تهدیدی جهانی به نام مقاومت میکروبی

به گزارش ایسنا؛ دکتر محمدمهدی گویا در اولین روز از اجلاس دو روزه مشورتی، مقاومت میکروبی که امروز در وزارت بهداشت، با حضور نمایندگانی از سایر کشورها و مسئولان سازمان بهداشت جهانی، برگزار شد، با بیان اینکه مقاومت میکروبی یک تهدید جهانی است، افزود: شواهد حاکی از آن است که ایران نیز از مخاطرات مربوط به مقاومت میکروارگانیسم ها مصون نیست و روند افزایشی مقاومت میکروبی به نگرانی و چالش عمده در سیستم سلامت کشور تبدیل شده است.

رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با تاکید بر موقعیت حساس کشور ایران، گفت: جمهوری اسلامی ایران با جمعیت بالغ بر 75 میلیون و 149 هزار و 669 نفر و با نرخ شهرنشینی 73 درصد، در جنوب غربی آسیا و در منطقه خاورمیانه قرار دارد که یک میلیون و 648 هزار و 195کیلومتر مربع، وسعت دارد. ایران از شمال با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان و از غرب با ترکیه و عراق همسایه است و همچنین از شمال به دریای مازندران و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان محدود می شود.

گویا ادامه داد: براساس تقسیمات شش گانه سازمان بهداشت جهانی، ایران در منطقه مدیترانه شرقی قرار دارد و مطابق با گزارشات WHO، شواهد فراوانی درخصوص ظهور مقاومت میکروبی در گستره جغرافیایی وسیعی از کشورهای این منطقه وجود دارد؛ چراکه از هر سو با کشوری همسایه است که درگیر مشکلات داخلی یا خارجی هستند. اما هنوز در این مناطق برآورد دقیقی از حجم مشکلات و بار اقتصادی ناشی از مقاومت میکروبی وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: سازمان بهداشت جهانی در یک مطالعه، از کشورهای جهان درخواست کرد تا اطلاعات مربوط به 7 گروه از باکتری که عمده نگرانی های بین المللی محسوب می‌شود را گزارش کنند. این باکتری‌ها شامل اشرشیاکلی (مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم و فلوروکینولون)، کلبسیلا پنومونیه ( مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم و کرباپنم ها)، استافیلوکوکوس اورئوس( مقاوم در برابر متی سیلین)، استرپتوکوک پنومونیه ( غیرحساس یا مقاوم در برابر پنی سیلین) ، سالمونلا غیرتیفی (مقاوم در برابر فلوروکینولون) ، گونه‌های شیگلا ( مقاوم در برابر فلوروکینولون) و نایسریا گنوره ( مقاوم در برابر سفالوسپورین نسل سوم)، بوده است.

گویا گفت: براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، ایران در میان کشورهایی طبقه بندی شده که تعداد مقاومت چند دارویی در آنها بیش از 5 مورد از این باکتری ها مشاهده شده است.

وی با اشاره به اینکه اتخاذ تصمیمات و اجرای برنامه های مدون در جهت کاهش مقاومت میکروبی در هر کشوری ضروری است، تصریح کرد: براساس گزارش سال 2014 سازمان بهداشت جهانی در رابطه با نظام مراقبت جهانی مقاومت ضدمیکروبی، اینگونه مقاومت های میکروبی دیگر یک پیش بینی برای آینده نیست و هم اکنون در سراسر جهان درحال رخداد است و تهدیدی جدی برای عفونت های شایع در جوامع و بیمارستان ها است.

گویا اضافه کرد: بدون اقدام فوری و هماهنگ، جهان به دوران پیش از آنتی بیوتیک‌ها بازمی‌گردد، یعنی دورانی که در آن عفونت‌های رایج و جراحت‌های جزئی یک بار دیگر کشنده خواهد شد و لذا سازمان بهداشت جهانی در سال 2015 یک سند را با عنوان طرح اقدام جهانی برای مقاومت میکروبی منتشر کرد.

وی گفت: یکی از برنامه هایی که در راستای کنترل مقاومت میکروبی در کشور، در نظر داشتیم، برگزاری نشست مشورتی بین ایران و کشورهای عراق، پاکستان، افغانستان و مسئولان سازمان بهداشت جهانی در منطقه مدیترانه شرقی، مسئولان سازمان بهداشت جهانی در ستاد مرکزی در ژنو و نمایندگان سازمان بهداشت جهانی دام است.

رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت گفت: برنامه مقابله با بروز مقاومت نسبت به داروهای ضدمیکروبی در کشور که از چهارسال پیش روی آن کارهای کارشناسی صورت گرفته نیز در این نشست مطرح می شود.

وی افزود: در این برنامه نشان داده می شود که چه فعالیت هایی در کشور صورت گرفته و چه روش هایی درجهت محدود کردن مصرف آنتی بیوتیک تعیین شده است و علاوه براین، اقدامات اساسی درجهت کنترل و کاهش مقاومت نسبت به داروهای ضدمیکروبی نیز در مراکز بهداشتی و درمانی به خصوص در بیمارستان ها نیز تصریح شده است.

بنابر اعلام وب‌دا، گویا هدف سوم از برگزاری نشست را افزایش سطح آگاهی عموم مردم و متخصصان و پزشکان برشمرد و گفت: مردم و پزشکان باید نسبت به خطرات ناشی از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها، آگاه شوند و بدانند که مصرف بدون تجویز پزشک آنتی بیوتیک ها خطرات زیادی دارد.

رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت تصریح کرد: به سمتی در حرکت هستیم که اگر مصرف آنتی بیوتیک ها منطقی نشود و نظارت و مراقبت صحیحی صورت نگیرد و از عفونت های داخل مراکز درمانی پیشگیری نشود، در آینده ای نزدیک، با عفونت هایی روبرو خواهیم شد که قابل درمان نبوده و یا درمان آنها بسیار مشکل خواهد بود و در صورت درمان نیز هزینه های زیادی برای نظام سلامت تحمیل می کند.

وی با بیان اینکه بروز مقاومت های میکروبی خطر مرگ در پی دارد، گفت: مقاومت های میکروبی برای فرد، جامعه و جهان خطر دارد، چراکه به سرعت از مرزها عبور کرده و به کشورهای دیگر وارد می شود. مثلا عفونت هایی وجود داشته که از یک فرد آغاز شده و در مدت زمان کوتاهی سر از کشور دیگری درآورده است.

وی در پایان راه‌های کنترل و کاهش بروز و گسترش مقاومت میکروبی در حیوانات و دام را یکی دیگر از اهداف برگزاری نشست مشورتی مقاومت میکروبی معرفی کرد.