بحران مالی باشگاههای فوتبال چه زمانی به پایان می رسد؟
آرمن ساروخانیان- مهلت کنفدراسیون فوتبال آسیا به باشگاههای صعود کرده به لیگ قهرمانان ۹ شهریور به پایان میرسد و اگر تا آن روز نتوانند بدهیهایشان را تسویه کنند، از مسابقات کنار گذاشته میشوند. این باشگاهها کمتر از سه هفته برای جلب رضایت شاکیان (بازیکن، مربی، کارمند و… ) فرصت دارند، مگر اینکه در این تاریخ تجدید نظر شود. اگر اخباری که در دو روز گذشته منتشر شده را ملاک قرار دهیم، احتمال اعطای مهلت بیشتر به این باشگاهها وجود دارد. اخباری که چند خبرگزاری منتشر کردند حکایت از آن دارد که مهدی تاج در سفر به مقر کنفدراسیون در مالزی چنین درخواستی ارائه کرده و ظاهرا نتیجه مذاکرات مثبت بوده، پس امکان تمدید این مهلت وجود دارد.
فدراسیون از روزی که احتمال حذف نمایندگان ایران با توجه به بدهیهایشان مطرح شده، راه حلی ارائه نکرده و تنها واکنش تاج به این تهدید جلسهای با نمایندگان فراکسیون ورزش مجلس بود. رییس فدراسیون فوتبال بعد از این جلسه گفت که مشکلات را در میان گذاشته و امیدوار است مجلس در موضوع بدهی مالیاتی باشگاهها و حق پخش تلویزیونی یاور باشگاهها باشد. با این حال بحران مالی باشگاهها گسترده است و حتی اگر بدهی مالیاتی بخشوده یا کاسته شود و پولی بابت حق پخش به فوتبال برسد، تنها بخشی از این مشکل حل خواهد شد.
اگر تاج در مالزی موفق بشود برای نمایندگان ایران در لیگ قهرمانان زمان بیشتری بخرد، صورت مساله پاک نمیشود و این سوال بهوجود میآید که در این مدت چه اتفاقی قرار است برای باشگاهها بیفتد که از این وضعیت خلاص شوند؟ فدراسیون در این مثلا یک ماه اضافه چه تدبیری برای مثبت شدن تراز مالی باشگاهها دارد؟ چه پولی و از کدام منبع قرار است به باشگاهها تزریق شود تا بدهیهای انباشته سالهای اخیر را صاف کنند؟ باشگاهها که برنامه درآمدزایی ابتدایی دارند، با کدام فرمول جادویی میخواهند به پول برسند؟
عکسی از تاج در مالزی منتشر شده که پشت سرش شعار کنفدراسیون نقش بسته؛ «یک آسیا، یک هدف». شواهد اما نشان نمیدهد که فدراسیون ما با کنفدراسیون در مسیر واحدی حرکت کند. تلاش کنفدراسیون در این سالها ملزم کردن باشگاهها به حرفهای شدن بوده و برای این کار ساز و کار دقیقی تعریف کرده است. شرایطی که برای اعطای مجوز حرفهای در نظر گرفته شده، همان معیاری است که فدراسیونها به کمک آن باید وضعیت باشگاهها را بسنجند و به آنها نمره قبولی بدهند. فدراسیون فوتبال اما با بیاعتنایی به مفاد این قرارداد که مهمترین آن داشتن تراز مالی مثبت است، ناخواسته باشگاهها را به سمت بحران فعلی هل داده.
فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ در سالهای اخیر دو بار تلاش کردند جلوی هرج و مرج مالی در فوتبال را بگیرند. اولی قانون سقف قرارداد برای بازیکنان بود که جواب نداد و حتی میتوان گفت اثر تورمی داشت و دومی قانون سقف بودجه برای باشگاه که باز هم بینتیجه ماند. برای این دو قانون مطالعه کافی صورت نگرفته و اجرایی نشدن آنها قابل پیشبینی بود. انتظار میرفت فدراسیون فوتبال از شرایطی که ای. اف. سی برای اعطای مجوز حرفهای در نظر گرفته استقبال کند و به کمک آن به نظام مالی فوتبال سر و سامان دهد. کنفدراسیون در یک کلام باشگاهها را موظف میکند که «به اندازه درآمدشان هزینه کنند» و این سیستم نظارتی بسیار کاملتر از دو قانونی است که فدراسیون در نظر گرفته بود، با این حال آسانگیری و چشمپوشی از ریخت و پاش باشگاهها کار را به جایی رسانده که مجموع بدهی استقلال و پرسپولیس به بیش از ۳۰۰ میلیارد رسیده و باشگاههای زیادی در آستانه ورشکستگی هستند.
خریدن زمان در این شرایط دردی از باشگاههای ایرانی دوا نمیکند. ای کاش فدراسیون وخامت اوضاع را درک کند و به فکر یک راه حل اساسی باشد. مهمتر از شرکت در لیگ قهرمانان، پروندههای تلنبار شده شکایت بازیکنان و مربیان از باشگاههاست که حکم یک بمب ساعتی را دارد.