بهترین مجازات برای قاتلان بنیتا؟!
پروفسور حسین باهر در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز،درباره گستردگی خشم مردم به قتل بنیتا کودک ۸ ماهه ای که بعد از ۶ روز جسدش در ماشین سرقتی پیدا شد و درخواست زجرکش کردن این قاتلان از سوی مادر این کودک و مردم،گفت:« برای وقوع یک عمل مجرمانه باید عوامل متعددی را در نظر گرفت. متهم از چهارعامل وراثت،دوران بارداری،محیط اجتماعی که متهم در آن زیسته که اکثرا محیط های حاشیه نشین و عقب افتاده است و نیز اکتسابات فردی تحت تاثیر قرار گرفته است.بعد از آن باید توجه کرد که جامعه ما جامعه ای است که هم محلی است هم ملی، هم منطقه ای و هم بین المللی که اثرات ضریبی بر روی این ماجرا دارند.»
وی در ادامه گفت:«به عنوان مثال این جرم در یک محلی روی داده که حساسیت بالایی بر روی کودکان، قتل و غارت های خانوادگی دارد و از طرف دیگر هم ماجرای کشته شدن این کودک ۸ ماهه، ملی می شود و این حساسیت به وجود می آید که در سطح جهانی همه فکر می کنند ایرانیان عصبانی و افسرده هستند. در سطح منطقه ای هم دشمنان و رقیبان زیادی داریم بنابراین کشورمان در سطح جهانی و بین المللی هم زیر ذره بین است و از ابتدای انقلاب تاکنون به طور مرتب بدی های ایران مطرح شده همه اینها اثرات ضریبی بر روی این جرم دارد.»
حادثه ای که تبدیل به فاجعه شد
این جامعه شناس با اشاره به اینکه یکی از متهمین این پرونده اعتراف به ارتکاب ۱۳۰ فقره سرقت کرده است، گفت:« این فرد، متهم سابقه دار بوده که با یک چک آزاد شده است تمامی عوامل یاد شده به این ماجرا ضریب می دهد یعنی حداقل ۱۶ عامل همزمان بر روی این جرمی که اتفاق افتاده،موثر هستند.در این میان رسانه ها و شبکه های اجتماعی و رسانه های خارج از کشور و دشمنانمان عوامل موثری هستند براینکه یک حادثه به فاجعه تبدیل شود. قتل این کودک ۸ ماهه یک حادثه دردناک بوده ولی در حال حاضر تبدیل به فاجعه شده است.»
مجازات شامل کسانی که با یک چک متهم را آزاد کردند هم می شود؟
وی با بیان اینکه خانواده این کودک ۸ ماهه تقاضای اشد مجازات به صورت زجرکش کردن متهم کرده است، گفت:«این درخواست هم خودش یک مساله است که چرا چنین مجازاتی را تقاضا می کنند؟ برای اینکه قانون خیلی به صورت دقیق پیگیراین مسایل نیست لذا ولی دم به دنبال چنین انتقامی می رود. اگر دادستان و نظام قضایی ما قاطعانه با قضیه برخورد کند جمعیتی جمع نمی شوند که مساله ای را به قوه قضاییه تحمیل کنند. قوه قضاییه قاعدتا باید وارد صحنه شود و جرم و عوامل ارتکاب جرم را بررسی کند و براساس هر یک از عواملی که در وقوع جرم تاثیر داشته است بیاید مجازات تعیین کند که این مجازات ممکن است شامل همان هایی هم شود که مجرم را با یک چک آزاد کرده اند.اینطور نیست که فقط متهم را بخواهید با زجرکش کردن در ملا عام مجازات کنیم، ما قانون داریم که برایمان معتبر است.»
وی تاکید کرد:« به جای اینکه وقوع این جرم را به گردن این و آن بیندازیم باید یک گروه کارشناسی در قوه قضاییه و صدا و سیما این مساله را بررسی کنند و نظر بدهند که با این ماجرا چگونه باید برخورد شود. اگر قانون کفایت لازم را ندارد قانون را تصحیح کنند و اگر مشکلات اجرایی داریم آن را اصلاح کنند. مطمئنا اگر در هر جامعه ای به جرایم به خوبی و براساس قانون معتبر رسیدگی شود، آرامش عمومی بوجود می آید و این قضیه تکرار نمی شود.»
رسیدگی سریع به پرونده تکرار چنین جرایمی را کاهش می دهد
وی در ادامه با تاکید بر لزوم رسیدگی سریع به این پرونده از سوی قوه قضاییه، خاطرنشان کرد:« اگر افرادی که متولی رسیدگی به این امرهستند با دقت کامل، خیلی زود به این پرونده رسیدگی کنند، تکرار این جرایم در جامعه کمتر خواهد شد.نباید پروسه رسیدگی به این جرم و مجازات مجرم طولانی شود.»
افزایش بسترهای ارتکاب جرم در جامعه
وی با طرح این سوال که چرا چنین اتفاقات تلخی در جامعه اتفاق می افتد و این جرایم تکرار می شود،گفت:«عوامل مختلفی باعث نارضایتی جمعی از مردم شده، بخصوص مردمی که مشکل بیکاری دارند ،آرامش ندارند، تفریح ندارند ، امید به زندگی ندارند که همین عامل باعث می شود به دنبال سوژه و قربانی بگردند. به عنوان کسی که فوق لیسانس جرم شناسی و فوق دکترای رفتار شناسی از کاناداهستم باید بگویم بسترهای جامعه ما برای ارتکاب جرم آمادگی دارد و این مساله نسبت به قبل افزایش پیدا کرده است. در گذشته هم جرایمی همچون کودک ربایی ، کودک کشی و کودک آزاری وجود داشته اما به این شکل خشن و به این تعداد بالا نبوده است.»
چرا قتل کودکان و کودک آزاری در جامعه افزایش پیدا کرده؟
بنیان گذار رفتارشناسی در ایران درباره چرایی افزایش جرایم خشنی همچون کودک آزاری و قتل کودکان در کشورمان گفت:«یک عامل به افزایش جمعیت کشورمان برمی گردد. وقتی که جمعیت افزایش پیدا می کند تعداد افراد نادار جامعه هم افزایش پیدا می کند. دوم اینکه رسانه ها و شبکه های اجتماعی تاحدودی به این قضایا دامن می زنند و حتی بازتاب نادرست اخباری در این دست تولید خشونت می کند و می تواند تولید جرم هم کند.»
وی افزود:« نباید در رسیدگی به این پرونده تعلل شود و رسیدگی به آن باید با عدالت انسانی و قانونی همراه باشد.از طرف دیگر باید از اهل نظر و کارشناسان امر بخواهند که دلیل وقوع چنین جرایم خشنی را بررسی کنند.»
وی گفت:« افزایش جمعیت، تکاثر جمعیت نادار، اباحه منکرات و ارتشا از جمله عوامل متعددی هستند که می توانند به یک فردی که آماده جرم هستند زمینه این را بدهند که مرتکب جرم شوند کما اینکه یکی از این متهمان ۱۳۰ فقره سابقه سرقت دارد یعنی این فرد را دستگیر و زندانی و سپس رها کرده اند و این جرم را چندین بار مرتکب شده است.»
نباید مجرمان بعد از آزادی از زندان در جامعه رها شوند
وی تاکید کرد:« یکی از مسایلی که قوه قضاییه باید به آن رسیدگی کند این است که مجرمان را بعد از آزادی از زندان در جامعه رها نکنند. کسی که ۱۳۰ فقره جرم مرتکب شده را باید قرنطینه کرده و زیرنظر بگیرند.این فرد به دلیل بیکاری و اعتیاد برای تامین مواد مخدر و غذا ممکن است دوباره به دنبال تکرار جرم خود بروند.»
اعتیاد و ایدز در زندان ها
این جرم شناس در پاسخ به اینکه متهمان به شیشه اعتیاد داشته اند، چطور می شود این افراد در زندان بوده اند و همچنان اعتیاد داشته اند، گفت:«به احتمال زیادی این افراد زمانی که در زندان هم بوده اند اعتیاد داشته اند و در زندان ها اعتیاد و ایدز و این مسایل گزارش می شود.اما اینکه مواد چطور به دست آنها می رسد؟ وقتی عامل ماجرا شیطان باشد، از هر درز و شکافی ورود پیدا می کند، اینها باند و مافیا دارند. اتفاقا خیلی جالب است که افراد خلافکار اتحادشان بیشتر از افراد درستکار است و معمولا زمانی افراد معتاد مواد به دستشان می رسد به صورت دسته جمعی مواد مصرف می کنند حتی در شهرهای غریبه هم مواد مخدر و مشروبات الکلی به راحتی در دسترس این افراد است.»
تبعیض در اعمال مجازات فاجعه به وجود می آورد
وی با تاکید بر اینکه اگر واقعا جامعه تصمیم بگیرد با این مسایل مقابله کند باید قاطع تر، جامع تر، عالم تر و عادل تر برخورد کند به این شعر (گر حکم شود که مست گیرند/در شهر هرآنکه هست گیرند)اشاره کرد و گفت:« این تبعیض احتمالی که در ارتکاب جرم و اعمال مجازات وجود دارد ، خود یک فاجعه ای بوجود می آورد و خیلی ها را که استعداد و آمادگی دارند وادار به جرم می کند.»
چه مجازاتی برای افرادی نظیر قاتلان بنیتا عادلانه است؟
وی در پاسخ به اینکه چه مجازاتی برای افرادی نظیر قاتلان بنیتا کودک ۸ ماهه ای که به قتل رسیده، عادلانه است،گفت:« وقتی که یک مملکت قانون دارد باید آن قانون محترم شمرده شود. دادستان باید تقاضای اشد مجازات را کند و اجرا هم شود اما اینکه مادر این کودک درخواست مجازات قاتلان را دارد اگر حقی به گردن ولی دم در نظر گرفته شده اشکالی ندارد عمل شود، اما اینکه حتما باید این قاتلان زجرکش شوند، نمی شود چنین مجازاتی را اعمال کرد دو معتاد مرتکب عمل مجرمانه شده اند باید ببینیم این جرم آنها قتل عمد بوده یا غیرعمد یا شبه عمد. از نظر حقوقی این قتل ،عمد نبوده و سرقت آنها عامدانه بوده و کودک را هم احمقانه رها کرده اند و قتل عمد نبوده و نمی توان هم گفت قتل غیرعمد بوده و این افراد قتل شبه عمد مرتکب شده اند که قبلا قانون هم آن را پیش بینی کرده است.»
وی با تاکید براینکه اکنون از نظر جهانی رسیدگی به این پرونده بسیار مهم است،گفت:«در جهان با این مساله روبرو هستیم که آیا معتاد مجرم است یا مریض است ؟ آیا معتادی که تحت تاثیر اغوائات اجتماعی قرار گرفته و مشکل بیکاری داشته،آیا همه مجازات را باید این فرد تحمل کند یا افرادی که در وقوع این جرم دخیل بوده اند هم باید مجازات شوند؟ آیا کسی که ۱۳۰ فقره سرقت داشته و سابقه دار بوده درباره این سوابقش کسانی که این فرد را از طرق مختلف رها کرده اند مجازت نمی شوند؟یعنی یک مرتبه می بینید یک مجازات اعدام باید بین چندین و چند شخص حقیقی و حقوقی تقسیم شود و قانون باید به این امر رسیدگی کند ومجری قانون هم باید اجرا کند.»
قتل کودکان مثل اسیدپاشی عادی سازی نشود
وی با تاکید چندباره بر لزوم رسیدگی سریع به این پرونده گفت:« باید به چنین جرایمی قبل از اینکه موج بردارد و این طوفان سونامی خشم مردم شود،رسیدگی شود و این جرایم مثل جرم هایی که درباره اسیدپاشی ها اتفاق افتاد، عادی سازی نشود و طوری نباشد که چون فرد احساس می کند به حق قانونی خود نرسیده خودش اقدام به گرفتن حقش کند مثل برخی از افرادی که چون احساس کردند حقشان ضایع شده خودشان اقدام به مجازات و اسیدپاشی کردند.»
این جامعه شناس تاکید کرد:« ما باید به جایی برسیم که قانون و قانونگذار احقاق حق کنند به خصوص در چنین مسایلی که جرمی جنبه اجتماعی پیدا می کند دادستان عمومی باید ورود کند. وقتی یک جرم جنبه کیفری و عمومی پیدا می کند و حتی جنبه جهانی پیدا کند و در سطح ملی و منطقه ای و سطح جهانی اتفاق افتاده در کشوری مثل ایران که یک کشور اسلامی است نباید طوری باشد که گفته شود حقوق بشر در ایران زیر پا گذاشته شد. این فرد ژن عقب ماندگی داشته، بی فرهنگی اجتماعی داشته ،بداخلاقی اجتماعی داشته و کمرنگی معنوی هم داشته است.»
جرایم نوپدید در کشورهای پیشرفته تکرار نمی شود
وی گفت:« معتقدم اگر در هر زمینه ای کار را به کاردان بسپارند مشکلات اینچنینی بوجود نمی آید کما اینکه چنین جرایمی در کشورهای پیشرفته ای مثل سوییس یا سوئد سابقه ندارد.ممکن است در سال یک عمل مجرمانه ای توسط فرد بیگانه ای در این کشورها اتفاق بیفتد اما این جرایم نوپدید در این کشورهای پیشرفته تکرار نمی شود. من به عنوان یک جرم شناس که در سطح بین المللی هم مطالعه می کنم نه چنین جرایمی را در کشورهای پیشرفته دیده ام ونه شنیده ام. ولی کشورهایی مثل امریکا هم هستند که جرایم خشن بسیار اتفاق می افتد چون در آن کشورها استفاده از اسلحه آزاد است و کودک مدرسه ای می تواند یک اسلحه بخرد و معلم و همکلاسی هایش را ترور کند چون یک کشور پیشرفته فرهنگی نیستند.»
وی با بیان اینکه در همه زمینه ها مشکلات بحرانی داریم،گفت:«وقتی در کشورمان مسایل اقتصادی و بیکاری داشته باشیم بی عاری هم به دنبالش می آید.وقتی در مسایل فرهنگی مشکلات داریم و رشد فرهنگی هم نخواهیم داشت در مسایل اخلاقی هم همینطور است. به طور کلی در بین اقشاری از جامعه که چنین جرایم خشنی به صورت متواتر اتفاق می افتد نشان می دهد اخلاقیات پایین است و از همه بدتر قبلا رشد معنوی در بین مردم وجود داشت و اگر از قانون و پلیس و قوه قضاییه نمی ترسیدند از وجدانیات الهی خود می ترسیدند و عبرت می گرفتند ولی الان خدا در بین افرادی که چنین جرایمی را مرتکب می شوند محو شده است.وقتی فرد معتادی شیشه استعمال می کند، خودش هم محو می شود چه رسد به اینکه بخواهد به یاد خدا و وجدان باشد.»
وقتی سرقت کردن،شغل افراد می شود!
بنیان گذار رفتارشناسی در ایران در پایان خاطرنشان کرد:« قاضی این پرونده باید رسیدگی کنند به اینکه چرا این فراد که در سن پایین مرتکب اینهمه سرقت شده و در واقع شغلش سرقت بوده و سابقه دار بوده رها شده است.امیداریم این جرایم با بالا رفتن سطح اقتصاد و تعالی فرهنگی و سطح اخلاقیات و بخصوص معنویت کاهش پیدا کند. چون اگر وجدان داشته باشیم بهترین پاسبان و نگهبان درونی ماست و هرجا پلیس باطن ایمن شد/آنجا پلیس ظاهر لازم نیست.»
