فراکسیون امید چطور «کاپ پیروزی» را به ولایی‌ها تقدیم کرد؟ / بازی پیچیده مستقلین در انتخابات هیات رئیسه

ائتلاف های پشت پرده رونمایی شد

زمزمه های قبل از انتخابات می گفت فضای انتخابات امسال مبهم تر از سال اول خواهد بود، اگر در انتخابات سال اول، فرصت لابی و رایزنی را به هیچ طیف حاضر در پارلمان نداده بود، اما رایزنی ها و لابی ها برای انتخابات سال دوم از مدت ها پیش آغاز شده بود.

ائتلاف های پشت پرده یکی بعد از دیگری رونمایی می شدند، خبرها می گفت فراکسیون مستقلین و امید قرار نیست در یک جناح قرار بگیرند،گویی رایزنی های پشت پرده فراکسیون ولایی و مستقلین آنقدر نتیجه بخش شده بود که حتی مدل ورود به انتخابات را مشخص کنند، مدلی که در آن هیچ سهمی برای فراکسیون امید وجود نداشت و 12 کرسی ریاست به صورت 6 به 6 بین دو فراکسیون تقسیم شده بود.

سوی دیگر فراکسیون امید بود که بیکار ننشست و رایزنی ها برای برهم زدن ائتلاف مستقلین و ولایی ها را آغاز کرد، ماجرای حذف مطهری از هیات رئیسه مجلس از سوی طیفی از ولایی ها همان نقطه عطفی بود که فضا را به نفع فراکسیون امید کرد تا بتواند طیفی از مستقلین را در ائتلاف با ولایی ها دچار تردید کند. شاید همین تردیدها بر سر نزدیکی های فراکسیونی بود که در نهایت معادلات پارلمانی را به چند ساعت مانده تا انتخابات هیات رئیسه موکول کرد. آنجا که در جلسه رایزنی روسای سه فراکسیون با علی لاریجانی هر سه فراکسیون تن به ائتلافی برابر دادند.

64 رای باطله در گلدان انتخابات ریاست مجلس

لاریجانی تنها گزینه ریاست شد، فراکسیون امید دو سهم در نواب رئیسی داشت و دو فراکسیون دیگر هرکدام یک سهم. دیگر کرسی‌های هیات رئیسه هم به شکلی برابر بین سه فراکسیون تقسیم شد.

توافق لحظات پایانی روز سه شنبه امروز به صحن مجلس هم رسید، لاریجانی در کرسی ریاست ابقا شد و صندلی نواب رئیسی بازهم پزشکیان و مطهری را پذیرا گردید. اما همانقدر که رای باطله 64 تایی ریخته شده در انتخابات مربوط به ریاست مجلس محل سوال و ابهام بود، آرای 67 تایی هادی قوامی کاندیدای مستقلین و رای 107 تایی حاجی بابایی کاندیدای فراکسیون ولایی هم محل سوال شد.

در واکاوی آرای باطله ریخته شده به گلدان در انتخابات ریاست مجلس بدون شک می توان طیفی از پایداری ها تا ولایی ها و فراکسیون امیدی ها را جستجو کرد، همان هایی که برخی نظرشان به کاندیداتوری پزشکیان بود و طیفی دیگر چون پایداری ها که از ابتدا سرناسازگاری با ریاست لاریجانی داشتند.

اما آرای داده شده به دو رقیب پزشکیان و قوامی هم جالب توجه به نظر می رسد، 107 رای حاجی بابایی به عنوان کاندیدای فراکسیون ولایی با اینکه ظرفیت این فراکسیون بین 80 تا 100 رای برآورد می شود حکایت از جواب دادن رایزنی های این فراکسیون با مستقلین دارد گویی طیفی از مستقلین در نزدیکی با فراکسیون ولایی رای خود را به سبد نامزد فراکسیون ولایی ریخته اند. امری که بالعکس آن رخ نداده، یعنی رای 67 تایی هادی قوامی را شاید بتوان رای خالصی برخواسته از فراکسیون مستقلین برآورد کرد. هرچند ظرفیت رای فراکسیون مستقلین را شاید بتوان بیشتر از رای قوامی برآورد کرد اما بدون تردید طیفی از این فراکسیون هم در همراهی با فراکسیون امید به دو نامزد این فراکسیون رای داده است نه نامزد فراکسیون متبوعشان.

مهمترین پیام سیاسی انتخابات هیات رئیسه از کجا صادر شد؟

اما از سه صندلی مهم هیات رئیسه به 9 صندلی بعدی که برسیم معادلات فراکسیونی کاملا متغیر می شود. شاید انتخابات اخیر هیات رئیسه مهمترین پیام سیاسی خود را از روی همین صندلی ها صادر کند، آنجا که فراکسیون امید دو کرسی مهم خود در هیات رئیسه مجلس را از دست داد و به رقیب خود در فراکسیون ولایی تقدیم کرد. گویی آنکه قدرت لابی های فراکسیون ولایی در جذب رای مستقلین مجلس در این صندلی ها کارگر افتاده است تا محمدقسیم عثمانی و یوسف نژاد در نتیجه همین لابی های پشت پرده جای خود را به محمدحسین فرهنگی و اسدالله عباسی دو نامزد فراکسیون ولایی بدهند. و سهم فراکسیون ولایی در صندلی های هیات رئیسه سنگین تر از سال اول شود.

ضعف فراکسیون امید مجلس در لابی های درون پارلمانی باز هم در همین نقطه خود را نشان داد، فراکسیونی که سال اول با تصور اینکه همه افراد راه یافته به مجلس با لیست امید بر عهد خود پایبند هستند تصور می کرد که می تواند کرسی های هیات رئیسه را قبضه کند اما در نهایت همان توصیف کواکبیان رقم خورد، افرادی که با لیست امید وارد شدند اما زنبیل خود را در صف رقیب گذاشتند.

جدا شدن طیفی از فراکسیون امید و قرار گرفتن آنها زیر پرچم مستقلین گرچه این فراکسیون را تا حدی خالص سازی کرد اما تصور اینکه مستقلین در معادلات درون پارلمانی به فراکسیون امید نزدیک هستند نه ولایی همان نقطه ای شد که ناکامی فراکسیون امید را رقم زد. گویی مستقلین مجلس قرار نیست مشی ثابتی در رابطه با دو فراکسیون دنبال کنند بلکه در بزنگاه های پارلمانی رای شان را به سمت یکی از دو فراکسیون بچرخانند. ارایی خاکستری و تاثیرگذار که اینبار صندلی های هیات رئیسه را به ضرر فراکسیون امید چینش کردند.