درد فک پایین نشانه چیست؟

نمناک؛ مفصل فک (TMJ)، اتصال دهنده فک پایین به استخوان سر و مفصلی است که باعث می شود استخوان فک پایین متحرک باشد.درد فک پایین غیر معمول نیست و همه ما معمولا چند بار آن را در طول زندگی خود تجربه می کنیم.

درد فک پایین در بسیاری از موارد به مشکلات دندانی مثل پوسیدگی دندانیا شکستگی آن، که با وارد شدن ضربه به صورت رخ می دهد، مربوط می شود.

با این حال برخی از مواقع درد فک پایین خطرناک است و ممکن است به مشکلات قلبی مربوط باشد. متخصصان معتقدند که هرگز نباید از درد مفاصل و استخوان های فک، به خصوص زمانی که طولانی مدت به آن مبتلا هستیم و با علائمی مانند درد قفسه سینه، سرگیجه، تورم صورت یا مشکل در باز کردن دهان همراه هست، چشم پوشی کنیم.

فک پایین به نام فک تحتانی و فک بالا به نام فک فوقانی نام گذاری شده است. قسمتی از مفصل فک که به جمجمه وصل شده است را نیز مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) می گویند.

فک و بافت پوشاننده آن دندان ها را سر جای خودشان نگه می دارد. و برای جویدن، صحبت کردن و تنفس، تکان می خورد. به غیر از زبان و گونه که در دو طرف آن واقع شده است، غده پاروتید و غدد براقی فکی نیز در مجاورت آن قرار دارند. این ساختارها به یکدیگر مربوط هستند و با ایجاد مشکل در هر کدام درد فک ایجاد می شود.درد فک پایین

علل درد فک پایین

درد فک پایین همیشه به این معنی نیست که استخوان فک مشکل دارد بلکه گاهی درد ناشی از لثه و دندان ها است که به فک سرایت می کند. گاهی نیز این درد از مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، عضلات فک، غدد بزاقی و حتی از قلب است.

شکستن فک

شکستن استخوان فک یکی از شایع ترین دلایل درد فک پایین است. این شکستگی بر اثر ضرباتی که به صورت در طی تصادفات، ضرب و جرح و صدمات ورزشی وارد می شود، رخ می دهد. با توجه به علل ذکر شده برای شکستگی فک، جای تعجب نیست که بدانید در مردان احتمال شکستگی فک پایین، 3 برابر بیش تر از زنان است.

ماهیت شکستگی در استخوان فک، با شکستگی ایجاد شده در سایر استخوان ها بدن، متفاوت است. شکستگی که در فک ایجاد می شود موجب خردشدن نمی شود بلکه استخوان ممکن است در پوست نفوذ کند و از بیرون دهان قابل رویت باشد (شکستگی ساده)، تنها ترک بخورد و یا در بافت دهان وارد شود (شکستگی ترکیبی).

نشانه های شکستگی استخوان فک

درد فک که با حرکاتی مثل باز کردن دهان، صحبت کردن و یا غذا خوردن بدتر می شود.

تورم صورت و معمولا کبودی

خونریزی از پوست یا داخل دهان (ناشی از شکستگی مرکب)

حرکت فک محدود است.

درد در محل شکستگی

تغییر شکل صورت در اطراف شکستگی

درد فک پایین

علت درد فک پایین

در رفتگی فک پایین

در رفتگی فک پایین که در آن فک، از محل خود در فک گیجگاهی که در آن به جمجمه وصل شده است، خارج می شود، یکی دیگر از علل درد فک پایین است.

این در رفتگی تاثیر قابل توجهی در ظاهر صورت ایجاد می کند و ممکن است به مشکلات مزمن مفاصل مربوط باشد. گاهی اوقات فک، در زمان باز کردن دهان، از حالت طبیعی خود خارج شده و لغزش دارد. در این حالت خطر در رفتگی فک زیاد است. علائم در رفتگی فک گاهی با شکستگی مشترک است. این علائم عبارتند از:

نشانه های در رفتن فک

تغییر شکل صورت

درد

حساسیت به لمس

شنیدن صدای تق و تق (صدای کلیک) با حرکت فک

البته تفاوت عمده ای که بین شکستگی فک و در رفتن آن وجود دارد این است که، در شکستگی ممکن است خونریزی از داخل درهان نیز ایجاد شود ولی در رفتگی خونریزی ندارد.

مشکلات دندان

پوسیدگی دندان یکی از علل شایع درد فک است. پوسیدگی دندان به معنای از بین رفتن مینای دندان می باشد. مینای دندان، پوشش سخت و محکمی است که روی سطح دندان قرار دارد. بر اثر پوسیدگی، معمولا حفره ای روی دندان ایجاد می شود که پس از پر شدن با مواد غذایی که می خوریم، محل تجمع باکتری ها می شود.

نوع پیشرفته پوسیدگی دندان می تواند به عفونت منجر شود که بسیار دردناک است. این نوع از درد معمولا خفیف است و یک شبیه به طرز وحشتناکی شدید می شود. گاهی اوقات هم دندان پوسیده ممکن است بر اثر فشار مکانیکی زیاد و شدید، بشکند. البته شکستگی دندانی که پوسیدگی ندارد نیز می تواند عامل درد باشد.

از بین تمام این دردها، دردی که بر اثر عفونت ایجاد می شود ممکن است بر روی فک تاثیر بگذارد.

دندان نهفته

دندان عقل نهفته نیز یکی دیگر از علل مربوط به درد فک پایین است. این درد در عقب فک و در نزدیکی گوش حس می شود. این درد زمانی اتفاق می افتد که دندان عقل که معمولا دیرتر از همه دندان های دائمی در می آید، فضای کافی برای بیرون آمدن از فک نداشته باشد. از آنجا که دندان عقل در فک بالا نیز نهفته است ممکن است فک بالا نیز به این علت درد داشته باشد.

در این شرایط بسته به میزان فضایی که در اختیار دندان عقل قرار می گیرد ممکن است کامل بیرون بیاید و یا تنها بخشی از آن قابل رویت باشد. در حالی که تنها تاج دندان عقل از لثه بیرون بزند، احتمال ایجاد آلودگی خود دندان عقل و دندانی که در مجاورت آن قرار داد، زیاد است.

نشانه های درآمدن دندان عقل

درد، قرمزی و تورم لثه ها

خونریزی لثه (گاهی)

تورم فک در سمتی از صورت که دندان در حال درآمدن است.

بوی بد و مزه بد در دهان

سردرد (گاهی)

آبسه دندان

منظور از آبسه دندانی که منجر به درد فک پایین می شود، آبسه دنتوآلوئولار است. در این نوع آبسه، چرک در اطراف دندان جمع می شود.

البته انواع شایع تر آبسه دندان، آبسه پری اپیکال یا آبسه های پریودنتال هستند که در آن در پایه دندان و بافت اطراف آن ها چرک جمع می شود. این آبسه ها معمولا عارضه ای هستند که از سایر مشکلات مربوط به دندان مانند پوسیدگی یا شکستگی دندان ناشی می شوند. آبسه همیشه با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست.

حتی ممکن است با وجود سایر علائم مثل تورم صورت، بدون درد باشد. علائم آبسه دندان مانند علائمی است که در بالا برای مشکلات دندان ذکر کردیم.

آنژین یا حمله قلبی

آنژین صدری یا انفارکتوس میوکارد (حمله قلبی) از علل جدی تر درد فک هستند. حمله قلبی حتی می تواند در عرض چند دقیقه منجر به مرگ شود. مشکل در هر دو این بیماری ها این است که جریان خون به دیواره قلب، که معمولا به علت تنگی و انسداد عروق کرونر مسدود شده است، نمی رسد.

در نهایت بافت قلب زخمی شده (ایسکمی) و یا حتی می میرد (انفارکتوس). گرچه اکثر افراد در زمان حمله قلبی تنها درد قفسه سینه و درد دست چپ را احساس می کنند، اما درد فک پایین نیز نشانه نسبتا شایع در حمله قلبی است.

نشانه های حمله قلبی

درد در مرکز قفسه سینه که اغلب به سمت چپ (بازو و فک معمول تر است) منشعب می شود.

تنگی نفس و در نهایت اختلال در تنفس

تعرق زیاد

سرگیجه و از دست دادن هوشیاری (گاهی)

تهوع و گاهی استفراغ

سایر علل درد فک پایین

علل درد فک پایین و نشانه های آن

مشکلات مانند آرتریت یا سینوویت در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)

دیسپلازی فیبری در فک پایین

وجود توده بدخیمی (سرطان) در اندام هایی که در همسایگی فک قرار دارند.

مشکلات موجود در غدد بزاقی مانند اریون

مشکلات عضلانی فک مانند تریسموس

التهاب لثه یا پریودنتیت

مشکلات گوش مانند عفونت گوش