آیا وزارت امور خارجه با برگزاری حج 96 موافق است؟
به گزارش تابناک؛ در بحث های انتخاباتی به ویژه در مناظره ها دولت در انتقاد به آنچه عدم پاسخگویی سعودی ها در قبال فاجعه منا با نام «دیپلماسی خواهش» عنوان شد، مقصر این عدم پاسخگویی مقامات عربستان را نه دستگاه دیپلماسی و نهادهای متولی حج، بلکه برخی افراد خواند که در هیچ یک از این نهادها منصب و مسئولیتی ندارند.
بنا بر آنچه رئیس جمهور، معاون اول رئیس جمهور، وزیر امور خارجه و سخنگوی این وزارتخانه تاکنون بارها درباره عدم پاسخگویی سعودی ها در قبال فاجعه منا عنوان کرده اند، دلیل اصلی این پاسخگو نبودن، عدم برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور عنوان شده و تقصیر این مسأله هم بر گردن افراد خودسری گذاشته شده که به حمله به سفارت عربستان سعودی در ایران (در کنسولگری عربستان در مشهد و سفارت این کشور در تهران) اقدام کرده اند.
اکنون پس از مدتی عدم اعزام زائران بیت الله الحرام به حج و کشور عربستان سعودی، امسال با تصمیم نهادهای متولی در دو کشور، مقرر شده است که 65 هزار زائر ایرانی راهی مکه مکرمه و مدینه منوره شوند و اعمال حج تمتع را به جای آورند؛ موضوعی که تاکنون ـ نزدیک به ده روز مانده به اعزام حجاج ـ هنوز با ابهاماتی رو به روست.
به تازگی سخنگوی وزارت امور خارجه که هنوز موضع این وزارتخانه را شفاف در خصوص اعزام 65 هزار زائر ایرانی به کشوری که روابط دیپلماتیک ما با آن بر قرار نیست، اعلام نکرده است، گفته که «روادید ده دیپلمات ایرانی برای سفر به عربستان صادر نشد.»
«بهرام قاسمی» در حالی این مسأله را عنوان کرده که مقدمات سفر دیپلمات های ایرانی به عربستان باید از مدت ها قبل توسط سعودی ها کارسازی می شد. او توضیح داده است: «روادید ده کارمند کنسولی ایران برای سفر به عربستان به منظور حضور در مراسم حج هنوز صادر نشده و با تأخیر مواجه هستیم و علاوه بر آن شرایط و مکانیسم حضور آنها در عربستان نیز روشن نیست.»
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین بر این مسأله تأکید کرده که «گروه کنسولی جمهوری اسلامی ایران به منظور انجام کارها و اقدامات مربوط به زائران ایرانی بیت الله الحرام، باید از آغاز ماه شوال و پیش از ورود حجاج در عربستان مستقر می‌شدند.»
به نظر می رسد، این اظهارنظر سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان دورنمای روشنی از نظر وزارت امور خارجه در خصوص انجام مناسک حج نشان نمی دهد، چون در حقیقت این اظهار نظر را می توان نوعی اعلام عدم همکاری عربستان سعودی در خصوص انجام اقدامات کنسولی به منظور تسهیل امور مربوط به حجاج ایرانی مناسک حج تمتع امسال برداشت کرد.
البته انتظار می رود، دستگاه دیپلماسی خیلی روشن تر و شفاف تر و با بیان ادله مورد نظر خود مسائل و نظراتش در خصوص مراسم حج و اعزام 65 زائر ایرانی را بگوید که البته بعید به نظر می رسد تا این زمان که مدت کمی تا آغاز مناسک حج باقی مانده است، این مسائل و موضوعات مورد نظر خود را بیان نکرده باشد.
یکی از موضوعاتی که می توان از طریق آن حسن نیت طرف سعودی در خصوص حجاج ایرانی را سنجید، قطعا مسأله انجام همکاری های کنسولی و دیپلماتیک است، چون در صورت بروز مشکل برای هر یک از حجاج، تنها از این طریق امکان پیگیری موضوع وجود دارد؛ آن هم در کشوری که به دلیل مشکلات فی مابین ایجاد شده، هیچ گونه امکان دیپلماتیکی برای ما فراهم نیست.
اگر این مسیر برای حضور هرچه زودتر دیپلمات های ایرانی در کشور عربستان هموار نشود، قطعا دست اندازهای بعد از این برای حجاج و گروه اعزامی جمهوری اسلامی ایران به مناسک حج تمتع بیشتر و بیشتر خواهد شد؛ بنابراین، یکی از اقدامات فوری که باید از طرف سعودی ها انجام شود، همین مسأله ای است که دستگاه دیپلماسی آن درموردش اظهار نگرانی کرده و خواستار حل فوری آن است.
سخنان سخنگوی دستگاه دیپلماسی را همچنین می توان نوعی ارسال پیام به سیاسیون و منتقدان وزارت امور خارجه برشمرد، چون با توجه به تجربه بر جای مانده از انتقاد برخی سیاسیون در خصوص رویه این وزارتخانه در جریان حادثه منا، دستگاه دیپلماسی با اعلام این مسأله، خواسته جلوی تکرار اتفاقات قبلی را بگیرد.
در حقیقت، عدم صدور روادید ده دیپلمات ایرانی برای سفر به عربستان را می توان این گونه برداشت کرد که اولا وزارت خارجه بر این مسأله که طرف سعودی با ایرانی ها همکاری نمی کند، دوما این وزارتخانه به اقدامات سعودی ها خوشبین نیست و سوما، اگر خدایی نکرده در جریان مراسم حج کارشکنی در خصوص حجاج ایرانی شد، با توجه به عدم برقراری روابط دیپلماتیک، نباید انتقادی در مورد عملکرد وزارت خارجه صورت بگیرد.
