهترین و کارآمدترین راهکار جلوگیری از این مشکلات، آموزش درست و فرهنگ سازی فرزندان است. میتوان به فرزندان در مورد موارد غیراخلاقی احتمالی اطلاعاتی را داد و آنها را از مخاطرات این فضا آگاه کرد. هر چند جوانان ممکن است این آموزشها را دستوراتی آمرانه یا نصیحتوار تلقی کنند اما شاید بهترین راه، صحبت در کانون خانواده در مورد این مسائل به صورت غیرمستقیم باشد، یعنی در حضور فرزندانمان نمونههایی از موارد غیراخلاقی که برای سایرین رخ داده است را بیاوریم و در مورد آن بحث و پیشنهاد کنیم.
وی خاطرنشان کرد: موارد اخلاقی دنیای سایبر بسیار شبیه به دنیای فیزیکی است، از جمله این موارد میتوان به مسائلی همچون قلدری مجازی، زورگیری مجازی، تهدید مجازی، دزدیده شدن هویت، پولشویی، دزدیده شدن حساب کاربری، تبعیض نژادی، رشوهخواری، کلاهبرداری و دروغگویی و بسیاری از این قبیل موارد اشاره کرد.
سراجیان گفت: در بحث موارد غیراخلاقی، دولت، ارائهدهندگان خدمات در دنیای اینترنت، کاربران، والدین و ... نقشهای مهمی را ایفا میکنند و نیاز است هر یک به نوبه خود به مسئولیتهای فردیشان در راستای جلوگیری و رسیدگی به مشکلات را عمل کنند و در این میان شاید نقش خردسالان، نوجوان و جوانان، والدین و خانوادهها پررنگتر باشد.