ورود واژگان عجیب به ادبیات سیاسی ایران ؛ رای حلال ، رای حرام

 جامعه ایرانی به‌ویژه آگاهان سیاسی چندان با رویکردهای نادرست از سوی رقیب پس از هر پیروزی خود و شکست طیف مقابل بیگانه نیستند، بارها شنیدند و اما چون در میثاق اعتدال و اصلاحات منافع ملی بر منافع گروهی و حزبی تقدم دارد سکوت کردند اما طرح «رأی حلال» و «رأی حرام» موضوعی نبود که توهین به یک جریان سیاسی تلقی شود بلکه اهانت به 24‌میلیون نفر رأی دهنده به روحانی بود که هدفی جز تداوم مشی اعتدال در کشور نداشتند.

موضوع زمانی شکل دیگری به خود گرفت که این عبارت از سوی آیت‌ا... موحدی کرمانی دبیر کل جامعه روحانیت در گردهمایی جبهه مردمی نیروهای انقلاب بیان شد. دبیرکلی جامعه روحانیت جایگاهی نیست که چنین جملاتی از آن شنیده شود. در اذهان بسیاری هست زمانی مرحوم آیت‌ا... مهدوی کنی در این جایگاه حضور داشت و تلاش او همواره برای گسترش اعتدال و پایان اختلافات میان گروه‌های سیاسی بود چرا که این تشکل یکی از ارکان مهم رجوع بخشی از جامعه برای تصمیم‌گیری‌هاست. حتی اصولگرایان منصف هم استفاده از این واژگان را نمی‌پسندند مانند عزت‌ا... صرغامی که دیروز نوشت: نه حرام دانستن رأی رقیب با اصول امام و رهبری می‌خواند و نه خشونت طلب خواندن آن با حقوق شهروندی.

موحدی کرمانی چه گفت؟

دبیرکل جامعه روحانیت مبارز پنجشنبه گذشته با بیان اینکه رئیسی ۱۶‌میلیون رأی حلال داشت، گفت آقای رئیسی در انتخابات 16‌میلیون رأی حلال به‌دست آورد، ما روز گذشته با آقای جنتی نشست داشتیم و در آنجا مطرح شد که مردم از شورای نگهبان انتظار دارند و می‌خواهند ببینند شورا چه قضاوتی می‌کند، شورای نگهبان وظیفه دارد همه آنچه اتفاق افتاده، برنامه‌های غلط، آرایی که ابطال شد و مناطقی را که صندوق به آنها نرفته بود خودش با دلیل بشناسد و به مردم اعلام کند. آیت‌ا... موحدی کرمانی در عین حال خاطرنشان کرد: این تخلفات در نتیجه انتخابات موثر نیست اما این اثر را دارد و شاید رأی آقای رئیسی را از 16‌میلیون به 19‌میلیون و رأی آقای روحانی را از 23 به 21‌میلیون برساند. از این رو کسانی که تخلف کرده‌اند باید بدانند که یک چشم بینا بالای سر آنهاست و آنها به خود اجازه تکرار چنین اقداماتی را ندهند.

تمکین از صندوق رای

 تاکید بر حلال بودن 16‌میلیون رأی رئیسی به معنای مشکل‌دار بودن 24‌میلیون رأی روحانی است. این موضوع سبب واکنش‌های زیادی شد. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور و شخصیتی که در مناظره‌ها موفق شد به خوبی از دستاوردهای دولت دفاع کند، در شبکه‌های اجتماعی نوشت: کسانی که این روزها بهانه سیاسی می‌تراشند و اما و اگر در پیروزی قاطع ملت می‌کنند، به جای تلخ کردن کام مردم، وارد بازی شیرین مردمسالاری دینی شوند. رأی مردم پشتوانه و سرمایه ملی است. از تمکین به صندوق رأی و قبول سلامت انتخابات هیچ‌جریانی ضرر نمی‌کند.

دستاویز شکست؟

معاون حقوقی رئیس‌جمهور هم به حلال و حرام خواندن آرای انتخاباتی واکنش نشان داد. مجید انصاری اظهار داشت: تعبیر «حلال» و «حرام» در رابط با آرای انتخاباتی یک بدعت و انحراف در ادبیات سیاسی کشور و مغایر با قوانین و مقررات است، چرا که شاخص در ارزیابی آرا، مطابق قانون انتخابات آرای صحیح و باطل است و معیار تشخیص آن هم ضوابط و مقرراتی است که در قوانین و مقررات کشور پیش‌بینی شده و مرجع اعلان صحت و بطلان آرا هم هیات‌های اجرایی و نهایتا شورای نگهبان است. وی افزود: بنابراین واژه حلال و حرام دستاویزی برای توجیه شکست انتخاباتی برخی کاندیداها و هواداران آنها شده است، لذا بهتراست به جای فرافکنی و دو قطبی کردن جامعه و استفاده ابزاری از تعابیر دینی، علل واقعی شکست خود را در روش‌های نادرستی که در تبلیغات انتخاباتی و اقدامات تخریبی آنها علیه دکتر روحانی و دولت تدبیر و امید ظرف 4 سال گذشته به کار گرفته‌اند، جست‌وجو کنند و به تصحیح رفتار و گفتار خود با جامعه بپردازند. وی گفت: از برخی ائمه جمعه محترم انتظار می‌رود که حرمت جایگاه نمازجمعه و شرط عدالت را که از لوازم این جایگاه هست نگه دارند و با ادبیات ناعادلانه وارد بازی‌های سیاسی نشوند.

هدف چیست؟

وزارت کشور متولی برگزاری انتخابات بود، بنابراین به‌عنوان متولی اصلی موضوع نتوانست در برابر اظهارات موحدی کرمانی بی‌تفاوت باشد. بنابراین با صدور اطلاعیه‌ای به انتقاد از آن پرداخت که چنین است: مطالبی به‌نقل از آیت‌ا... موحدی کرمانی در رسانه‌ها منتشر شد که با توجه به‌مراتب تقوی و سوابق ارزنده سیاسی و اجتماعی ایشان بسیار مایه تعجب و غیر قابل باور بود. از آنجایی‌ که این اظهارات می‌تواند محل بحث و ابهام و باعث ایجاد نگرانی و بدبینی شود لذا نکاتی را به استحضار ملت آگاه و هوشیار می‌رسانیم. تمامی مراحل انتخابات ریاست‌جمهوری به ویژه در شعب اخذ رأی از ابتدای آغاز فرایند رای‌گیری تا پایان شمارش و اعلام نتایج با حضور ناظران شورای محترم نگهبان انجام گرفته است. مشخص نیست استفاده از واژه «آرای حلال» بر چه مبنایی و با چه هدفی صورت گرفته است؟ ملت مسلمان به پای صندوق‌های رأی آمدند و بار دیگر حماسه سترگ آفریدند، تقسیم بندی این مردم عزیز و بزرگوار به عناوینی مانند انقلابی و غیر انقلابی یا آرای حلال و... ظلم بزرگی است که باعث ایجاد تفرقه و آسیب جدی به وحدت ملی و امنیت ملی می‌شود.

اعتماد کامل

در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: اینکه از جناب آیت‌ا... جنتی خواسته‌اند آرای آقای رئیسی از ۱۶‌میلیون به ۱۹‌میلیون و آرای آقای روحانی از ۲۳‌میلیون به ۲۱‌میلیون تغییر یابد با هیچ‌منطق شرعی، قانونی و مردمسالاری منطبق نیست و ادعایی غیر باور است چراکه اولا ساحت مقدس اعضای محترم شورای نگهبان پاک و مبری از این‌گونه مطالب است و آن عزیزان امانتدار حق‌الناس بوده و در پیشگاه خداوند خود را مسئول می‌دانند و اگر نعوذباا... این‌گونه باشد نه از تاک نشان خواهد ماند و نه از تاک‌نشان. ثانیا با طرح چنین مباحثی افکار عمومی داخل و خارج از کشور در مورد ما چه قضاوتی خواهند نمود؟ و واقعا چه پاسخی برای این مطالب وجود دارد؟ آیا معاندان و دشمنان قسم خورده این کشور و ملت و انقلاب با استناد به این جملات و عناوین علیه ما استفاده پلید نخواهند کرد؟ و آیا این موضوع القا نخواهد شد که در گذشته نیز چنین بوده است؟ فاین تذهبون... به کجا می‌روید؟ ما به شورای نگهبان اعتماد کامل داریم و می‌دانیم در ساحت این نهاد انقلابی چنین خطای فاحشی رخ نخواهد داد. مردم ما همگی برای تحقق فرمایش رهبر معظم انقلاب که همانا مشارکت حداکثری بود به پای صندوق رأی آمدند و بر همین مبنا ادای تکلیف کرده و آرای همگی بدون هیچ‌تبعیضی صحیح و نافذ است و همچنین یقین داریم ملت تاریخ ساز ایران در کنار هم به عزت و پیشرفت کشور می‌اندیشند و پس از پایان رقابت همچون نامزدهای محترم همگی مسیر و مرام رفاقت را پیشه می‌کنند.

خطای استراتژیک

حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور نیز در شبکه‌های اجتماعی به این موضوعات واکنش نشان داد و برای جناح رقیب آقای روحانی نوشت: جمع آرای دوستان اصولگرا در ۹۶ از جمع آرای متعلق به همه آنان در ۹۲ کمتر است، این نشان می‌دهد که آنان هم در انتخابات شکست خورده‌اند و هم درپایگاه اجتماعی. این دوستان خود را نماد اسلام و ارزش‌های آن پنداشته و مجاز می‌دانند تا در کارزار انتخابات بیشترین بهره‌ را از دین برده و هر اتفاقی را توجیه نمایند و در کنار توجیه مجازند مخالفان خود را به بی‌دینی، توده‌واری، رأی حلال و رأی حرام و... متهم کنند که البته تهران پاسخشان را در ۹۴ و ایران در ۹۶ داد. دوستان، تحریک بیشتر دو قطبی در کشور، به مصلحت ملی نیست. کشور، یک ملت، یک رهبر، یک دولت دارد، به نتایج انتخابات و دولت مشروع برآمده از آن متعهد بمانیم، تحریک، راه ماندگاری آرای شما نیست، راه نگه داشتن هواداران نیست، راه ماندن در عالم سیاست و سیاست‌ورزی نیست، باید اخلاق و اعتماد به ملت را پیشه کنیم، شما دوستان، هیچ‌گاه از واقعیت سیاست درس نگرفته و همواره شکست خورده‌اید، چهره سازی مجدد از کسانی که در نزد مردم بازنده شده‌اند، یک خطای استراتژیک است. درس رقابت در سیاست، تمکین نتیجه انتخابات، بررسی دلایل شکست و درس از آن، بازسازی شرایط حضور مجدد، احترام به افکارعمومی، و تغییرگفتمان و چهره‌های اصلی.»

حرمت رئیس‌جمهور

اظهارات انتخاباتی خطبای جمعه که سبب گلایه شد، به آیت‌ا... موحدی کرمانی خلاصه نشد چنان که دیروز حجت‌الاسلام احمد خاتمی در خطبه‌های نماز جمعه گفت: باید حرمت رئیس‌جمهور منتخب حفظ شود. رئیس‌جمهور منتخب نیز باید حرمت کسانی را که به او رأی نداده‌اند نگه دارد تا اجماع و وحدت ملی حاصل شود. امام جمعه موقت تهران ادامه داد: دیگر انتخابات تمام شده و باید حرمت رقبای انتخاباتی نگه داشته شود طوری که رقبا باور کنند آقایی که رأی آورده هم حرمت و مشروعیت دارد و البته نباید منتخب مردم،‌ رقبایش را دست کم بگیرد. خاتمی به‌رغم سخنانی که در حمایت از منتخب ملت کرد، گفت: اگر تخلفات گسترده باشد اساس کلی انتخابات زیر سوال می‌رود که به شکر خدا در جمهوری اسلامی چنین انتخاباتی نداشته‌ایم. اما تخلفاتی که اساس انتخابات را زیر سوال نمی‌برد نیز مطرح است و شورای نگهبان و دستگاه قضائی باید در این زمینه برخورد عادلانه داشته باشند چرا که گزارشات این دوره بسیار زیاد است. خاتمی خاطرنشان کرد: اساس انتخابات درست است و ترکیب همین است و تغییر نخواهد کرد اما اینکه مسئولان مختلف با ارائه آمارهای متفاوت بگویند تعداد زیادی از مردم پشت شعب اخذ رأی ماندند و نتوانستند رأی دهند، باید بررسی شود که چرا تعرفه‌ها به موقع به شعب نرسیده بودند و شورای نگهبان باید در مورد حق‌الناس اقدامات لازم را انجام دهد و مقصران این امر محاکمه و به مردم معرفی شوند.

اعتراض ستاد انتخابات

ستاد انتخابات کشور در اعتراض به سخنان حجت‌الاسلام احمد خاتمی به شورای عالی سیاستگذاری ائمه جمعه نامه نوشت و تاکید کرد: تریبون خطبه‌های نماز جمعه باید منادی وحدت و عدالت باشد. احتراما به استحضار می‌رساند از تریبون خطبه‌های نماز جمعه امروز مورخ 5/3/1394 که قاعدتا باید منادی وحدت و عدالت باشد، برخلاف ادعای خطیب محترم که بر وحدت و انسجام ملی تاکید داشتند، مطالبی نادرست و بعضا کذب در راستای تفرقه و انشقاق در تجلی مردمسالاری دینی نسبت به عملکرد مجریان و ناظران انتخابات حماسی 29 اردیبهشت مطرح شد که علاوه بر اجحاف و ظلم در حق تمامی برگزار‌کنندگان انتخابات، مغایر با فرمایشات مقام معظم رهبری که از زحمات طاقت فرسای همه دست اندرکاران اجرا و نظارت تشکر کردند نیز است لذا خواهشمند است بر اساس اصل دینی رعایت عدالت و تقوی و انصاف و پاسداشت حق‌الناس هفته آینده فرصتی برای پاسخگویی به شبهات و مطالب ناصواب به وزارت کشور اختصاص یابد تا به ارائه توضیحات دقیق و منطبق بر واقعیات اقدام نماید. در ضمن پیگیری قانونی مطالب خلاف واقع را بخشی از رعایت حقوق مردم می‌دانیم.

در اصفهان

خطیب جمعه اصفهان هم دیروز گفت: اگر برخی سستی‌ها از جمله دیر رساندن تعرفه‌ها و کمبود صندوق نبود؛ مردم در میزان مشارکت در انتخابات رکوردشکنی می‌کردند. افرادی که نامزد مورد نظرشان رأی نیاورد فضا را آرام نگه داشتند. آیت‌ا... طباطبایی افزود: برخی برای به آشوب کشیدن جامعه بعد از انتخابات چراغ سبز نشان دادند اما به حول و قوه الهی این چراغ سبزها خاموش می‌شود. وی تصریح کرد: نظام اجازه نمی‌دهد که از آزادی‌ها سوء استفاده شود چرا که این چراغ سبزها خاموش خواهد شد و جلو افرادی که با گناه پیروزی را آلوده می‌کنند، گرفته خواهد شد. آیت‌ا... طباطبایی‌ افزود: اگر دولت جلو چنین افرادی نایستد، مردم خودشان مانع ادامه جشن رقاصه‌ها در شهر خواهند شد.