گلایه از مدیریت مردانه در شهرداری تهران
به نوشته روزنامه ایران، سهم زنان در پستهای مدیریت شهری تهران چقدراست؟ آمارها به روشنی نشان میدهد درمجموعهای که بیش از 63 هزار کارمند دارد و یک مجموعه متورم و چاق محسوب میشود، تنها نام 9 هزار کارمند زن به چشم میخورد و البته موضوع وقتی جالب میشود که بدانیم سهم زنان در همین سازمان عریض و طویل، در پستهای معاونت و سازمانها و شرکتهای زیرمجموعه صفر درصد است، یعنی تاکنون هیچ زنی به این سمت ها در شهرداری تهران دست نیافته است. درحال حاضر 33 درصد از اعضای شورای شهر تهران را زنان تشکیل میدهند، انتظاری که وجود دارد این است که سهم زنان در مجموعه مدیریت شهری لااقل به اندازه تعداد زنان شورا، رشد داشته باشد. در شورای گذشته تنها سه زن حضور داشتند و با دو برابر افزایش در شرایطی که تعداد اعضای شورا از 31 نفر به 21 نفرکاهش یافته، باید دید که چه تلاشی برای بالا بردن سهم زنان در این دوره چهارساله انجام میشود، آن طور که خبرها از انتصاب مدیران و معاونان در شهرداری تهران حکایت دارد، تاکنون نامی از هیچ زنی در هیچ لیستی برده نشده، اگرچه باید دید تا اعلام نهایی، چه تغییر و تحولاتی در اسامی رخ خواهد داد؟! 3 چهره شناخته شده شورای شهر تهران و حوزه علوم اجتماعی یعنی «محمد جواد حق شناس»،
«زهرا صدراعظم نوری» و «حسین راغفر» در نشستی با موضوع «برابری جنسیتی در مدیریت شهری» بیشتر به این موضوع و ابعاد آن پرداختهاند که در زیر خلاصهای از این نشست 3 ساعته را میخوانید.فاطمه صادقی هم قرار بود در این نشست سخنرانی کند که در لحظه آخر خبر داد نمیتواند بیاید.
در کجای شرع با رئیس جمهوری زنان مخالفت شده است؟!
محمد جواد حق شناس، عضو شورای شهر تهران دراین نشست در ابتدا به موضوعاتی اشاره کرد که در چند روز اخیر مایه تأسف جامعه زنان شده بود. وی به سخنان کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان درباره منع شرعی رئیس جمهوری زنان واکنش نشان داد و با ابراز تأسف گفت: . من معتقدم با این حرف، ایشان به زنان دو تهمت بزرگ وارد کرده است؛ نخست اینکه این حرف را به شرع نسبت دادهاند، درحالی که هیچ نسبتی با شرع ندارد. در کجای شرع، با رئیس جمهوری شدن زنان مخالفت شده است؟ این مبنای شرعی از کجاست؟ چرا با این سخنان، جایگاه دین و مذهب را تضعیف میکنید. آن هم در شرایطی که باید این مبانی و اصول را حفظ کرد.
او ادامه داد: «در معیارهای انتخاب رئیس جمهوری، از واژه رجل سیاسی استفاده شده است، منظور از این واژه، بحث مردانگی جنسی نیست بلکه یک مفهوم فراتر از مرد یا زن بودن است. درواقع این واژه (رجل) به شخصیتهای سیاسی اشاره دارد که میتوانند جایگاه داشته باشند. پس اگر زنی میتواند نماینده مجلس، معاون رئیس جمهوری یا وزیر شود، دقیقاً مصداق رجل سیاسی است. در این مصداق، بین ریاست جمهوری و معاون رئیس جمهوری چقدر تفاوت وجود دارد؟ این شایستگی را مردم تعیین میکنند. پس بهتر است ایشان استدلالهای خود را در این حوزه شفاف بیان کنند.» او افزایش نمایندگان زن مجلس از 9 به 17 نفر را نمونهای از مطالبات عمومی عنوان کرد و گفت: تعداد نمایندگان زن شورای اسلامی شهر این دوره 33 درصد رشد داشته است و این نشان میدهد که اگر مطالبات از مسیر درست خود پیگیری شود، اثربخش خواهد بود.
او با بیان اینکه در جامعهای که تبعیض جنسیتی وجود دارد، نه تنها زنان بلکه تمام جامعه رنج میکشند، تأکید کرد: در جامعه امروز اگر نگوییم زنان جامعه جلوتر، که عقبتر از مردان نیستند و هرگونه اظهار نظری درباره نقش و حضور آنها در جامعه بویژه در پستهای بالای مدیریتی میتواند حداقل نیمی از جامعه را نسبت به زنان بدبین کند. او البته گفت که اختصاص پستهای مدیریتی بالا صرفاً نمیتواند تبعیض جنسیتی زنان را از بین ببرد، کما اینکه در دوره ریاست جمهوری قبل، حتی پست وزارت به یک زن رسید اما این صرفاً یک رفتار پوپولیستی بود، درحالی که باید رفتار تبعیضآمیز از بین برود چون رفتارهایی که با زنان صورت میگرفت، اگرچه در ظاهر حمایت گرایانه بود، اما در نهایت به حذف زنان منتهی شد، بنابراین باید مراقب بود که گرفتار این رفتارهای متناقض و دوگانه نشد.
حق شناس با بیان این که در 12 سال گذشته مدیریت شهری تنها 5 درصد از پستهای مدیریتی میانی و عالی در اختیار بانوان بوده که قابل قبول نیست، تصریح کرد: نیاز به اصلاح ساختاری و الزام آور برای حضور بانوان در مدیریت شهری هستیم، چراکه حضور زنان در مدیریت شهری میتواند به کاهش خشونت و افزایش مدارا منجر شود. اصولاً در جوامعی که خشونت دارند، میبینیم که زنان در مدیریت آن کشور حضور جدی ندارند و بالعکس در کشورهای پیشرفته، زنان در نقشهای مدیریتی فعال ترند.او با تأکید بر اینکه باید این مسیر را اصلاح کرد، گفت: در شرایطی که نسبت زنان به مردان در شهرداری تهران، 30 درصد است، چرا باید سهم مدیریت میانی و عالی برای آنها، کمتر از 5 درصد باشد؟ به هرحال این دو نسبت باهم همخوانی ندارند و لازم است که قواعد جدیدی وضع شود، خوشبختانه شنیدهایم که رئیس جمهوری در هیأت دولت اعلام کردهاند تا پایان برنامه 4 ساله، 30 درصد از سهم مدیران به زنان تعلق میگیرد. معتقدم این سیاست باید در شهرداری هم دنبال شود.
فقط 9 هزار نفر زن در شهرداری تهران!
زهرا صدراعظم نوری، عضو شورای شهر تهران در این نشست اگرچه دیر آمد، اما گزارش خوبی از آمارهای موجود در حوزه زنان ارائه داد. او گفت که شهرداری تهران در حال حاضر، 63 هزارو 600 پرسنل دارد اما زنان فقط 7 درصد یعنی چیزی در حدود 9 هزار و 700 نفر از پستها را اشغال کردهاند.
به گفته او، در کمتر از دو دهه گذشته 15 هزار پست مصوب در شهرداری تهران وجود داشت که در کمتر از دو دهه به این رقم رسید. درحالی که دولت مالزی درسال 76، طبق گزارش ماهاتیر محمد، 60هزار نفرجمعیت داشت و جالب اینکه یکی از دلایل موفقیت او همین چابک بودن دولت بود.
صدراعظم نوری با اشاره به بیش از 4 هزار پست مدیریتی در شهرداری تهران گفت: در این پستهای مهم، فقط 58 زن یعنی کمتر از 3 درصد درحال فعالیت اند و جالب اینکه از 403 مدیر ارشد در شهرداری، سهم زنان فقط 14 مدیر زن است. از طرفی در ردههای اول مدیریتی یعنی سطح معاونان شهردار، در هیچ دورهای، هیچ کدام از این پستهای 9 گانه به زنان نرسیده است.
وی درباره پست شهرداران مناطق هم به آمار جالب توجهی اشاره کرد و گفت:از این 22 منطقه فقط در دورهای از سال 76 تا 82 در منطقه 7 و همین طور در سال 95 در 9 ماه پایانی شهرداری قالیباف، سهم زنان به عدد 2 رسید، اما در حوزه سازمانها و شرکتهای شهرداری تهران، از حدود 50 پستی که وجود دارد، از 14 سال پیش تاکنون، هیچ سهمی به زنان اختصاص نیافته است. او در ادامه درباره رویکرد شورای جدید به سهم زنان در ردههای مدیریتی گفت: سعی میکنیم سهم زنان از مدیریت شهری افزایش یابد و فرصت حضور زنان در مدیریت شهر تهران فراهم شود که این امر نیازمند شناسایی زنان توانمند است، زیرا نگاه ما تنها جنسیتی نیست و میخواهیم زنانی مسئولیت بگیرند که از پس کار بربیایند. البته در این زمینه نگاه ایده آلیستی نداریم و معتقدیم که باید طی یک برنامه 10 ساله، هر سال به این میزان افزوده شود. امروز 30درصد اعضای شورای شهر تهران زن هستند و تلاش میشود تا سهم زنان به همین میزان در مدیریت شهری افزایش یابد. ما معتقدیم که زنان باتوجه به اینکه نیمی از اعضای جامعه را تشکیل میدهند، باید از فرصتهای برابر هم برخوردار باشند.
سهم اشتغال زنان ایران 14 درصد، زنان جهان 50درصد!
حسین راغفر، مدرس دانشگاه از دیگر مهمانان این نشست بود. او در ابتدا ترجیح داد به جای واژه برابری جنسیتی از واژه عدالت جنسیتی استفاده کند؛ واژهای که ممکن است موج مخالفتها را هم کاهش دهد. راغفر سخنان خود را با موانعی که موجب نادیده گرفتن عدالت جنسیتی در زنان شده، شروع کرد و گفت: «مسئولیتهای دوگانه زنان در خانه و بیرون از خانه، نداشتن فرصت کسب تجربه مدیریتی و موانع قانونی از جمله این موارد است که موجب شده اشتغال زنان در ایران تنها 14 درصد باشد در حالی که میانگین جهانی آن 50 درصد است.»
راغفر گفت: «تحولات اخیر تا حدودی این شرایط را بهتر کرده است که نمونه آن برابری دستمزد زنان در مشاغل رسمی با مردان و انتصاب مدیران زن در برخی از استان هاست. »راغفر همچنین به انتخاب شهرداران و اعضای شورای شهر زن در سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت: «خوشبختانه پستهای مدیریت شهری در این منطقه که تبعیضهای قومیتی و مذهبی را تجربه میکنند، با حمایت اهل تسنن به زنان واگذار شد، این نشان میدهد اگر نوعی وحدت عمل به وجود آید و تلاشها ادامه یابد، جامعه به سمت رفع این تبعیضها پیش خواهد رفت و ما شاهد جامعهای عادلانهتر در این حوزه خواهیم بود.»