پس لرزه های تقدیر اصولگرایان از امیر تتلو
شرق با این مقدمه نوشت: این قاب جدید اصولگرایی است؛ قابی که در فضای مجازی بارهاوبارها چرخید و عباس عبدی هم در توصیف آن نوشت بهتر است این عکس را در دفترش به دیوار بزند با این تیتر که «اگر عوامل دیگر نتوانست این جماعت را ذوب کند انتخابات بهخوبی توانست».
از حامد زمانی تا کلاهشاپوییها
ماجرای دگردیسی جریان اصولگرایی که البته معلوم نیست به کجا میرود، از تتلو آغاز نشد، بلکه شاید تتلو نقطه اوج این تغییرات باشد. آغازکننده، حامد زمانی بود، خواننده پاپی که مضمون اشعار او موضوعات سیاسی روز است. این چهره برخلاف تتلو از همان ابتدا مورد اقبال جریانهای رسانهای اصولگرا، از جمله خبرگزاری فارس قرار گرفت. تقدیر شد و تور کنسرت گذاشت. تا اینجا بخش فرهنگی جریان اصولگرا گمان میکرد که میتواند بستههای فرهنگی و سیاسی خود را در قالبهای نو به نسل جدید معرفی کند. این روند اما کمکم تغییر کرد و سمتوسویی گرفت که دیگر نمیشد پیشبینی کرد اصولگرایی با این تاکتیکها به دنبال تحصیل چه هدفی است. شاهد مثال آن هم حضور «کلاهشاپوییها» در همایشهای انتخاباتی اصولگرایی بود. قبل از انتخابات مجلس دهم بود که در همایش عطر یاس به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س)، در کنار مصطفی چمران و غلامعلی حدادعادل، جمعیتی با کت و شلوارهای مشکی، پیراهنهای سفید یقهخرگوشی، کلاهشاپو و سبیلهای پهن و آویزان در سالن دیده میشدند. بعدها تصاویر این جمعیت در راهپیماییهای روز بیستودوم بهمن هم بهوفور دیده شد. کسی دلیل احیای حضور این «تیپ»، آنهم ازسوی جریان اصولگرایی را نمیدانست. بااینحال هنوز تا روشدن برگ برنده زمان باقی بود. انتخابات ریاستجمهوری ٩٦ و دوقطبی رئیسی و روحانی، جریان اصولگرا را بر آن داشت تا با هر ابزاری به هدف بیندیشد؛ حتی با قراردادن خوانندهای که روزگاری او را مبتذلخوان شمرده بودند، در کنار رئیس تولیت آستان قدس رضوی و کاندیدای اصلی این جریان.
از مبتذل تا تواب
آذرماه ٩٢ وقتی امیرحسین مقصودلو بازداشت شد و گاردین در مطلبی به این بازداشت اشاره کرد، خبرگزاری فارس در مطلبی با عنوان «اشک تمساح گاردین برای یک خواننده مبتذل» نوشت: «... تخلفات و انحرافات اخلاقی این خواننده رپ زیرزمینی اما به همکاری با شبکههای ماهوارهای فارسیزبان محدود نمیشود و دامنه وسیعتری را نیز دربر میگیرد». بعد هم در ادامه تصاویر میهمانیهایی که تتلو در آنها حاضر شده را بهعنوان سند انحراف منتشر کرده بود.
رپ در ناوشکن دماوند
تتلو دو سال بعد؛ یعنی سال ٩٤، اما در عین ناباوری بر عرشه «ناوشکن دماوند» ظاهر شد و ترانهای را به همان سبک رپ روی عرشه و با همراهی تعدادی از سربازان ارتش و با حرکات مخصوص این سبک اجرا کرد، با محتوایی درباره انرژی هستهای. مجوز این کلیپ را مؤسسه فرهنگی- هنری اوج گرفته بود؛ سازمانی که در دوره دولت یازدهم مخالفتهای خود با سیاست خارجی روحانی را در قالب بیلبوردهای تبلیغاتی و ساخت کارتون به رخ کشیده بود. در انتهای این کلیپ از نیروی دریایی ارتش و دریادار سیاری، فرمانده نیروی دریایی تشکر شده بود. دریادار سیاری بعدا در مصاحبهای با جامجم آنلاین گفته بود بهخاطر این کلیپ مؤاخذه شده است، اما توضیحی درباره محتوای این مواخذه نداده بود. او گفته بود: «ما برای اجرا در ناو دماوند به آنها مجوز دادیم، البته شرط گذاشتیم که آنها پس از ساخت کلیپ و پیش از پخش، آن کلیپ را به ما نشان بدهند، متأسفانه کلیپ را پیش از پخش به ما نشان ندادند».
حمایت از تتلو
انتشار این کلیپ اگر با نقد برخی اصولگرایان همراه شد، اما حمایت و هورای برخی چهرههای تندرو این جریان و وابسته به جریان پایداری را برانگیخت. بهعنواننمونه وحید یامینپور در توصیف کلیپ هستهای نوشته بود: «... مصرف فرهنگی نوجوانان و بخشی از جوانان ما معطوف به همین سلبریتیهاست. به نظرم از بسیاری از کارهای دخترپسری که شانس پخششدن از تلویزیون را دارند، بهتر است. یادمان باشد از هرکسی به اندازه خودش باید انتظار داشت». سایت الف، متعلق به احمد توکلی هم از این کار تمجید کرده و در یادداشتی نوشته بود:«... (تتلو) توانست با ارائه موزیکویدئوی انرژی هستهای تصویری جدید از خود ارائه دهد که در نتیجه آن زمینه افزایش مقبولیت او در جامعه هنری و بین جوانان دوستدار دستاوردهای شاخص و راهبردی کشور مهیا شد».
بازداشت و وساطت جدیدی
باوجود این تعریفوتمجیدها اما تتلو باز هم بازداشت شد؛ شهریور ٩٥. گفته شد تتلو پس از احضار در دادسرای فرهنگ و رسانه اتهام خود را تشویق فساد و فحشا عنوان کرده بود. مقصودلو بعد از آن در پیج خود به بازپرس پرونده مطالبی را عنوان کرده بود که به اتهام توهین به قاسمزاده (بازپرس پروندهاش) بازداشت شد.
او بعد از این بازداشت که زمان زیادی هم به طول نینجامید، تصویری از دیدارش با عباس جدیدی را منتشر کرد. عباس جدیدی درهمینباره به روزنامه خبر ورزشی گفته بود: «خانواده آقای تتلو وقتی با شاکی پرونده مواجه و متوجه میشوند ایشان کشتیگیر و گوششکسته هستند، برای وساطت و گرفتن رضایت به بنده مراجعه کردند... ایشان(قاسمزاده) را از قبل و زمانی که کشتی میگرفتند، بهعنوان یک قهرمان بااخلاق و پهلوان میشناختم و با مراجعه حضوری، نهتنها روی مرا زمین نینداختند، بلکه با اعلام رضایتشان، زمینه آزادی تتلو را فراهم کردند».
تغییرات محسوس
تتلو بعد از این آزادی بود که کمکم در تصاویر و پستهایی که منتشر میکرد، تغییراتی را ایجاد کرد. او از مخاطبانش که از مرز چهار میلیون نفر گذشته و عمدتا نوجوان و جوان محسوب میشوند، میخواست تا نماز صبح خود را بخوانند و قضا نکنند. یا در نمونهای دیگر، با انتشار بخشی از آیات ١٠٢ و ١٠٣ سوره نسا، در پیج خود چنین تفسیری از این آیات نوشت: «خواهش میکنم این یه صفحه رو معنیش رو بخونید تا به معجزه قرآن پى ببرید!! تمام این حرفا و پستاى این چند وقته خلاصه میشه تو همین یه صفحه !! دشمن کارى میکنه که از اسلحه و اسباب و لباس جنگ خود غفلت کنید (حجاب) (انرژى هستهاى) تا اونارو کنار بذارید و بتونه بارانى از بیمارى رو براتون بفرسته!! و دشمن میخواد که بین ما تفرقه بندازه تا یهو بهمون حملهور شه!! خواهش میکنم غرور و تعصب بىجا رو بذارین کنار و فقط یک بار به حرفایى که این چند وقته زدم فکر کنید و معنی همین یک صفحه از قرآن رو بخونید !! خواهش میکنم». او پستهای متعددی را درباره حجاب و مباحثی از این دست، منتشر کرد و بعد هم در کنار رئیسی ظاهر شد؛ گویی این مقدمهچینی برای این حضور لازم بوده است. حضور تتلو در کنار تولیت آستان قدس رضوی، موجی از نارضایتی را در میان چهرههای سنتی اصولگرا ایجاد کرد؛ اگرچه چهرههای نوگرای این جریان، تصور میکردند با این وسیله میتوانند تبلیغات را علیه رئیسی خنثی کرده و جمعی از رأیاولیها را هم به سمت خود سوق دهند؛ اما چنین نشد.
رئیسی و تتلو
رئیسی در اولین گفتوگوی خود بعد از انتخابات، دیدارش با تتلو را چنین توصیف کرده بود: «.. با اینکه بعد از نماز باید با عجله به سمت پرواز میرفتم؛ اما نشستم و سه تا چهار دقیقه او را به خاطر ترانهای که برای امام رضا(ع) خوانده بود، تحسین و تشویق کردم و رفتم... خیلی متأسف شدم وقتی شنیدم تصاویر نامناسبی از گذشته که او از آنها اعلام برائت کرده، با طراحی همان اتاق عملیات روانی بهطور گسترده در فضای مجازی پخش شد. خُب، این کار خیلی زشت و حرام بین و اشاعه فحشا از جوانی است که اظهار میکند من توبه کردهام. این گناهی عظیمتر است».
تتلو بهطور رسمی متن یا صوت یا ترانهای که بوی توبه بدهد، منتشر نکرده است. تنها تغییراتی در مضامین برخی از پستهای خود داده است، آنهم یکی در میان. هنوز هم عاشقانه میخواند و کلیپهای او از شبکههای ماهوارهای پخش میشود؛ با این تفاوت که اکنون یک جریانی پشت اوست که او را تواب معرفی میکند. در همان جشن فارس، قاب جدیدی هم از تتلو ارائه شد. تصویری که تتلو وقتی از کنار بختیاری رد میشود، دستش را به سبک مذهبیها و سیاسیها به نشانه ارادت به سینه میگذارد و سرش را به زیر میاندازد.
توضیح رسایی
حمید رسایی دقیقا به همین مطلب اشاره کرده و در کانال خود نوشت: «آقای موسوی (مدیرعامل خبرگزاری فارس) با خنده گفت حالا که آمدید، میخواهیم در زمان تقدیر از آنها روی جایگاه، شما را هم دعوت کنیم تا در کنار دوستان دیگر، هدیه آنها را بدهید، موافقاید؟ خندیدم و گفتم بالاخره لنگهکفش هم در بیابان نعمت است! گفت از این بابت میگویم که تتلو را هم به جایگاه دعوت میکنیم. گفتم مگر تتلو جزام دارد که من از او بترسم و دوری کنم... آقای مقصودلو گذشتهای داشته که از آن گذشته، اظهار پشیمانی کرده... اگر به صفحات مجازیاش مراجعه کنید، نهتنها اثری از آن گذشته نمیبینید، بلکه تلاشش برای جبران آن قابل دیدن است...». رسایی ادامه داده است: «با صراحت و بدون لکنت میگویم که امثال این خواننده با این ظاهر متفاوت اما پشیمان از گذشتهاش و پرتلاش برای جبران آن، شرف دارد بر برخی از انقلابیهای با ریش اما پشیمان از گذشته...؛ چه آنها که در صف اصولگرایاناند و چه آنها که در صف اصلاحطلباناند، چه آنها که عمامه به سر دارند و چه آنهایی که کروات به یقه».
از کاه کوه ساختند
محمدصالح جوکار، از نمایندگان اصولگرای مجلس، هم با بیان اینکه بعضی این جریان را بزرگ کردهاند و از کاه کوه ساختهاند، به «شرق» گفت: «امیرحسین مقصودلو فردی هنجارشکن بوده، حال به آغوش جامعه برگشته، آیا او را باید طرد کرد؟ او به نظام و کشور خدمت کرده و الان شهروند خوبی شده است». او با بیان اینکه «درِ توبه برای همه باز است»، گفت: «ما مسئول بهشت و جهنم رفتن مردم نیستیم. فقط در چارچوب قانون اساسی حرکت میکنیم. به عنوان مسلمان وظیفه ارشاد داریم و به خاطر اعمال گذشته نباید شخصی را طرد کرد».
تحلیل عباس عبدی
عباس عبدی هم با اشاره به همان تصویری که تتلو تندیس را از حمید رسایی دریافت میکند، نوشته است: «آنهایی که هنوز به اهمیت انتخابات به عنوان یک عامل مهم تغییر در باورها و ارزشها ایمان نیاوردهاند، این عکس را هر روز چند بار ببینند. اصولگرایی را میتوان به پیش و پس از این عکس طبقهبندی کرد. احتمالا این عکس را بدهم در قطع مناسب چاپ کنند و در دفترم بزنم با این تیتر که اگر عوامل دیگر نتوانست این جماعت را ذوب کند، انتخابات بهخوبی توانست.
به قول مارکس در مانیفست در توصیف مدرنیته: «هر آنچه سخت و استوار است، دود میشود و به هوا میرود». این جماعت که نه سخت است و نه استوار؛ برای دودکردنشان، کوشش برای کسب چند رأی ناقابل و البته حلال کافی است. ضمنا علامت تاج را بر کلاه و آستین بالازده را نزد آقای تتلو ببینید تا همه چیز روشن شود».
دگردیسی با چه هدفی
جریان اصولگرا در این دگردیسی به سمت گزینهها و برنامههایی میرود که زمانی در قبح آنها مینوشته یا در خیابان برای برخورد با آن ظاهر میشده است. محصول این تغییرات، مسعود دهنمکی است که دگردیسی داشت و به عرصه فیلمسازی روی آورد. برای فیلمهایش فرش قرمز پهن کرد و در قاب تصاویر، در کنار بازیگرانی با تیپهای خاص قرار گرفت. حالا صداوسیمای ملی، اگرچه هنوز در نشاندادن آلات موسیقی احکام شرعی را مدنظر قرار میدهد، جریان اصولگرایی در انتخابات سراغ رپری زیرزمینی میرود و از او برای تأمین مقاصد انتخاباتیاش استفاده میکند. اینها اگرچه تاکتیکهای انتخاباتی جریان اصولگرا بود که نتوانست نتیجه دلخواه آنها را به دست دهد؛ اما در کلیت ماجرا نشان از پوستاندازی در سبک زندگی جریانی دارد که خود هم نمیداند به چه سمتی در حرکت است. هنوز یک شاخه این اصولگرایی روز عفاف و حجاب را با دادن گل به زنها در خیابانها گرامی میدارد و یک شاخه دیگر آن، به دنبال توجیه برای استفاده از یک رپر زیرزمینی است تا بتواند به مقصود برسد با هر روشی؛ مصداق هدف وسیله را توجیه میکند؛ یعنی دست یازیدن به رپری که تمام بدنش خالکوبی است، آستینهایش را بالا زده و از حمید رسایی تندیس دریافت میکند و روی کلاه خود علامت تاج دارد تا با این آرم بخواهد خود را سلطان موسیقی ایران معرفی کند.