چالش‌های حق پخش تلویزیونی فوتبال در ایران

مسئله حق پخش تلویزیونی در حالی دوباره بر سر زبان‌ها افتاده که تناقضات زیادی در اظهارات مقامات مسئول در این زمینه دیده می‌شود.

پرداخت حق پخش تلویزیونی برای مسابقات فوتبال در چند سال اخیر همواره از موضوعات سر زبان مدیران باشگاه‌ها بوده است.

روز دوشنبه (9 مرداد) اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اعضای هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال و مسئولان وزارت ورزش و جوانان و روسای باشگاه های استقلال و پرسپولیس با محوریت بررسی مسئله پخش تلویزیونی مسابقات فوتبال جلسه ای برگزار کردند.

طبق اظهارات علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، در راستای برنامه ششم توسعه که در آن تاکید شده است وزارت ورزش و جوانان و صداوسیما باید راهکار اجرای رفع مسئله پخش تلویزیونی مسابقات فوتبال تبیین کنند. بر همین اساس این جلسه برای پیدا کردن فرمول مناسبی جهت حق پخش تلویزیونی مسابقات برگزار شده بود.

نمایندگان مجلس در این نشست به درآمدهای بالای تبلیغاتی صدا و سیما و همچنین فدراسیون فوتبال از پخش مستقیم مسابقات اشاره و البته تصریح کرده بودند میزان درآمد صداوسیما بیشتر از طرف مقابل است. از طرفی بر اساس مصاحبه سیده فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران،  مسئولان صدا و سیما اعتقاد دارند به دلیل کمبود اعتبارات و تامین منابع مالی نمی‌توانند حق پخش تلویزیونی مسابقات فوتبال را بپردازند و در این بین مسئولان باشگاه‌های ورزشی نیز بر ضرورت رفع این موضوع تا 31 آگوست تاکید داشتند تا برای شرکت در مسابقات با مشکل مواجه نشوند.

در سال 1380 موضوع تعیین تکلیف در خصوص حق پخش تلویزیونی مسابقات فوتبال به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شده بود و طبق نظر مجمع، حق پخش مسابقات باید از سوی صداوسیما به وزارت ورزش و جوانان پرداخت می‌شد. جالب اینکه مسئولان وزارت ورزش و جوانان در جلسه ای که در مجلس داشتند عنوان کرده بودند که اگر رسانه ملی حق پخش مسابقات را پرداخت نمی‌کند، آنها به دریافت درآمد حاصله از تبلیغاتی که در فواصل هر ست یا نیمه مسابقات پخش می‌شود نیز راضی هستند.

اما امروز مطلب جالب توجهی از سوی پایگاه مدیر کل امور مجلس سازمان صداوسیما اعلام شده است. حسن گروسی مدیر کل امور مجلس سازمان صداوسیما در مورد درآمد حاصل از پخش آگهی‌های تبلیغاتی حین و قبل از مسابقات ورزشی و دیگر برنامه‌های رادیو و تلویزیونی اظهار کرده که طبق قانون تمام عواید از تبلیغات مستقیماً به خزانه دولت واریز می شود و صدا و سیما در چگونگی استفاده از آن دخالتی ندارد! 

وی همچنین عنوان کرده است که در سال‌های گذشته در رابطه با موضوع پخش تلویزیونی اختلاف نظری بین مجلس و شورای نگهبان وجود داشت که موضوع برای تعیین تکلیف به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شد و مجمع نیز نظر شورای نگهبان را تایید کرد و بر این اساس هرگونه پرداخت به عنوان حق پخش به فدراسیون فوتبال یا باشگاه های ورزشی مغایر قانون اساسی شناخته شد.

گروسی در ادامه تاکید کرده که  براساس نظر شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، هرگونه پرداخت به فدراسیون‌ها باید از محل بودجه‌های دولتی تامین شود و اگر در گذشته، صداوسیما برای حل مشکل فدراسیون فوتبال با AFC مساعدتی کرده از ردیف بودجه این سازمان نبوده، بلکه بر اساس کمک مالی دولت وقت به سازمان انجام شده است.  بنابراین، از آنجا که سازمان صداوسیما دستگاه حاکمیتی است، از نظر قانون محاسبات عمومی اجازه پرداخت هیچ‌گونه وجهی را از محل اعتبارات مصوب قانونیاش به بخش خصوصی ندارد.

پس از این اظهارات سوال اساسی این است که آیا دولت خبر ندارد که پول تبلیغات تلویزیونی به خزانه واریز می‌شود؟ و اگر می‌داند چرا از سازمان صدا و سیما خواسته است درآمد حاصله از تبلیغاتی که در فواصل هر ست یا نیمه مسابقات پخش می‌شود را به این وزارتخانه واریز کنند؟

شاید عدم شفافیت در حوزه‌های گوناگون فوتبال و البته گردش مالی بسیار زیاد این ورزش که درصد بالایی از آن از جیب بیت‌المال خرج می‌شود باعث شده که این همه تناقض دیده شود. باید منتظر ماند و دید که تکلیف این کلاف سر در گم در نهایت چه سرنوشتی پیدا می‌کند.