روسیه کنار قطر ایستاد / آل سعود در موضع ضعف
به گزارش اقتصادنیوز، بحران قطر پای روسیه را نیز به تحولات این بخش از منطقه باز کرد. اگر مسکو تا پیش از این سوریه را سکوی پرتاب به سوی تحولات خاورمیانه میدانست اکنون قطر نیز ابزار دیگری برای نقشآفرینی منطقه به دست این کشور داده است.
در دیدار شیخ محمد بن عبدالرحمان آلثانی وزیر خارجه قطر با همتای روس خود در مسکو «گفتوگو بهترین راه برای حلوفصل شکاف سیاسی در جهان عرب» عنوان شد. لاوروف در دیدار با شیخ محمد گفت: «ما نمیتوانیم از این وضعیت خوشحال باشیم چرا که روابط میان شرکای ما رو به وخامت گذاشته است.» وزیر خارجه روسیه تاکید کرد: «تنها از طریق گفتوگوی مستقیم است که درک بهتر از نگرانیهای یکدیگر ممکن میشود.»
وزیر خارجه قطر نیز اعلام کرد که هدف اصلی این دیدار «مطلع ساختن روسیه از آن حوادث و اقداماتی است که علیه قطر اتخاذ شده است.» وزیر امور خارجه قطر در دیدار با همتای روس خود همچنین قدردانی خود را از حمایتهای روسیه اعلام کرد. ویکتور اوزیرف رئیس کمیته دفاع و امنیت مجلس فدرال روسیه نیز در گفتوگو با خبرگزاری اسپوتنیک گفت که هیچ تغییری در روابط بین روسیه و قطر روی نخواهد داد. وی افزود: «طبیعتا ما به دقت همه اطلاعات مورد ادعای مصر و قطر و کشورهای ملحق شده به آنها مبنی بر اینکه قطر از تروریسم بینالمللی حمایت میکند را بررسی خواهیم کرد.»
اوزیرف افزود: «اما مسکو در رویکرد سیاست هایش در قبال روابط دیپلماتیک با قطر از استقلال برخوردار است.» نمایندگان دومای روسیه نیز بر این باورند که قطع روابط دیپلماتیک کشورهای عرب حاشیه خلیجفارس با قطر وضعیت را در منطقه پیچیدهتر میکند، زیرا همه آنها به نحوی با تروریستها در ارتباطند. آدالبی شخاگوشیف عضو کمیته امور بینالملل دومای روسیه و معاون اول فراکسیون «روسیه واحد»، این اقدام را گلآلود کردن آب نامیده و گفت که این اقدام تسویه حساب داخلی میان کشورهای عربی است.
به گفته وی، اگر کشورها در خاورمیانه نمیتوانند توافق کنند و دست به اقدامات تند و پرخطر میزنند، پس تروریستها نیز میتوانند در این اوضاع نابسامان ماهی خود را بگیرند. به همین خاطر هرگونه تنش بین این کشورها در نهایت به تقویت تروریستها میانجامد. وزیر خارجه قطر در دیدار با همتای روس خود افزود: تلاش میکنیم از راه گفتوگو و در چارچوب شورای همکاری خلیجفارس اختلافات را حل کنیم. وی همچنین افزود: «دوحه به تداوم مذاکرات سازنده در مسائل مختلف با مسکو امیدوار است.»
حمد بن عبدالرحمن آلثانی از روسیه نیز برای کمک به حلوفصل بحران سیاسی بین قطر و برخی کشورهای عربی قدردانی کرد. لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز به خبرنگاران گفت که اطمینان دارم تهدید اصلی علیه کشورهای منطقه خلیجفارس تروریسم است و تلاشها باید برای مقابله با این تهدید متمرکز شود. با این حال، قرار گرفتن روسیه در کنار قطر میتواند موضع این کشور کوچک را در برابر همسایگان عربش تقویت کند.
با توجه به حضور نظامی ترکیه در قطر، حمایت روسها از دوحه میتواند چند پیامد داشته باشد: اول، امکان حمله نظامی زمینی از سوی عربستان و متحدانش به یمن را منتفی میسازد. دوم، به قطر امکان مانور بیشتری در برابر رقبا میدهد و ضمن تضمین امنیت این کشور امکان دریافت غذا و مایحتاج اساسی خود را از روسیه به دست میآورد. افزون بر این، رابطه با روسیه میتواند متوازنکننده رابطه با آمریکا و هشداری به واشنگتن باشد. سوم، امکان مناسبی به روسیه میدهد تا بار دیگر در تحولات خاورمیانه نقشآفرینی کند.
بحران در روابط قطر با برخی کشورهای عربی به سرکردگی عربستان سعودی پس از آن کلید خورد که ریاض با ادعای حمایت قطر از گروههای تروریستی در منطقه پس از اجلاس ریاض با حضور ترامپ، قطع رابطه کامل سیاسی و دیپلماتیک خود را با دوحه اعلام کرد. این اقدام عربستان همزمان با انتشار مطالبی در خبرگزاری الجزیره بود که در آن به سیاستهای منطقهای عربستان انتقاد کرده بود.
پس از قطع رابطه ریاض با دوحه برخی دیگر از کشورها از جمله مصر، امارات و بحرین نیز ضمن اعلام قطع رابطه با قطر، از اعمال برخی تحریمهای سیاسی و اقتصادی علیه این کشور خبر دادند. تاکنون میانجیگری کویت و عمان برای پایان دادن به بحران سیاسی در روابط میان شیخ نشینان جنوبی خلیجفارس بینتیجه بوده و وزیرخارجه قطر نیز اعلام کرده است سیاست خارجی کشورش با وجود فشارها تغییر نخواهد کرد. بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه در قطر واقع است و حدود ۱۰ هزار سرباز در این پایگاه مستقر هستند.