فرصت دوباره‌ای برای «برجام» وجود ندارد

به گزارش مهر، سایت تحلیلی نشنال اینترست اخیرا مقاله ای با قلم «دانیل دی پتریس» منتشر نموده که در آن  «دی پتریس» برجام را بهترین گزینه برای امریکا، ایران و جهان می داند. متن مقاله پیش روی شماست.

«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا که همواره توافق هسته‌ای با ایران را یک توافق «بد» خوانده است، بار دیگر در آخرین ساعات روز دوشنبه۱۷ جولای  تایید کرد که ایران به توافق هسته‌ای یا همان برجام که دو سال پیش با گروه ۱+۵ امضا کرد، پایبند بوده است.

دولت آمریکا هر ۹۰ روز یک بار باید گزارشی مبنی بر تایید پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای‌اش ذیل برجام را به کنگره ارائه دهد که آخرین بار ۱۸ می ‌این گزارش به کنگره ارائه شده بود.

خشم و غضب ترامپ بعد از تایید گواهی پایبندی ایران به برجام نشان می دهد که ترامپ، علی رغم توصیه مشاوران امنیت ملی اش،  نمی خواهد تهران از تحریم های بین المللی رها شده و برجام به قوت خود باقی بماند.

گواهی پایبندی ایران به برجام واقعیتی است که برای ترامپ غیرقابل باور بوده لذا با گذشت چند ماه از آغاز ریاست جمهوری اش هنوز بر عقاید خود در مورد این توافق بین المللی تاکید می کند. رئیس جمهور امریکا در طی مبارزات انتخابات ریاست جمهوری خود، همواره توافق هسته ای با ایران را یک توافق بد برای امریکا دانسته بود. اکنون نیز در طی مصاحبه با روزنامه وال استریت ژورنال در مورد پایبندی ایران به برجام ابراز تردید نموده و  گفت: بسیار بعید است که در ماه اکتبر گواهی پایبندی ایران به برجام را تایید کنم زیرا قطعا ایران این توافق بین المللی را نقض خواهد کرد. اگر فقط به من مربوط بود، من همین امروز گواهی پایبندی ایران به برجام را رد می کردم. ۹۰ روز دیگر ما در مورد این مسئله صحبت می کنیم. تعجب آور خواهد بود اگر ایران به برجام پایبند بماند.

شاید در دفتر ترامپ،  هیچ موضوعی بیشتر از برجام مورد انتقاد قرار نگرفته باشد. در واقع بسیاری از متفکرین در واشنگتن در پی انتقاد کاخ سفید از برجام این توافق را مورد انتقاد قرار داده و بسیاری از مردم در واشنگتن نیز خوشحال خواهند بود اگر ترامپ گواهی تعهد ایران به برجام را مورد تایید قرار ندهد.

اما «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس جمهور در کاخ سفید نمی تواند با توجه به افکار عمومی و نظرات مردم در مورد برجام تصمیم گیری نماید زیرا اولا، واقعیت های موجود (گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی و جامعه اطلاعاتی آمریکا) نشان می دهد ایران به روح و متن برجام پایبند بوده، ثانیا عدم تصدیق پایبندی ایران به برجام مانند باز کردن صندوق پاندورا خواهد بود که آمریکا، ایران و منطقه خاورمیانه پذیرای آن نیستند.

اگر ایالات متحده آمریکا مطمئن شود که متحدان اروپایی آن در مورد عدم تایید پایبندی ایران به برجام با واشنگتن همراهی کرده و دولت ایران نسبت به این موضوع واکنش چندانی نشان ندهد، باید گفت که بزرگی و ابهت این توافق بین المللی زیر سوال رفته است. قطعا متحدان اروپایی امریکا بر این باور هستند که عدم تایید گواهی تعهد ایران به برجام ناعادلانه بوده و بدون مدرک نمی توانند ادعایی را مطرح کنند.

اگر دولت امریکا گزینه ای معقول و مناسب  به جای برجام می توانست ارائه دهد، ارائه عدم تصدیق تعهد ایران به برجام تبعات کمتری داشت. یا مثلا اگر امریکا می توانست اتحادیه اروپا، چین، روسیه و ایران را قانع کند بار دیگر سر میز مذاکره نشسته و در مورد برنامه هسته ای ایران مذاکره کنند، رد برجام منطقی تر بود. باید گفت که مقامات ایران در طی دو سال گذشته به طور واضح نشان داده اند که بار دیگر بر سر میز مذاکره حاضر نخواهند شد. اروپایی ها، روسها و چینی ها نیز نشان داده اند از وضعیت موجود خرسند بوده و با مخالفان برجام همراهی نخواهند کرد. بنابراین اگر ایالات متحده امریکا برجام را نپذیرد، تنها مانده و توسط متحدان و مخالفان خود جهت از بین بردن مهمترین توافقنامه منع گسترش تسلیحات هسته ای از زمان جنگ سرد مورد انتقاد قرار خواهد گرفت. از طرفی دیگر ایالات متحده امریکا نمی تواند بدون دلیل موجه و قانونی به طور یک جانبه  توافق هسته ای ایران را نایده بگیرد.

ممکن است برخی از مقامات ایرانی با برجام مخالف باشند، اما واقعیت این است که برجام بهترین خروجی ۵+۱ با حکومت ایران است که می تواند جلو پیشرفت برنامه هسته ای  ایران را بگیرد. اگر رئیس جمهور ترامپ بر این باور است که علی رغم اظهارات جنجالی دولت خود علیه ایران، تهران بار دیگر بر سر میز مذاکرات هسته ای حاضر می شود،  به زودی متوجه خواهد شد که کاملا اشتباه فکر کرده است.

برجام دست اندازی موقت در مسیر سفر هسته ای ایران، در جهانی که تسلیحات هسته ای در حال پیشرفت و گسترش است می باشد. بنابراین محدودیت ده یا پانزده سال برای غنی سازی اورانیوم طولانی نبوده اما مطمئنا این محدودیت خیلی بهتر از برخورد فوری و جدی با هسته ای شدن ایران است.

اگر ترامپ می خواهد همچنان رئیس جمهور آمریکا باشد، باید احساسات خود را کنترل نموده ، پایگاه سیاسی خود را فراموش نکرده و به مشاوره مشاوران امنیت ملی خود در مورد حفظ توافق هسته ای ایران توجه کند.