ساخت و بهینه‌سازی پوشش‌های محافظ در برابر اشعه فرابنفش

به گزارش روز دوشنبه گروه علمی ایرنا از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، در سال‌های اخیر، تخریب لایه‌ ازون باعث شده که انسان، حیوانات و گیاهان در معرض خطرات بیشتری قرار گیرند؛ از آنجایی‌ که تابش اشعه‌ فرابنفش موجب تشکیل رادیکال‌های آزاد می‌شود، قرارگیری طولانی ‌مدت انسان در معرض اشعه‌ فرابنفش موجب بروز مشکلاتی برای سلامت پوست نظیر پیری زودرس، آسیب‌های ژنتیکی، قرمز شدن پوست، آکنه و حتی سرطان پوست می‌شود.

همچنین اشعه‌ فرابنفش می‌تواند موجب تخریب رنگ‌ها، پوشش‌ها و پلاستیک‌ها شده و از دست رفتن خواص مکانیکی آنها را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین ساخت یک پوشش مقاوم در برابر اشعه‌ فرابنفش می‌تواند موجب کاهش بسیاری از این ضررها شود.

به گفته دکتر مرتضی ساسانی قمصری محقق پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای ایران، هدف دنبال شده در این پژوهش تولید لایه‌ نانوساختار و زیست سازگار از یک ماده ارزان قیمت است که بتواند به ‌صورت طولانی‌ مدت در برابر اشعه‌ فرابنفش مقاومت کند و خواص جذب و انعکاس آن تقریباً بدون تغییر باقی بماند.

وی افزود: در این طرح لایه‌ نازک نانوساختاری از اکسید روی تولید شده است که می‌توان آن را به ‌آسانی روی هر زیرلایه ای قرار داد؛ ضمن اینکه خواص نوری آن در مقایسه با موارد مشابه با توجه به هزینه‌ ساخت و مشکلات تکرارپذیری در فرایند ساخت، برتری نسبی دارد.

ساسانی قمصری در رابطه با نقش فناوری نانو در این طرح گفت: لایه‌ تولیدشده در این پژوهش هم از لحاظ ضخامت و هم از لحاظ ریزساختار در گروه لایه‌های نانویی قرار می‌گیرد؛ این موضوع باعث شده است که لایه ضمن دارا بودن شفافیت لازم، اشعه‌ فرابنفش را جذب کند.

وی افزود: معمولا ساختار فیلم های نانوساختار با دریافت انرژی فرابنفش از حالت نانویی انحراف پیدا می‌کند و با افت خواص مواجه می‌شویم. اما لایه‌ تولیدشده در این پژوهش از کیفیت بهتری برخوردار است و به خوبی در مقابل این پرتوهای مخرب مقاومت می کند.

این محقق در خصوص مراحل و روند تهیه و ارزیابی این لایه اظهار کرد: برای تهیه‌ لایه مناسب از روش آسان و در دسترس لایه نشانی غوطه‌وری استفاده شده است؛ تنظیم شرایط و بهینه‌ سازی لایه ایجادشده مرحله‌ بعدی بود و در نهایت تأثیر اشعه‌ فرابنفش روی خواص نوری و رشد دانه‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت.

تولید این پوشش در مقیاس صنعتی‌، در صنایعی از قبیل صنایع غذایی، پزشکی و الکترونیک کاربرد دارد.

این تحقیق حاصل همکاری دکتر مرتضی ساسانی قمصری محقق پژوهشکده فتونیک و فناوری های کوانتومی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، ساناز علمداری همکار تحقیقاتی پژوهشکده فتونیک و فناوری های کوانتومی و محققانی از کره جنوبی است.